جاهای دیدنی اردکان | راهنمای سفر اردکان

اردکان در استان یزد با بناهای خشتی، کوچه‌های زیبا و کویر پر از رمز و راز خود، سال‌هاست مقصدی مناسب برای گردشگری در روزهای سرد سال بوده است. اردکان در ضمن دارای بیشترین زیارتگاه برای پیروان آئین زرتشتی است. سالیان دراز است که مردمان این شهر از شیرینی‌هایی مانند حلوا و ارده بهره می‌برند و باغ‌های این شهر نیز قرن‌هاست که انار و پسته معروف خود را به نقاط مختلف جهان صادر می‌کنند. برای آشنایی با جاهای دیدنی اردکان، مقاله‌ای برایتان آماده کرده‌ایم که در ادامه می‌آید.

اردکان کجاست؟

اردکان، با مساحتی بالغ بر 24 هزار کیلومترمربع در دل کویر مرکز ایران و در نزدیکی مراکز گردشگری عقدا، خرانق و چک‌چک قرار دارد. این شهر که مرکز شهرستان اردکان هم هست، با وجود بناهایی تاریخی مانند مسجد، بازار، آب‌انبار، حمام و بادگیرهایی مختص کویر، جلوه‌ای خاص دارد.

بهترین زمان سفر به اردکان | بهار مطبوع

در منطقه‌ای که شهر اردکان در آن قرار گرفته است، بارندگی کم و دمای هوا بسیار زیاد است. این شهر تابستان‌های گرم و سوزان و زمستان‌های بسیار سردی دارد. در مجموع می‌توان بهار را بهترین فصل سفر به اردکان دانست.

طبیعت اردکان

در شهر اردکان پوشش گیاهی فقیر و محدود است. گیاهان کویری مثل درمنه، قیچ و گون در این منطقه رشد دارند و گیاهان دارویی نیز، مانند بابونه، شاتره، اسطوخودوس، خاکشیر و آویشن، در این منطقه دیده شده‌اند.

استان یزد فقط یک پارک ملی دارد و آن نیز پارک ملی سیاه‌کوه است که در اردکان قرار دارد. این پارک گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری را در خود جای داده است. این مسئله جالب است که به‌رغم بارندگی کم و شرایط نه‌چندان مطلوب آب‌وهوایی، گیاهان متنوعی در این منطقه رشد می‌کنند. همچنین گونه‌های متنوع جانوری نیز در این ناحیه زندگی می‌کنند که از بین آن‌ها کبک، پلنگ، خرگوش، کاراکال، شاه‌روباه و… را می‌توان برشمرد. از خزندگان این منطقه نیز می‌توان به لاک‌پشت مهمیزدار، آگامای سر وزغی خاکستری و انواع مختلف مارها اشاره کرد.

جاهای دیدنی اردکان | کویر زیبا

• کویر اردکان

اگر روی نقشه‌های هوایی، چیزی شبیه نعل اسب در حوالی اردکان مشاهده کردید، تعجب نکنید. اینجا کویر سیاه کوه اردکانی است. این کویر در حد فاصل دو کوه هرش و سیاه‌کوه قرار دارد و جایی مناسب برای کویرنوردی و کویرگردی مسافران.

تاریخچه اردکان | شهر در گذر زمان

اردکان در لغت از دو کلمه «ارد و کان» به معنای مقدس و سرزمین تشکیل شده و به معنای سرزمین مقدس است. جمعیت این شهر حدود 98 هزار نفر است. از منابع تاریخی چنان بر می‌آید که در گذشته این شهر، در شمال اردکان کنونی قرار گرفته بود که امروزه نام آن زردک شده است. علت تغییر جای شهر اردکان را به‌دست‌آمدن آب شیرین از محل فعلی شهر عنوان کرده‌اند.

جاری‌شدن رودی از زابلستان تا یزد هم در این تغییر مکان مؤثر بوده است. شیب زمین در این منطقه، سبب شده که حفر قنات به‌راحتی صورت گیرد. قدمت شهر کنونی اردکان را به قرن هشتم بر می‌گردانند و برخی محلات شهر هم به‌خوبی این قدمت را در سیمای خود نشان می‌دهند. این طور عنوان می‌شود که پس از تعیین جای شهر فعلی، اولین بنا را ساختند و با رشد و گسترش جمعیت، بناهای تازه‌ای به شهر اضافه شدند.

بناهای تاریخی تاریخی | یادگار گذشتگان

• منارجنبان خرانق

منارجنبان خرانق مربوط به دوره سلجوقی است و با دست به‌راحتی می‌توان آن را تکان داد. این مناره، سه طبقه و راهرویی حلزونی شکل دارد. بر اساس شواهد این منارجنبان از منارجنبان شهر اصفهان قدمت بیشتری دارد.

• کوچه ضیایی ها

آفتاب سوزان کویرهای ایران باعث شده است که محله‌های قدیمی همه سقف داشته باشند. به همین دلیل است که هنگام طوفان شن یا در ظهر گرمای تابستان، عابران در امن و امان می‌توانستند در کوچه‌ها گذر کنند. کوچه ضیایی اردکان یکی از این کوچه‌هاست که هنوز هم شکل سنتی خود را دارد. نکته جالب در این کوچه‌ها ایجاد دربند است. در گذشته افراد شاخص یک شهر در یک محله خانه می‌ساختند. محدوده خانه‌های این افراد با یک دروازه بزرگ از سایر کوچه‌ها جدا می‌شد. به این دروازه، دربند می‌گفتند. شب‌ها دربند بسته شده و به این ترتیب امنیت کوچه تأمین می‌شد.

• خانه افضلی

خانه افضلی از بناهای اواخر عصر قاجار و اوایل عهد پهلوی اول است. این خانه از حیاط مرکزی و اتاق‌هایی در اطرافش تشکیل شده است. این بنا حوض زیبایی نیز دارد که سبب می‌شود فضایی راحت در تابستان‌های کویری شکل بگیرد.

• خانه خاتمی

خانه خاتمی بیش از 100 سال قدمت دارد و در اصل متعلق به آیت ا… خاتمی، امام جمعه پیشین یزد بوده است. این خانه در محله چرخاب اردکان قرار دارد و امروزه به موزه مفاخر تبدیل شده است.

• خانه سنایی

معماری خانه سنایی مخصوص کویر بوده و از آثار ثبت شده ملی است. این بنا در محله چرخاب اردکان قرار دارد که جزو نخستین محله‌های شهرستان به حساب می‌آید. اسم این بنا که چندین بار هم مرمت شده است، به حاج عباس سنایی صاحب آن بر می‌گردد.

• آسیاب آبی اردکان

آسیاب آبی اردکان حدوداً دارای 30 پله و دو سنگ آسیاب است. این آسیاب در 8متری داخل زمین قرار گرفته و محل آردکردن گندم مردم محلی بوده است.

اماکن مذهبی | جایی برای نیایش

منطقه چک‌چک، زیارتگاه پیرهیشت، مسجد زردک و مسجد جامع اردکان از بناهای مذهبی این شهر به شمار می‌آیند.

• منطقه چکچک (چکچکو)

منطقه چکچک (چکچکو) از عبادتگاه‌های پیروان آیین زرتشتی است. این منطقه، یک منطقه کوهستانی است که در ۲۴خردادماه هر سال، پیروان این آیین به مدت 4 روز در آن جمع می‌شوند. افسانه‌هایی درباره این مکان مذهبی وجود دارد مبنی بر این که نیکبانو، خواهر شهربانو، دختر یزدگرد به غاری در این منطقه پناه برده بوده است. این غار هم‌اکنون با نام زیارتگاه چک چک یزد شناخته می‌شود.

• مسجد زردک

مسجد زردک قدیمی‌ترین مسجد تاریخی در این منطقه است و قدمت آن را به قرن پنجم هجری قمری می‌رسانند. این مسجد با نام گنبد گلین معروف است؛ چرا که در طی سالیان در برابر ویرانی مقاوم بوده و گنبد گلین آن پابرجا مانده است. این اثر جزو آثار ملی ثبت شده است.

• مسجد جامع اردکان

مسجد جامع اردکان در بازار شهر قرار دارد و قدمت آن به قرن دهم بر می‌گردد. این مسجد به لحاظ تزئینات مختلف کاشی‌کاری و گچ‌بری، نکته خاصی ندارد و فقط درب ورودی آن دارای تزئینات چوبی است.

• زیارتگاه پیرهیشت

زیارتگاه پیرهیشت بر دامنه کوهی در شرق اردکان واقع شده و محل زیارت زرتشتیان است. این زیارتگاه از یک اتاق و یک پستو و اتاق‌هایی برای سکونت مهمانان تشکیل شده است.

غذاهای سنتی شهر اردکان | خوشمزه‌های متنوع

از غذاهای سنتی شهر اردکان می‌توان به آش آن اشاره کرد. آش مخصوص این شهر از گوشت و سبزی و حبوبات تشکیل می‌شود و آشی غلیظ است. آش شولی نیز از آش‌هایی است که در کل استان یزد طبخ می‌شود. لوبیا، پیاز، نعناع، چغندر، نخود و گندم مواد مصرفی این آش هستند. جالب است بدانید گوشت غذای اصلی مردم این منطقه است. آش دیگر این شهر آش جو است که از عدس، رب انار، چغندر، گوشت و حبوبات درست می‌شود.

اقامت در اردکان | شبی در کویر

اردکان یک شهر تقریباً توریستی است و هتل‌های متنوعی دارد. علاوه بر هتل‌ها، اقامتگاه بومگردی نیز برای افرادی که به این مکان‌ها علاقه‌مند هستند، محیاست. از جمله آن‌ها می‌توان هتل کاریز، هتل خالو میرزا، هتل مهمانسرای جهانگردی و هتل بومگردی انار را نام برد.

سوغات | شیریني‌های خوشمزه

شهر اردکان هم صنایع دستی زیبایی دارد هم خوراکی‌های خوشمزه‌ای که به‌عنوان سوغات می‌توان آن‌ها را تهیه کرد. شعربافی، ترمه‌بافی، زری‌بافی، نمدبافی، زیلوبافی، مخمل‌بافی و چادرشب بافی از صنایع دستی این شهر به حساب می‌آیند.

از خوراکی‌های این شهر نیز می‌توان به باقلوا، کیک یزدی، کیک تخته‌ای، نان برنجی، نان پنجره‌ای، حاجی بادام، قطاب، حلوا ارده، سوهان آردی و پشمک اشاره کرد.

مسیرهای دسترسی | پیش به سوی سفر

• مسیر زمینی

اردکان از طریق جاده شماره 71 به نایین و سپس به اصفهان متصل می‌شود. ادامه جاده 71 از سمت جنوب، این شهر را به یزد و سپس به شهرستان انار در استان کرمان وصل می‌کند. جاده 78 نیز اردکان را به اقلید در استان فارس می‌رساند.

• راه آهن

ایستگاه راه آهن اردکان، در 10کیلومتری شهر واقع شده است و ایستگاه اصلی پیش از ایستگاه شهر یزد است. این ایستگاه، اردکان را به خطوط ریلی سراسر کشور متصل می‌کند.

شهرهای کویری ایران برخلاف تصور عموم مردم، جاذبه‌های گردشگری زیبا و منحصر به خود دارند. در این نوشته با جاهای دیدنی اردکان آشنا شدید. به نظر شما در این شهرها چه کارهای دیگری می‌توان انجام داد که جاذبه‌های گردشگری‌اش جان دیگری بگیرد؟ برای ره بال آسمان نظرات خود را بنویسید.