هشت بهشت اصفهان | بهشتی از زیبایی در نصف جهان

به اصفهان زیبا که سفر کنید، برای هر لحظه و ساعتتان جاذبه‌ای هست که سرگرمتان کند. جای‌جای این شهر طناز، جلوه‌ای از معماری باشکوه و پر از زیبایی دوران صفوی چشمانتان را نوازش می‌کند. در این شهر پر از رنگ و نقش، بناهای تاریخی بسیاری وجود دارد که یکی از دیگری زیباتر و دل‌رباتر هستند. بناهایی در این شهر وجود دارند که تماشاگرانشان را مدهوش خود می‌کنند. مهمان امروز این نوشته ما نیز کاخ هشت بهشت اصفهان است. هرچند زیبایی‌های این دردانه اصفهانی را بهتر است خودتان با چشم ببینید؛ اما اگر دوست دارید این عمارت فاخر را بیشتر بشناسید، همراه ما باشید. ما اینجا قرار است به گوشه‌ای از بهشت نصف جهان سری بزنیم.

کاخ هشت بهشت کجاست؟

برای مشتاقانی که دوست دارند بدانند کاخ هشت بهشت کجاست، باید بگوییم که این کاخ در راستای خیابان باغ گلدسته و در پارکی به نام پارک شهید رجایی قرار گرفته است. در واقع پارک رجایی جایی بین خیابان باغ گلدسته و چهارباغ عباسی خودش را جا داده است. از این پارک تا کاخ چهل ستون اصفهان فقط چند قدم فاصله است. آن‌هایی که قبلاً به اصفهان سر زده‌اند یا نقشه اصفهان را دیده‌اند، می‌دانند که یک سر خیابان چهار باغ عباسی بر زاینده‌رود عمود است و سر دیگرش به میدان نقش جهان اصفهان می‌رسد. پس اگر دوست دارید یک روز پربار داشته باشید، می‌توانید به ترتیب از پل خواجو، سی و سه پل، بازار هنر، هتل عباسی، عمارت هشت بهشت، کاخ چهل ستون اصفهان و درنهایت میدان نقش جهان اصفهان دیدن کنید. البته می‌توانید مسیر را برعکس بروید و در انتهای راه به باغ گل ها اصفهان هم سری بزنید.

قدمت و تاریخچه کاخ هشت بهشت

آنچه باعث شهرت و محبوبیت کاخ هشت بهشت اصفهان شده است، بی‌شک قدمت و معماری آن است. این عمارت قطعاً برای عاشقان بناهای تاریخی، یک گزینه بسیار مهم است. اولین سنگ بنای این کاخ شاه‌نشین در زمان شاه صفی و شاه عباس صفوی گذاشته شد. بعدها به‌مرور کاخ پیشرفت کرد و نهایتاً در سال ۱۰۸۰ قمری و در دوره سلطان سلیمان صفوی به اوج زیبایی و شکوه خود رسید. از آن زمان به بعد، این کاخ جایی برای آمدوشد و استراحت خاندان صفوی بود. با رفتن صفویان و آمدن قاجاریان، داستان‌های دیگری بر کاخ گذشت.

در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار، این عمارت به مدرسه همایونی تبدیل شد. در همان دوران بود که عمارت هشت بهشت به بانوی اول دربار، یعنی افتخارالسلطنه تقدیم شد. البته شرط شده بود که وی تغییری در ساخت و کاربری قصر ندهد. تا افتخارالسلطنه زنده بود، این کاخ همچنان شکوهش را داشت؛ اما وقتی به دست وارث افتاد، تغییراتی در آن ایجاد شد و بسیاری از تزئیناتش به تاراج رفت. بعد از مدتی، کاخی که در زمان خودش لقب زیباترین کاخ‌های جهان را داشت، به عمارتی تبدیل شد که نقاشی‌هایش زیر انبوهی از گچ پنهان شده بود! سال‌های پرفراز و فرود دیگری بر کاخ گذشت تا نهایتاً در دوره پهلوی (سال 1343) به لیست آثار ملی ایران وارد شد و از تغییرات بیشتر در امان ماند.

معماری عمارت هشت بهشت

وقتی جایی اسم کاخ و عمارت را با خودش به یدک می‌کشد باید چشم‌بسته دانست که جایی زیبا و باشکوه است. هشت بهشت اصفهان نیز بی‌دلیل نام هشت درِ بهشت را از آن خود نکرده بود. البته که حرف و حدیث‌هایی هم پشت سرش بود. مثلاً عده‌ای می‌گفتند اینجا برای هشت سوگلی شاه است که نامش هشت بهشت شده است! حالا علتش هرچه باشد، از شکوهش چیزی نمی‌کاهد. به دیدنش که بروید عمارتی می‌بینید که حدود دو متر از سطح زمین بالاتر است. بعد از آن ده پله می‌بینید که شما را به ایوان قصر هدایت می‌کنند. دو ستون چوبی بزرگ، مانند دو سرباز وفادار، سقف گنبدی و زیبای کاخ را بر دستان خود نگه داشته‌اند. این گنبد نیز هشت پنجره دارد که هر کدام نور را به ایوان منتقل می‌کنند.

بعد از آن وارد سرسرا می‌شوید. اینجا یک حوض هشت‌ضلعی بزگ با فواره‌ای زیبا هست و هشت اتاق که هر کدامشان هشت‌ضلعی هستند. این اتاق‌ها در روزگار رونق خودشان، میزبان زنان پری‌چهری بودند که از بهشت زمین گلچین شده و به اینجا آمده بودند. البته که عمارت دوطبقه است و در طبقه بالا نیز اتاق‌های بسیار زیبایی وجود دارد. راهروهایی هم هست که به غلام‌گردش معروف هستند. سمت دیگر عمارت هم یک حوض هشت‌ضلعی دیگر است. این همه هشت‌دری و اتاق هشت‌ضلعی و پنجره‌های هشت‌تایی در کنار هم کاخ زیبای هشت بهشت را ساخته‌اند.

جاذبه های کاخ

از آن همه عدد هشت که بگذریم، سنگ‌های مرمر تبریزی، آینه‌کاری اتاق‌ها و سالن‌ها، نقاشی‌های زیبای روی دیوارها، تابلوهای نفیس، طلاکاری‌ها و در مجموع بازی با رنگ‌ها و طرح‌ها همه در کنار هم زیباترین کاخ زمان خود را پدید آورده‌اند. البته که این همه زیبایی و ظرافت معماری زمانی به اوج می‌رسد که در باغی باصفا و پر از درختان تنومند و سایه‌دار قرار بگیرد. کاخ هشت بهشت اصفهان این شانس را داشته است که در باغ بلبل این شهر ساخته شود. هوای خوش، صدای جوش و خروش آب، سایه درختان بلند، عطر گل‌های متنوع و نوای دل‌نشین پرندگان همه با هم زیباترین بخش لحظات را برای هر کسی رقم می‌زنند. آیا هر کدام از این‌ها به‌تنهایی نمی‌تواند روز یک گردشگر را بسازد؟

گفتیم که عمارت هشت بهشت در پارک شهید رجایی است و پارک هم معرف حضور خودش هست. وقتی نام پارک باشد یعنی می‌توان چهار تا نیمکت چوبی برای نشستن پیدا کرد. قطعاً یکی‌دوتا آبخوری و یک سرویس بهداشتی هم همان حوالی پیدا می‌شود. از آنجایی که این پارک، سوای پارک‌های دیگر شهر است و در دل خودش بنایی تاریخی را نگه داشته، چند تا کافی‌شاپ هم اطرافش وجود دارد که خستگی روز را از تن گردشگران بیرون می‌کشد.

جاهای دیدنی نزدیک به کاخ هشت بهشت

در بخش‌های قبلی گفتیم که شما با حدود یک‌ربع پیاده‌روی می‌توانید خودتان را از سی و سه پل به هشت بهشت برسانید. در مسیرتان خیابان آمادگاه است. وارد خیابان آمادگاه که بشوید، می‌توانید نمای بیرونی هتل عباسی را مشاهده کنید. این هتل یکی از خاص ترین هتل های ایران است و یکی از زیباترین هتل های سنتی اصفهان به شمار می‌رود. هر چند اقامت در این هتل مستلزم پرداخت هزینه بسیار است؛ اما به دیدنش می‌ارزد. اگر هم وارد خیابان آمادگاه نشوید، در مسیرتان به بازار هنر می‌رسید. اینجا معدن طلاهای بسیار لوکس و جواهرات قیمتی است. ورود به بازار هنر اصفهان در این روزهایی که طلا از جان آدمیزاد هم گران‌قدرتر شده، جگر شیر می‌خواهد. اگر دلش را دارید، سری بزنید.

مسیرتان از سی و سه پل تا هشت بهشت، همه پوشیده از درخت است. در امتداد راه، راهرویی سنگ‌فرش آماده کرده‌اند که قدم‌زدن در آن حال آدم را خوب می‌کند. هر هفت‌هشت درخت درمیان، نیمکتی دور یک درخت ساخته‌اند که مردم بنشینند و خستگی راه بگیرند. حاشیه خیابان هم انواع مغازه‌ها وجود دارد. از لباس راحتی و مجلسی گرفته تا انواع پارچه و حتی کامواهای رنگارنگ را می‌توان اینجا پیدا کرد. چندتایی هم بستنی و آبمیوه‌فروشی سر راهتان هست. حتی می‌توانید بعضی از سوغات اصفهان را از اینجا بخرید. از عمارت که بگذرید، بالاسرش، در خیابان بعدی می‌توانید چهل ستون را ببینید و دست راست چهل ستون خیابانی است که شما را به میدان نقش جهان می‌رساند. در نقش جهان هم که می‌دانید کاخ عالی قاپو اصفهان، مسجد شیخ لطف الله اصفهان و مسجد جامع امام اصفهان منتظر شماست.

جاهای کمی دورتر؛ اما ارزشمند!

اگر حوصله‌تان بشود، می‌توانید بعد از میدان امام به مسجد ظلمات اصفهان و حمام شیخ بهایی هم سری بزنید. حوالی میدان انقلاب و دروازه دولت هم چند تا از مراکز خرید اصفهان قرار دارد. گشت‌وگذار در این مراکز هم به اندازه تماشای جاهای دیدنی اصفهان لذت‌بخش است. اگر بین گشت‌وگذار هم خسته یا گرسنه شدید، غم به دلتان راه ندهید. چند تا از بهترین رستوران های اصفهان و مخصوصاً چند تایی از بهترین بریانی های اصفهان هم همین حوالی قرار دارند که بهترین غذاها و کباب‌ها را سرو می‌کنند. حتماً برای ناهار یا شامتان سری به آن‌ها بزنید.

اطلاعات بازدید از کاخ هشت بهشت

پارک شهید رجایی که مثل همه پارک های شهر شبانه‌روز باز است. واردشدن به پارک هم هزینه‌ای پشت دستتان نمی‌اندازد. فقط داستان این است که از این پارک فقط می‌توانید بخش بیرونی عمارت را ببینید. برای واردشدن به عمارت لازم است بلیط تهیه کنید. تا همین زمستان سال ۱۴۰۰، هزینه ورودی به عمارت برای بازدیدکنندگان ایرانی ۵هزار تومان بود و برای اتباع خارجی ۳۰هزار تومان. درهای عمارت از ۹ صبح تا ۵ بعدازظهر روی گردشگران باز بود. البته اگر بلای کرونا سخت و جان‌فرسا شود، ممکن است عمارت را مثل بقیه جاها تعطیل کنند. پس بهتر است قبل از رفتن تماس بگیرید و از بازبودنش مطمئن شوید. اطلاعات دقیق بازدید را در جدول زیر برایتان می‌گذاریم.

بهترین زمان بازدید

شک نداشته باشید که طی‌کردن مسیر چهارباغ عباسی در فصل بهار، بهترین حال‌وهوا را به شما هدیه می‌دهد. بهار باشد، دستتان در دست عزیزانتان باشد، بوی خوش گل‌ها سرمستتان کند و نسیم بهاری به چهره‌تان بوزد و در این حال‌وهوا به دیدن کاخی زیبا بروید. این همه زیبایی در کنار هم شما وسوسه نمی‌کند؟ البته که تابستان‌های این شهر هم خوش است، به‌شرطی که صلاة ظهر راهی خیابان نشوید و حتماً همراه خودتان شربتی یا آبی خنک داشته باشید. پاییزهای نصف جهان کمی خشک و اندکی استخوان‌سوز است و زمستان‌هایش هم سرد. اگر با سرما میانه‌تان خوب است، به فال نیک بگیرید و به دیدن کاخ بروید. این موقع‌ها کاخ‌ هم تنهاتر است و با آغوش بازتری از شما پذیرایی می‌کند.

مسیر دسترسی به کاخ هشت بهشت

خوشبختانه کاخ هشت بهشت نزدیک به قلب شهر قرار دارد. اگر با تاکسی شهری یا تاکسی‌های اینترنتی به دیدنش می‌روید، تکلیفتان مشخص است. مقصد را به راننده بگویید و خودتان به صندلی تکیه دهید. راننده شما را از هر کجای شهر به عمارت می‌رساند. اگر هوس متروگردی کردید، در ایستگاه میدان امام حسین پیاده شوید. سپس به سمت خیابان باغ گلدسته کمی پیاده‌روی کنید. همه اتوبوس‌هایی که در مسیر میدان امام حسین یا همان دروازه دولت اصفهانی‌ها حرکت می‌کنند، از کنار عمارت هشت بهشت می‌گذرند.

پیشنهاد می‌کنیم برای دیدن کاخ با ماشین شخصی نروید یا اگر می‌روید ماشین را در یکی از پارکینگ‌های اطراف میدان امام، مثل پارکینگ خیابان حکیم پارک کنید و بقیه راه را پیاده‌روی بروید. تأکیدمان برای این است که اینجا محدوده‌ای پرترافیک است. مدام باید حواستان به خیابان‌های یک‌طرفه و طرح زوج و فرد و ترافیک سنگین خیابان آمادگاه باشد. ضمن اینکه این حوالی پارکینگ‌های چندانی نیست و ممکن است برای یافتن جای پارک، اندکی اذیت شوید.

ما هر چه از عمارت زیبای هشت بهشت در چنته داشتیم، برایتان رو کردیم. امیدواریم در این سفر چند دقیقه‌ای به شما هم خوش گذشته باشد. اگر عازم اصفهان هستید، بد نیست نوشته اصفهان گردی در نوروز را هم بخوانید. آنجا آقای مشرقی برنامه‌ای دقیق و منظم از یک سفر پربار تنظیم کرده‌اند که از لحظه‌لحظه سفرتان نهایت استفاده را بکنید. اگر هم برای سرگرمی یا پروژه درسی به این مقاله رسیدید، راهنمای سفر اصفهان را هم نگاه کنید تا اطلاعاتتان درباره این شهر پر رنگ و نقش، بیشتر شود. در نهایت هم برایمان بگویید به این معرفی چه نمره‌ای می‌دهید و نظرتان درباره این کاخ چیست. خلاصه که دست خالی از اینجا نروید. برای دوستانتان در ره بال آسمان یادداشتی بنویسید که بدانیم تلاشمان چقدر برایتان دلنشین بوده است.