اگر برای مسافرت در روزهای گرم سال هنوز برنامه‌ای نچیده‌اید، اردبیل پیشنهاد ره بال آسمان به شماست. این شهر زیبا و دوست‌داشتنی در بین کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده منطقه آذربایجان قرار دارد و این یعنی گزینه‌ای کوهستانی و خنک و جذاب برای سفرهای تابستانه. در اردبیل گاهی سردی هوا تا حدی است که حتی لازم میشود یکی‌دوتا پتو هم در ماشینتان جاساز کنید تا در طول مسیر از سرما یخ نزنید! این تنها نکته سفر به شمال غرب ایران نیست. در ادامه این مطلب، راهنمای سفر برایتان ترتیب داده‌ایم که در آن قرار است شما را با جاهای دیدنی اردبیل، رستوران‌ها، اقامتگاه‌ها، موزه‌ها و در کل جاذبه‌های آن آشنا کنیم.
اردبیل کجاست؟ | چقدر تا اردبیل فاصله دارم؟
حتی اگر اهل ایران‌گردی نباشید، به احتمال زیاد باز هم می‌دانید که اردبیل کجاست و کجای نقشه ایران قرار گرفته است. اردبیل یا آتاویل، مرکز استان اردبیل است. البته این استان تا چند سال قبل بخشی از آذربایجان شرقی بود که از آن جدا شده و به‌عنوان استانی متمایز شناخته شد. این استان در شمال غرب ایران قرار دارد.
این شهر در قدیم به‌خاطر قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم از نظر اقتصادی بسیار پراهمیت بود و از طرفی به‌خاطر وجود مقبره شیخ صفی‌الدین اردبیلی، پایه‌گذار سلسله صفویه از نظر مذهبی و سیاسی هم در بین مردم جایگاه ویژهای داشت.
نام اردبیل یا آرتاویل از دو کلمه «ارده» به‌معنی مقدس و «ویل» به‌معنی شهر ساخته شده است و به صورت کلی «شهر مقدس» معنی می‌دهد. دارالارشاد، دارالملک، دارالعرفان و دارالامان هم از اسم‌های دیگر شهر اردبیل هستند.
| اردبیل تا ارومیه | ۳۷۵ کیلومتر |
| اردبیل تا اصفهان | 693 کیلومتر زمینی | حدود ۱ ساعت با هواپیما |
| اردبیل تا اهواز | ۱۱۰۰ کیلومتر زمینی | ۱ ساعت و ۱۵ دقیقه با هواپیما |
| اردبیل تا بوشهر | ۱۰۶۴ کیلومتر زمینی | ۱ ساعت و ۳۰ دقیقه با هواپیما |
| اردبیل تا تبریز | ۲۲۲ کیلومتر زمینی| ۲۰ دقیقه با هواپیما |
| اردبیل تا تهران | 590 کیلومتر زمینی| ۱ ساعت و ۵ دقیقه با هواپیما |
| اردبیل تا شیراز | ۱۰۴۱ کیلومتر زمینی| ۱ ساعت و ۳۰ دقیقه با هواپیما |
| اردبیل تا بندرعباس | ۱۴۳۷ کیلومتر زمینی | حدود ۲ ساعت با هواپیما |
| اردبیل تا قم | ۶۵۰ کیلومتر زمینی |
| اردبیل تا کرمان | ۱۴۷۵ کیلومتر زمینی |
| اردبیل تا گرگان | 755 کیلومتر زمینی |
| اردبیل تا مشهد | 1023 کیلومتر زمینی | ۱ ساعت و ۴۵ دقیقه با هواپیما |
| اردبیل تا همدان | ۵۱۹ کیلومتر زمینی |
| اردبیل تا یزد | ۱۱۲۲ کیلومتر زمینی |
مسیرهای دسترسی به اردبیل
برای سفر به اردبیل می‌توان از هواپیما، اتوبوس یا ماشین شخصی استفاده کرد و این انتخاب بستگی به زمان و هزینه‌ای دارد که برای مسیر در نظر گرفته‌اید. متأسفانه شهر اردبیل فعلاً مسیر ریلی ندارد و خط آهن آن در دست احداث است.
سفر هوایی به اردبیل
اردبیل دارای فرودگاهی مجهز است و خرید بلیط هواپیما اردبیل می‌تواند گزینه مناسبی برای داشتن سفری سریع و آسان باشد. از سال ۱۳۷۰ پرواز‌های این فرودگاه برقرار است. سطح امکانات رفاهی فرودگاه نیز نسبتاً مناسب است و علاوه بر استفاده از این امکانات می‌توان از غرفه‌های موجود در فرودگاه صنایع دستی استان و سوغاتی‌های شهر اردبیل را خرید. به لحاظ موقعیت جغرافیایی، فرودگاه در ۱۱ کیلومتری شمال شرق شهر واقع شده و دسترسی به آن از طریق تاکسی آسان است.
سفر زمینی به اردبیل
معمولاً برای سفر زمینی سه گزینه قطار، اتوبوس و ماشین شخصی پیش روی مسافران است که در ادامه نکات مربوط به هر کدام را برایتان توضیح می‌دهیم.
سفر به اردبیل با قطار
مسیر قطار مستقیمی از تهران یا هر شهر دیگر به اردبیل وجود ندارد؛ بنابراین مسافران اغلب خودشان را با قطار به تبریز می‌رسانند و سپس با اتوبوس راهی اردبیل می‌شوند. در این روش باید حواستان باشد تا ساعت حرکت اتوبوس اردبیل نزدیک به ساعت پیاده‌شدن شما از قطار تبریز باشد و مدت طولانی در ترمینال منتظر نمانید.
سفر به اردبیل با اتوبوس
برای سفر با اتوبوس، ترمینال اردبیل از مجهزترین ترمینال‌هایی است که سرویس رفت‌وبرگشت به اکثر مراکز استان‌ها را دارد. شما می‌توانید با خرید بلیط اتوبوس اردبیل به‌صورت مستقیم بین این شهرها تردد کنید.
سفر به اردبیل با ماشین شخصی
برای سفر با ماشین شخصی، اگر به جاده‌های پردرخت و جنگلی علاقه‌مند هستید، مسیر جاده اسالم به خلخال می‌تواند انتخاب مناسبی باشد. این جاده از شهر اسالم استان گیلان و از میان جنگل‌ها شروع شده و به‌تدریج با افزایش ارتفاع وارد خلخال در جنوب شهر اردبیل میشود. در برخی از نقاط مسیر، هوا به‌قدری سرد است که در تابستان باید پتوپیچ شد. گله‌ها، مردم محلی، تپه‌های سرسبز در کنار خنکی هوا و آش دوغی که در کنار جاده و در دیگ‌های بزرگ بار گذاشته شده است، این جاده را به انتخاب اول مسافران تبدیل می‌کند.
انتخاب بعدی می‌تواند مسیر گردنه حیران باشد. نام این مسیر پیچ‌درپیچ برای اغلب مردم آشناست. مسیر گردنه حیران از شهر آستارا شروع میشود. در این مسیر ضمن تجربه هوایی خنک، در یک سمت خود جنگل زیبا و در سمت دیگر دره‌های پرنشیب‌وفراز را مشاهده خواهید کرد.
جاده پونل به خلخال هم از جاده‌های دیگری است که می‌توان با گذر از آن به این شهر رسید. این جاده از رضوانشهر استان گیلان شروع شده و به خلخال در جنوب شهر اردبیل میرسد. جاده پونل مناظر جنگلی دارد و بسیار شبیه به جاده اسالم است با این تفاوت که شیب کمتری نسبت به جاده اسالم دارد و مسیر امن‌تری محسوب میشود.
مسیر اتوبان نیز مسیر مستقیم و سرراستی است که می‌توان از تهران تا اردبیل را در حدود ۸ تا ۹ ساعت طی کرد. این اتوبان از کرج، قزوین، زنجان و سرچم عبور می‌کند تا به اردبیل برسد.
آب و هوای اردبیل | توی چمدانم چه چیزهایی باشد؟
اردبیل را به‌خاطر زمستان‌های سرد و تابستان‌های خنک و معتدلش میشود «ییلاق شهرهای ایران» نامید. تقریباً نیمی از سال، شهر اردبیل زیر بارش‌های پیوسته برف و باران است که هوای مطبوع و دل‌پذیری برای شهروندان و گردشگران سوغات می‌آورد. اگر بخواهید از قول کارشناسان آب‌وهواشناسی بشنوید، اردبیل به‌خاطر قرارگرفتن در میان کوهستان‌های مرتفع، شانس این را دارد تا آب‌وهوای مدیترانه‌ای گرم و معتدل و کوهستانی سرد و معتدل را تجربه کند.
حدود ۵ تا ۸ ماه از سال، اردبیل با بارش برف یا باران همراه است و همین باعث میشود تا شهری سردسیر به حساب بیاید. برای اینکه برای برداشتن یکی‌دو پتو و لباس گرم در سفر به اردبیل مجابتان کنیم، باید بگوییم که متوسط دمای اردبیل حداکثر ۷ درجه سانتی‌گراد است! این یعنی حتی در بهار و تابستان هم سردتر از حالت عادی در شهر خودتان است. سردی هوا در زمستان اردبیل گاهی به منفی ۳۵ درجه سانتی‌گراد هم میرسد.
| از اواسط اسفند تا اواسط فروردین | بین ۵- تا 21 درجه سانتی‌گراد |
| از اواسط فروردین تا اواسط اردیبهشت | بین ۷ تا ۲۶ درجه سانتی‌گراد |
| از اواسط اردیبهشت تا اواسط تیر | بین ۱۱ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد |
| ار اواسط تیر تا اواسط شهریور | بین ۱۸ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد |
| از اواسط شهریور تا اواسط آبان | بین ۷ تا ۱۷ درجه سانتی‌گراد |
| از اواسط آبان تا اواسط دی | بین ۲ تا ۱۷ درجه سانتی‌گراد |
| از اواسط دی تا اواسط اسفند | بین ۵- تا ۱۶ درجه سانتی‌گراد |
بهترین زمان سفر به اردبیل | چه وقت از سال سفر بیشتر خوش می‌گذرد؟
با توجه به وضعیت آب و هوای اردبیل که در بخش قبل گفتیم، بهترین زمان سفر به اردبیل اواخر اردیبهشت تا پایان تابستان هر سال است. اگر این چند ماه خاص را برای سفر به اردبیل انتخاب کنید، نه گرفتار سردی هوا و لیزی جاده‌ها می‌شوید و نه بارش برف و باران، فرصت اردبیل‌گردی و بازدید از جاذبه‌ها را از شما می‌گیرد.
با این وجود اگر از آن دسته گردشگرانی هستید که عاشق تجربه‌های چالش‌برانگیزند، سفر زمستانی به اردبیل را امتحان کنید. زمستان‌های اردبیل پوشیده از برف است و خبر خوش اینکه در این فصل سرد، بازار اسکی روی برف بر بلندای کوه‌های آلوارس هم داغ داغ است. مثل همیشه توصیه ما برای سلامت جان عزیز خود و همسفرانتان این است که تجهیزات زمستانی و لباس گرم را در سفر زمستانی به اردبیل از یاد نبرید.
طبیعت اردبیل | جایی مثل بهشت
موقعیت کوهستانی و بارش پربرکت برف و باران در اردبیل باعث شده تا این استان از نظر داشتن زیبایی‌ها و جاذبه‌های طبیعی دست پر باشد. سه پوشش گیاهی مختلف ییلاقی، قشلاقی و جنگلی در استان اردبیل وجود دارد؛ به همین خاطر با سفر به این استان اقبال بلندی داریم تا قله‌های پربرف را در کنار جلگه‌های سرسبز و چشم‌نواز تماشا کنیم. دو شهر اردبیل و خلخال در اردبیل شهرهایی هستند که جنگل‌های بسیار زیبایی دارند.
به‌عنوان مثال جنگل فندقلو در نزدیکی شهر اردبیل از مشهورترین جنگل‌های این منطقه است. این جنگل یکی از اصلی‌ترین مناطق زیستگاهی و رشد گیاهان مخصوصاً گیاهان دارویی به شمار می‌آید. در میان این تنوع برخی از گونه‌های گیاهی از جمله بابونه از بقیه بارزترند؛ تاجایی‌که جشنواره گل‌های بابونه هر سال هم‌زمان با روز جهانی گل و گیاه در این جنگل‌ها برگزار میشود.
پوشش جانوری | ایستگاه پرندگان مهاجر
در منطقه‌ای که دوسوم آن را کوهستان‌ها پوشانده باشند، بی‌شک فاصله مراکز شهری از هم بسیار شده و در این میان فضایی مناسب برای رشد و زیست گونه‌های مختلف حیوانات فراهم میشود. علاوه بر این، تنوع پوشش گیاهی، عامل دیگری در گسترش پوشش جانوری منطقه است و شرایط مناسبی فراهم می‌کند تا انواع مختلف جانوران کوهستان، جنگل، رودخانه‌ها و مراتع بتوانند در آن خوش و خرم زندگی کنند و زاد و ولد داشته باشند.
در استان اردبیل گونه‌های مختلفی از حیات وحش مانند پلنگ، کل و بز، راسو، روباه و انواع پرندگان و خزندگان پیدا میشود. سالانه نزدیک به دو میلیون پرنده مهاجر هم وارد اردبیل می‌شوند و بر تنوع پوشش جانوری منطقه می‌افزایند. این پرنده‌ها همگی در دریاچه‌ها، رودخانه و تالاب‌های اردبیل ساکن می‌شوند و موقعیت کم‌نظیری برای علاقه‌مندان به پرنده‌نگری می‌سازند.
تاریخچه اردبیل
همان‌طور که گفتیم اردبیل یا آتاویل یا آردویل از دو جزء «آرتا» به معنای مقدس و «ویل» به معنای شهر تشکیل شده است. در حقیقت اردبیل را «ناحیه مقدس» یا «شهر مقدس» نام‌گذاری کرده‌اند. این اسم در گذر زمان به‌تدریج از آرتاویل به اردبیل تغییر کرد. اردبیل در دوره‌های مختلف، شهر مهم و محوری برای منطقه آذربایجان بود؛ اما بیشترین اهمیت اردبیل از زمان ظهور سلسله صفویه شروع شد و شرایط متفاوتی برای آبادانی و شکوفایی این شهر به وجود آورد.
این توجه خاص به شهر اردبیل به این دلیل است که شیخ صفی الدین اردبیلی، بزرگ خاندان صفویه، زمانی ساکن این شهر بود و در همان‌جا نیز به خاک سپرده شد. از آن زمان با وجود اینکه تبریز به‌عنوان پایتخت صفویان انتخاب شد، اردبیل پایتخت معنوی شاهان صفوی به حساب می‌آمد و اهمیت خاصی برای آنها داشت.
به واسطه پژوهش‌های باستانی که در استان اردبیل صورت گرفت، آثار و بقایای لوله‌کشی آب شرب هم یافت شد. گویا این شهر در دوران صفویان به‌عنوان اولین شهر ایران، دارای لوله‌کشی آب هم بوده است. همچنین بزرگ‌ترین و غنی‌ترین کتابخانه ایران بعد از کتابخانه آستان قدس، در زمان صفویان و به دست پسر شیخ صفی‌الدین اردبیلی در این شهر ساخته شد. جامعیت و غنای علمی این کتابخانه به‌حدی بود که بسیاری از دانشمندان و محققان را به سمت خود می‌کشاند.
پس از انقراض سلسله صفویه، اردبیل رونق خود را به‌تدریج از دست داد و از حمله روس‌ها به ایران ضربه مهلکی خورد. با وجود این توانست شکوه تاریخی‌اش را حفظ کند و درنهایت در سال‌های بعد از انقلاب ۵۷ به‌عنوان مرکز استان مشخص شد تا بیش از پیش در نقشه ایران خودنمایی کند.
جاهای دیدنی اردبیل
اردبیل زیبا به دلیل نزدیک بودن به دریاچه خزر، زیبایی و طراوت بسیاری دارد. در ادامه می‌خواهیم زیباترین جاهای دیدنی اردبیل را به شما معرفی کنیم.
دریاچه شورابیل
دریاچه شورابیل در میان شهر اردبیل قرار گرفته و تنها دریاچه طبیعی داخل شهری ایران محسوب میشود. این دریاچه به دلیل آنکه در گذشته دارای آب شور بوده به شورابیل معروف شده است. در آن زمان این آب شور، خاصیت درمانی هم داشته است و مردم از آن برای التیام دردهایشان استفاده می‌کردند. تا اینکه بعدها آب شیرین به دریاچه اضافه شد و آب دریاچه به پرورش نوعی ماهی قزل‌آلا اختصاص یافت.
اواخر پاییز هر سال، ورود پرندگان مهاجر به دریاچه شورابیل منظره‌های شگفت‌انگیز و تماشایی می‌سازد. امروزه کارشناسان شهری از فضای اطراف دریاچه استفاده کرده و منطقه گردشگری شورابیل را ساخته‌اند تا گردشگران بتوانند از این فضای تفریحی طبیعی بهترین استفاده را ببرند. پیست قایقرانی، زیپ‌لاین، مسیر پیاده‌روی چمن و مسیر دوچرخه‌سواری بخشی از امکانات جدید دریاچه هستند.
| هزینه ورودی | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | شهر اردبیل، بزرگراه میلاد |
رودخانه بالیقلو چای
بالیقلو چای رودخانه‌ای است که از دل سبلان و کوه‌های بزگوش (بزغوش) سرچشمه می‌گیرد و در مسیر خود از آب چشمه‌های جوشان نیز تغذیه میشود. این رودخانه که تأمین‌کننده آب بسیاری از مناطق کشاورزی است، در مسیر خود از میان شهر اردبیل عبور می‌کند و تصویری زیبا به آن می‌بخشد. جالب است بدانید این رودخانه مثل زاینده‌رود اصفهان، اردبیل را به دو بخش تقسیم کرده است.
مردم اردبیل از این رودخانه با اسم رودخانه ماهی‌دار هم نام می‌برند. گویی با عبور این رودخانه، اردبیل طبیعت را تمام‌وکمال در دل خود جای داده است. پلی تاریخی به نام پل الماس نیز در دوران صفویه روی این رودخانه ساخته شده که علاوه بر جنبه زیبایی طبیعی خود رودخانه، اهمیت تاریخی نیز به آن می‌دهد. این رودخانه این روزها پاتوق بسیاری از شهروندان و گردشگران اردبیل است که گوشه‌ای دنج و دل‌نواز از دل طبیعت را برای گشت‌وگذار انتخاب کرده‌اند.
| هزینه ورودی | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | اردبیل، خیابان معلم، پل عابر پیاده معلم، شهید مطهری |
اماکن تاریخی اردبیل | رد پای نیاکان
بی‌شک شهری با قدمت و تاریخ اردبیل، بناهای تاریخی زیبایی و اصیلی هم داردو در ادامه می‌خواهیم سری به بناهای تاریخی اردبیل بزنیم. همراهمان باشید و گذر زمان در این شهر را مشاهده کنید.
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی سال‌ها پیش منزل و خانقاه بزرگ خاندان صفویه بود. او بعد از مرگش در منزل خودش به خاک سپرده شد. این منزل امروزه به بقعه و زیارتگاه او تبدیل شده است. مقبره‌های شاه اسماعیل اول و همسرش هم همین جاست.
| هزینه ورودی | برای ایرانی‌ها: ۵ هزار تومان برای خارجی‌ها: ۱۰۰ هزار تومان |
| ساعت بازدید | همه‌روزه از ساعت 8:30 الی 19:30 |
| شماره تماس | 04533249630 |
| آدرس | اردبیل، بلوار گازران، خیابان باغمیشه، خیابان شیخ صفی‌الدین اردبیلی |
شهیدگاه
در زمان شاه اسماعیل اول، نخستین جنگ میان ایران و عثمانی به نام جنگ چالدران در گرفت. در این جنگ ایرانیان از امپراطوری عثمانی شکست سنگینی خوردند و شاه اسماعیل بسیار تحت تاثیر این شکست قرار گرفته و دیگر رهبری لشگریانش را عهده‌دار نشد. به دستور او کشته‌شدگان جنگ به اردبیل منتقل و در محوطه بقعه شیخ صفی الدین به خاک سپرده شدند. از آن پس این گورستان، شهیدگاه نامیده شد.
| هزینه بازدید | ۳ هزار تومان |
| ساعت بازدید | ۸ صبح تا ۱۸ عصر |
| آدرس | اردبیل، میدان عالی قاپو، ضلع شرقى و جنوبى مجموعه تاریخی بقعه شیخ صفى اردبیلی |
بقعه شیخ امین الدین جبرئیل
شیخ امین‌الدین جبرئیل، پدر شیخ صفی‌الدین اردبیلی، در روستای کلخوران مقبره و مزاری زیبا دارد که با معماری کم‌نظیر صفوی زینت داده شده است. این مزار هم‌زمان با مزار شیخ صفی الدین بنا شده و قدمت آن به اوایل قرن ۱۰ هجری بازمی‌گردد.
روستای کلخوران در ۳کیلومتری اردبیل واقع است و نسبت آن به این شهر مثل نسبت شهر ری به تهران است. در گذشته بسیاری از بزرگان صفوی ساکن این منطقه بودند؛ ولی بعدها اردبیل با پیشرفت‌های خود جای این شهر را گرفت. مهم‌ترین مقبره کلخوران بقعه شیخ امین الدین است و به همین سبب به کلخوران، کلخوران شیخ هم گفته میشود.
| هزینه بازدید | از موزه: ۲ هزار تومان از مزار: رایگان |
| ساعت بازدید | همه‌روزه از ساعت ۸ صبح تا ۵ عصر |
| آدرس | ۳ کیلومتری اردبیل، روستای کلخوران |
مسجد جمعه اردبیل
در شرق این شهر و در بالای یک بلندی، مسجدی تاریخی و بزرگ قرار دارد که به مسجد جمعه اردبیل معروف است. با آنکه بنای مسجد در طول تاریخ بارها دستخوش تغییر، ویرانی و مرمت دوباره قرار گرفته است؛ اما بنای اولیه آن به قرن‌های اولیه ورود اسلام به ایران باز می‌گردد. قبل از ورود اسلام به ایران، در این محل آتشکده‌ای بود که بعد از اسلام تخریب شده و به مسجد تبدیل شد.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | همه‌روزه از ساعت ۸ صبح تا ۶ عصر |
| آدرس | اردبیل، بلوار مدنی |
بازار تاریخی اردبیل
قرار گرفتن اردبیل در مسیر جاده ابریشم، اقتصاد و تجارت این شهر را همیشه رونق بخشیده و در نتیجه بازارهای این شهر رونق خوبی داشته است. با آنکه بازار تاریخی اردبیل قبل از زمان صفویه نیز وجود داشته است؛ اما با توجه مخصوص شاهان صفوی به این شهر، رونق اصلی بازار به زمان صفویه، به خصوص شاه طهماسب اول، باز می‌گردد.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | شنبه تا پنجشنبه از ۱۰ تا ۲۱ و جمعه‌ها از ۱۰ تا ۱۸ |
| آدرس | اردبیل، خیابان امام خمینی |
عمارت آقازاده
عمارت آقازاده از زیباترین خانه های تاریخی اردبیل است که در مرکز شهر واقع شده. تصور کنید خانه‌ای به‌جامانده از دوران قاجار هم از به‌روزترین طراحی برخوردار است و هم تزیینات ویژهای در آن به کار رفته که چشم هر بیننده‌ای را محو تماشایش می‌کند. نکته حیرت‌انگیز درباره عمارت آقازاده این است که این بنا با گذشت چند ده سال هنوز هم شکوه و عظمت خودش را حفظ کرده است.
عمارت آقازاده به دست حاج اسماعیل اردبیلی، تاجر اردبیلی دوران قاجار پا گرفت و سرانجام در سال ۱۳۸۶ در فهرست آثار ملی ایران راه یافت. متأسفانه طی سال‌های بعد، ارسی‌ها، تزیینات چوبی و درهای قیمتی این خانه از آن بیرون برده شدند و حتی حفاری‌های غیرقانونی در آن صورت گرفت؛ اما امروزه عمارت آقازاده به شکل رستوران سنتی در آمده و برای استفاده عموم مردم آماده‌به‌کار است.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24ساعته |
| آدرس | اردبیل، مرکز شهر، محله منصوریه، میدان عالی قاپو، نبش کوچه اعتماد، عمارت آقازاده |
پارک های اردبیل
اردبیل طبیعتی مانند بهشت دارد و بعید نیست که در آن پارک‌های متعددی پیدا میشود. در ادامه شما را با بزرگ‌ترین، مشهورترین و زیباترین پارک های اردبیل آشنا می‌کنیم.
پارک جنگلی خیاوچایی
پارک جنگلی خیاوچایی یکی از زیباترین پارک‌های شهر است. شهروندان اینجا را با نام پارک جنگلی مشگین شهر هم می‌شناسند. این پارک حدود ۳۰۰ هکتار مساحت دارد و در کناره غربی رودخانه خیاوچایی قرار گرفته است. به زیبایی کنار هم قرار گرفتن جنگل و رودخانه، درختان میوه خوشمزه‌ای مثل سیب، آلوچه، آلبالو، گیلاس و گردو را هم اضافه کنید. امکانات تفریحی شامل تفرجگاه، شهربازی، زمین اسکیت و آبشار مصنوعی هم در پارک جنگلی خیاوچایی در نظر گرفته شده تا عیشتان را در بازدید از این پارک دیدنی کامل کند.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | اردبیل، مشکین شهر، خیابان نواب، رودخانه خیاوچایی، پارک جنگلی خیاوچایی |
پارک جنگلی تپه نرگس
پارک جنگلی تپه نرگس پاتوق بسیاری از اهالی ورزش و گردشگران است. این پارک جنگلی در منطقه مرزی بیله سوار مغان قرار گرفته است و در نزدیکی آن تپه تاریخی نرگس را هم خواهید دید. اگر یادتان باشد پارک‌های جنگلی در دوران دانش‌آموزی، یکی از بهترین گزینه‌ها برای اردو بود. پارک جنگلی نرگس هم همه‌ساله میزبان صدها نفر از مدارس و آموزشگاه‌هاست. هتل و مهمان‌پذیر واقع در پارک تپه نرگس، امکان اقامت چندروزه را هم در این پارک فراهم می‌کند.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | استان اردبیل، منطقه بیله سوار، فلکه شهرداری، خیابان امیرکبیر |
جاهای دیدنی اطراف اردبیل
اگر با ماشین شخصی به سفر اردبیل رفته‌اید، بی‌چون و چرا سرزدن به جاهای دیدنی اطراف اردبیل هم سری بزنید؛ چرا که بخش عظیمی از زیبایی‌های طبیعت، دور از فضای صنعتی شهر چشم‌انتظار گردشگران هستند.
دریاچه سوها
تصویر زمینه ویندوز هفت را یادتان هست؟ آن دشت سرسبز با آسمان آبی و ابرهای پنبه‌ای را؟ دریاچه سوها نمونه ایرانی چنین منظره‌ای است. دریاچه سوها از بکرترین جاهای دیدنی اطراف اردبیل است که به‌خاطر موقعیت فوق‌العاده‌اش، بهترین مقصد برای علاقه‌مندان به ورزش‌های آبی، عکاسان حیات‌وحش و کاوشگران طبیعی است. عمق دریاچه سوها در عمیق‌ترین نقاط به ۶ متر میرسد؛ این در حالی است که پهنای دریاچه نیم کیلومتر و طول آن ۱.۵ کیلومتر است.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | ۳۶ کیلومتری شهر اردبیل، شهرستان نمین، ۴ کیلومتری شمال شرقی روستای سوها |
جنگل فندقلو
جنگل فندقلو همسایه مشترک استان گیلان و اردبیل است. این جنگل مجموعه‌ای از شگفتی‌های طبیعی شامل چشمه‌های آبگرم و درختان میوه است. همین موضوع باعث میشود تا مسافران تابستانی که تا گیلان یا اردبیل آمده‌اند، خودشان را به جنگل فندقلو برسانند و ساعتی را در آنجا به تفریح و طبیعت‌‌گردی بگذرانند. درختان فندق، سیب وحشی، آلوچه، توت فرنگی، تمشک و ازگیل هم از میوه‌هایی هستند که می‌توانید طعم میوه‌هایشان را امتحان کنید.
علت نام‌گذاری جنگل فندقلو، درختان فندقی است که بیشتر از سایر درختان در این جنگل رشد کرده‌اند. زمین‌های پهناوری که گل‌های سوسن و بابونه به‌صورت سرتاسری روییده‌اند، درختان میوه، چشمه‌های آب گرم و حیوانات کمیابی مثل مارال، این جنگل را منحصربه‌فرد کرده است. علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، گردشگران می‌توانند از امکانات تفریحی مانند استخر‌های آبگرم، تله کابین حیران و پیست اسکی نیز استفاده کنند.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | استان اردبیل، جنوب نمین |
پیکره سنگی بابا داوود عنبران
در ۴۰کیلومتری شهر اردبیل و نزدیک به شهر عنبران، در میان درهای بزرگ و کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده، چهره‌ای روی سنگ دیده میشود که به آن بابا داوود عنبران یا ابوالهول ایران می‌گویند. این سنگ ۲۰ متر ارتفاع دارد و گویا هم بر اثر عوامل طبیعی و هم با دخالت انسان به این شکل و شمایل درآمده است تا بنابر افسانه‌ها نگهبان دریای خزر باشد!
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | استان اردبیل، ۵کیلومتری عنبران |
دریاچه نئور
دریاچه نئور بزرگ‌ترین دریاچه استان اردبیل است که در نزدیکی شهر اردبیل و در مسیر این شهر به خلخال قرار دارد. این دریاچه دارای آب شیرین بوده و از پیوستن چشمه‌های بزرگ و کوچک منطقه، ایجاد شده است. نئور مجموعاً دو دریاچه بزرگ و کوچک است. در بهار، به دلیل افزایش بارش‌ها و افزایش آب، چشمه‌ها به هم می‌پیوندند و دریاچه‌ای زیبا و یکدست را تشکیل می‌دهند.
آب و هوای خنک، ورود پرندگان مهاجر و سرسبزی منطقه، زیبایی‌های طبیعی این دریاچه را دوچندان کرده و در مجموع محل مناسبی برای گشت‌وگذار گردشگران در روزهای گرم سال است. مانند شورابیل در این دریاچه نیز ماهی قزل‌آلا پرورش داده میشود. صید ماهی و مسابقات ماهیگیری از تفریحات این دریاچه به شمار می‌آیند.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | مرز بین استان‌های گیلان و اردبیل، ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی اردبیل |
تفرجگاه بولاغلار
در ۳۰کیلومتری شهرستان اردبیل و نزدیک به شهرستان نیر در محوطه‌ای سرسبز، چشمه‌های بسیاری از دل زمین می‌جوشند که به دلیل فراوانی این چشمه‌ها این منطقه را بولاغلار (به معنای چشمه‌ها) نام‌گذاری کرده‌اند. این چشمه‌ها در نهایت به هم پیوسته و دو رودخانه مهم استان اردبیل، رودخانه آغلاغان و رودخانه بالیقلوچای را تشکیل می‌دهند.
در آب خنک و شیرین این چشمه‌ها ماهی قزل‌آلا پرورش داده میشود. همچنین هر ساله در تابستان و در محوطه این تفرجگاه، جشنواره آش های سنتی برگزار میشود. گردشگران بسیاری برای شرکت در این جشنواره به این محل سفر می‌کنند.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | اردبیل، ۳۰ کیلومتری اردبیل و ۵۰۰ متری شمال غرب شهرستان نیر |
آبشار و آبگرم سردابه
چه چیزی بهتر از یک آب‌تنی گرم در دامنه رشته‌کوه‌های سیلان در یک روز تابستانی می‌تواند سر حالتان بیاورد؟ آبشار و آب گرم سردابه در ۲۸کیلومتری غرب اردبیل این فرصت را برایتان مهیا کرده است. از خاصیت‌های آب‌درمانی در چشمه‌های آب گرم هم باخبرید؛ پس دل به جاده بزنید و به یکباره از آبشار دیدنی با طول ۱۵ تا ۲۰ متر و چشمه آب گرم درمانی بازدید کنید. تماشای مناظر جاده هم که از کنار دشتی سرسبز و جاده‌ای پروفرازونشیب و کوهستانی می‌گذرد ، حتماً شگفت‌زده‌تان می‌کند.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | استان اردبیل، ۲۸ کیلومتری غرب اردبیل، روستای سردابه |
دریاچه طاووس گولی
دریاچه طاووس گولی که در لهجه محلی به آن «تؤوس گؤلی» می‌گویند، به معنای دریاچه‌ای شبیه طاووس است. آب زلال و فیروزه‌ای طاووس گولی حاصل آب‌شدن برف‌های قله‌های سبلان و جاری‌شدن جویبارهای متعدد در یک سد خاکی، زیبایی درخشان دریاچه طاووس گولی را می‌سازد. قرار گرفتن دریاچه طاووس گولی بر بستر امن دشتی پهناور و سرسبز جای گرفته، طراوت و نشاط این دریاچه را دوچندان می‌کند.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | استان اردبیل، شهرستان مشگین شهر، بخش مرکزی، دهستان مشگین شرقی، ۱۰ کیلومتری روستای جعفرآباد (روستا قلچقلو ) |
پیست اسکی آلوارس
پیست اسکی آلوارس یکی از بزرگ‌ترین پیست های اسکی ایران است که در طول پاییز و زمستان پوشیده از برف است. این موقعیت آب‌وهوایی باعث میشود تا این پیست حدود ۶ تا ۸ ماه از سال برای ورزش‌های زمستانی استفاده شود. اگر برای ورزش به این پیست نمی‌روید و بیشتر دوست دارید از فضای برفی آن لذت دیداری ببرید، دیگر امکانات رفاهی مثل بالابر، تله‌سیژ، غرفه فروش صنایع دستی، رستوران، کافی‌شاپ و زمین بازی‌اش برای شما مناسب‌تر است.
| هزینه بازدید | ۳۵,۰۰۰ تومان برای هر نفر |
| ساعت بازدید | همه‌روزه از ساعت ۹ تا ۱۶ |
| شماره تماس | ۰۴۵۳۳۷۵۰۷۷۸ |
| آدرس | استان اردبیل، ۱۲ كيلومتری روستای آلوارس و ۳۰ کیلومتری سرعین |
شیروان دره سی اردبیل
شیروان دره سی در نزدیکی چند جاذبه بکر دیگر مثل آبگرم شابیل و دشت‌های سرسبز دامنه سبلان قرار دارد؛ به همین دلیل خیلی‌ها که برای دیدن یکی از این جاذبه‌های طبیعی به اردبیل می‌روند، حتماً از شیروان دره سی هم بازدید می‌کنند. برای این منظور وقتی از آب گرم شابیل بیرون آمدید، سمت دشت پهناوری بروید که روبه‌رویتان قرار گرفته، همین طور که پیش بروید صخره‌‌های سخت و دره‌های تند و تیزی را می‌بینید که نشان از نزدیکی به شیروان دره سی دارند. برای صعود و صخرهنوردی به این دره باید وسایل صخرهنوردی همراه داشته باشید؛ چراکه در برخی نقاط شیب دره تا ۸۰ درجه هم میرسد.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | اردبیل، مشکین شهر، ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی مشکین شهر، نزدیک لاهرود |
ییلاق دشته
ییلاق دشته اردبیل از دیدنی‌های مسیر جاده اسالم به خلخال است؛ همان جایی که می‌توانید برای مدتی استراحت از ماشینتان پیاده شوید و دل به بهشت اطرافتان بدهید. برای رسیدن به این دشت باید پس از عبور از شهر شاندرمن در گیلان، ییلاقات ماسال را پشت سر بگذارید و به «ییلاق نم‌نم پشت» برسید. طی این مسیر نهایتاً ۲ ساعت زمان می‌برد؛ اما خاطرتان جمع باشد که ارزشش را دارد. در میانه تماشای ییلاق دشته می‌توانید با روستایی‌ها خوش‌وبش کنید، از عسل‌های طبیعی و تازه‌شان بخرید یا خانه‌ای برای اقامت پیدا کنید و شب آن را در دشت بمانید.
| هزینه بازدید | رایگان |
| ساعت بازدید | 24 ساعته |
| آدرس | اردبیل، خلخال جاده اسالم به خلخال |
سایر جاهای دیدنی اطراف اردبیل
- تالاب پته خور اردبیل؛
- جهنم دره خوی؛
- دشت مغان اردبیل؛
- دریاچه قالغانلو گرمی؛
- رودخانه قره سو مشگین شهر؛
- دره گلستان (دره آلوارس) سرعین اردبیل؛
- آبشار چالاچوخور گرمی اردبیل؛
- پل معلق مشگین شهر؛
- پیست اسکی فندقلو اردبیل.
اماکن مذهبی | جایی برای اهل دین‌داری
خیلی‌ها با شنیدن نام اردبیل، فرهنگ عاشورایی، شاعران حسینی، پیرغلامان و مداحان این شهر به یادشان می‌آید. البته این موضوع در اعتقادات راسخ مردم اردبیل درباره قیام عاشورا ریشه دارد. علاوه بر این مراسم‌های آيینی، اردبیل میزبان چند امامزاده هم بوده که در این شهر دفن شده‌اند.
- امامزاده سیدصدرالدین، امامزاده سیدحمزه و امامزاده صالح هر سه، برادر و پسران حضرت امام موسی کاظم (ع) هستند و در قرن سوم هجری وارد اردبیل شدند. قدمت مقبره آنها به دوران صفویه میرسد؛ هرچند که بناهای قدیمی اکنون بازسازی شده‌اند و چیزی از بناهای تاریخی باقی نمانده است.
- بارگاه امامزاده صدرالدین در ۳کیلومتری شهر اردبیل، در مسیر جاده مشگین شهر واقع است.
- مقبره امامزاده صالح (اوغلان امامزاده‌سى) در ميدان عالی قاپو در محله ملا مؤمن، کوچه اونجی میدان و پشت بقعه شيخ صفى‌الدين قرار دارد.
- بارگاه امامزاده حمزه نیز در شهر اردبیل، دهستان کلخوران، روستای کلخوران شیخ قرار دارد.
- امامزاده حلیمه خاتون نیز که خواهر امامزاده حمزه و امام رضا (ع) نیز هست در خیابان سی متری اردبیل واقع است.
موزه های اردبیل
موزه های اردبیل هر کدام به‌تنهایی می‌توانند دایرة المعارف فرهنگ شهر باشند. چه اهل تحقبق درباره تاریخ باشید یا نه، پیشنهاد می‌کنیم که ساعاتی از روزتان را به بازدید از موزه‌ها بپردازید. بی‌شک از این کار پشیمان نخواهید شد. در ادامه مطلب با معروف‌ترین موزه های این شهر آشنا می‌شویم.
موزه تاریخ طبیعی اردبیل
موزه تاریخ طبیعی اردبیل در حاشیه دریاچه شورابیل قرار دارد و در آن حیوانات تاکسیدرمی‌شده و فسیل‌های بسیار ارزشمند نگهداری میشود. این موزه به زبان بی‌زبانی، تاریخ طبیعی استان را برایتان شرح می‌دهد.
| هزینه بلیت | 5 هزار تومان |
| ساعات کاری | همه‌روزه به غیر از جمعه‌ها از ساعت 08:00 تا 14:00 |
| شماره تماس | 04533513350 |
| آدرس | اردبیل، خیابان دانشگاه، جنب دانشگاه پیام نور |
موزه مردم شناسی یا موزه ظهیرالاسلام اردبیل
حمام ظهیرالاسلام یا حمام آقا نقی از حمام های تاریخی این شهر است که این روزها با عنوان موزه مردم شناسی می‌شناسندش. این موزه در میدان عالی قاپوی اردبیل قرار دارد و هدفش این است که پوشش و فرهنگ مردم اردبیل را به گردشگران نشان دهد.
| هزینه بلیت | ۱۵ هزار تومان |
| ساعات کاری | روزهای عادی: از 9 صبح تا 5 عصر روزهای تعطیل: از 9 صبح تا 4 عصر |
| شماره تماس | 04533445885 |
| آدرس | اردبیل، بلوار سعدی، بین بلوار آیت الله مروج اردبیلی و سعدی 3 |
موزه صنایع دستی اردبیل
حمام شیخ هم یکی دیگر از حمام‌های تاریخی اردبیل است که این روزها به موزه صنایع دستی تبدیلش کرده‌اند. در این موزه، صنایع دستی هنرمندان به‌صورت دوره‌ای نمایش داده شده یا با ایجاد کارگاه‌های مختلف به حفظ و نشر هنر در این شهر پرداخته میشود. این موزه در نزدیکی میدان عالی قاپوی اردبیل واقع است.
| هزینه بلیت | قیمت بلیط ورودی موزه صنایع دستی اردبیل برای گردشگران ایرانی و خارجی متفاوت است. |
| ساعات کاری | همه روزه به جز ایام تعطیل از ساعت 9 صبح تا 17 |
| شماره تماس | 04533445885 |
| آدرس | اردبیل، میدان عالی قاپو، جنب مجموعه |
موزه مفاخر دینی اردبیل
در محل خانه میرفتاحی، موزه مفاخر دینی برپا شده است. در این موزه شرح زندگی و مجاهدت‌های ۵۷ تن از بزرگان دینی این شهر نوشته و در کنار تصاویرشان نمایش داده شده است. تعداد پرشمار این علما نشان می‌دهد مردم اردبیل از زمان گذشته تا به حال به علمای دینی و مباحث مذهبی توجه خاصی داشته‌اند.
| هزینه بلیت | قیمت بلیط ورودی موزه صنایع دستی اردبیل برای گردشگران ایرانی و خارجی متفاوت است. |
| ساعات کاری | همه روزه به جز ایام تعطیل از ساعت 9 صبح تا ۸ |
| آدرس | اردبیل، حاشیه شرقی شهر، محله تازه میدان |
موزه تخصصی باستان شناسی اردبیل
در میدان عالی قاپو و در محل بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، موزه تخصصی باستان شناسی با هزار و ۸۰۰ مترمربع و در ۲ طبقه احداث شده است که با نمایش ۵۰۰ اثر، به روایت تاریخ استان و اکتشافات باستان شناسی می‌پردازد.
وجه تمایز این موزه با موزه‌های باستان‌شناسی دیگر ایران، در اشیای شیشه‌ای و قدمت آثار به نمایش گذاشته شده است. در محل بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی دو موزه دیگر از مجموعه موزه های اردبیل به نام‌های موزه سنگ و موزه چینی‌ها دایر است.
| هزینه بلیت | بلیط ایرانی 4,000 تومان بلیط خارجی 5,000 تومان |
| ساعات کاری | همه‌روزه از ساعت ۹ صبح تا ۸ شب |
| آدرس | اردبیل، میدان عالی قاپو، جنب مجموعه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی |
| شماره تماس | 04533261654 |
غذاهای محلی اردبیل
غذاهای محلی اردبیل را به دلیل سرمای هوا بیشتر آش‌ها تشکیل می‌دهند. از میان این آش‌ها میشود از آش دوغ، آش میوه، آش رشته، آش یارما، آش گیلدیک (گل نسترن) و آش اوماج نام برد. حتماً برایتان جالب است بدانید در تابستان جشنواره آش سنتی در شهر اردبیل برگزار میشود. غذای محلی دیگری که بسیار پرطرفدار است و در اکثر رستوران‌های شهر نیز یافت میشود، پیچاق قیمه یا پیچاخ قیمه نام دارد. این غذا با نام خورش بادام هم شناخته میشود.
فرهنگ مردم اردبیل
اردبیل به‌خاطر قدمت چندهزارساله و ارزشمندی که دارد، سرشار از دانستنی‌ها و آیین‌های محلی، ملی و مذهبی است که با دل و جان مردمش همرنگ شده. مثل همه شهرهای ایران، پشت همه این مراسم و باورها، داستان‌ها و حکایت‌های شیرین و محکمی خوابیده که شنیدنش هر شنونده‌ای را شیفته خودش می‌کند. با هم درباره این فرهنگ‌ها و مراسم بیشتر می‌خوانیم.
اقوام محلی اردبیل
بیشتر مردم اردبیل را آذربایجانی‌هایی در بر می‌گیرند که زبان ترکی آذربایجانی صحبت می‌کنند. رتبه بعدی جمعیت اردبیل در دست تالشی‌هایی است که زبان رایجشان تالشی است و بیشترشان در روستاهای شهرستان نمین ساکن‌اند. اقوام شهر خلخال را هم ترکیبی از تات‌ها و تالشی‌ها تشکیل داده‌اند که زبان اصلی‌شان تاتی و تالشی است. با این همه، جمعیت بسیار کمی از مردم اردبیل به کردهایی تعلق دارد که از خراسان به شهرستان‌هایی مثل خلخال آمده‌اند و صحبت به زبان کردی کرمانجی انتخابشان است.
زبان مردم اردبیل
گویش اصلی مردم اردبیل زبان ترکی است؛ البته صحبت کردن به زبان فارسی هم در میانشان رایج است. در گذشته زبان بیشتر مردم اردبیل، آذری بوده که به‌تدریج با زبان ترکی و فارسی ترکیب شده و لهجه‌های گوناگون امروزی این شهر را به وجود آورده است.
موسیقی اردبیل
عاشیق‌خوانی، موسیقی بومی شهر اردبیل است که در منطقه آذربایجان هم طرف‌داران و هنرمندان خاص خودش را دارد. هنرمندانی عاشیق‌خوانی کسانی هستند که قصه غم و شادی مردمشان را در ترانه‌هایشان می‌ریزند و با نوای دل‌نشین «ساز» در عروسی‌ها و قهوه‌خانه‌ها از آن روایت می‌کنند. عاشیق هنرمندی جامع‌الاطراف است؛ هم ترانه‌سراست و هم آهنگ‌ساز، هم منظومه‌سراست و هم نوازنده، هم هنرپیشه است و هم راوی داستان‌های کهن.
از جمله عاشیق‌های معروف اردبیل می‌توان به عباس توفارقافلى، سارى عاشيق، عاشيق معصوم، عاشيق امراه، عاشيق قربانى و عاشیق علعسگر اشاره کرد. گروه‌های عاشیق‌خوانی اردبیل بارها در جشنواره‌های موسیقی خارج از کشور شرکت کرده‌اند و با استقبال فوق‌العاده شنوندگان در برابر اجرای دل‌نشینشان روبه‌رو شده‌اند.
لباس محلی اردبیل
در خود شهر اردبیل دیگر کمتر کسی لباس محلی می‌پوشد و مردم طبق آداب شهرهای دیگر، لباس‌های رایج شهری استفاده می‌کنند؛ اما در نقاط روستایی و به‌خصوص ایلات و عشایر استان هنوز لباس‌های محلی بر تن مردم دیده میشود.
روسری‌های بزرگ و گلدار، دامن‌های شلیته‌ای چین‌دار که عموماً به رنگ‌های شاد و سرزنده تهیه می‌شوند و جلیقه‌هایی که روی آنها تزئینات سکه دوخته شده است، از ویژگی‌های عمومی لباس محلی است. برای آشنایی بیشتر با لباس‌های محلی اردبیل می‌توان به موزه مردم‌شناسی این شهر مراجعه کرد.
آداب و رسوم اردبیل
وقتی یک شهر چند فرهنگ مختلف را در دل خود جا بدهد، نتیجه این میشود که در آن شهر شاهد آداب و رسوم زیبای متعددی باشیم.
چهارشنبه سوری در اردبیل
دختران و زنان اردبیلی معمولاً تا قبل از شب چهارشنبه‌سوری، خانه‌تکانی‌شان را تمام می‌کنند و برای پهن‌کردن سفره شب چهارشنبه‌سوری آماده می‌شوند. خوراکی معروف اردبیلی‌ها برای این شب، گندم برشته یا «قورقا» است. در رسم دیگری به نام «دن ایستامان»، بانوان اردبیلی عدس، نخود و چند نوع حبوبات دیگر را به همراه گندم، کنجد یا مغز گردو برشته می‌کنند. این خوراکی به‌عنوان آجیل شب چهارشنبه‌سوری کنار سفره یا در سینی بزرگی به نام «مجمعه» برای پذیرایی میهمانان آماده میشود.
رسم زیبای بعدی بردن هدایایی به نام عیدی یا «بایراملیق» از طرف خانواده‌ها به خانه تازه‌عروس‌ها است. این هدایا شامل لباس نو، پارچه، طلا، آجیل مخصوص و انواع میوه و سفره هفت‌سین است. غذای اولین چهارشنبه‌سوری تازه‌عروس هم دست‌پخت پدر و مادرش است که در کنار آجیل و هدایای دیگر به خانه‌اش برده میشود. قاشق‌زنی، رسم اوزوگ آتدی، قورشاق آتماق و آیین نواوستی از دیگر آیین‌های چهارشنبه‌سوری در اردبیل است.
نوروز در اردبیل
تکم عروسکی است که نوید شادی و نشاط بهاری می‌دهد و چند روز نزدیک آغاز بهار به دست تکم‌چی‌ها در محله‌ها و کوچه‌های اردبیل گردانده میشود و خبر رسیدن بهار می‌آورد. شام شب عید نوروز هم معمولاً ماهی دودی، گوشت قیمه، مرغ و کوکو به همراه پلو است. البته برخی دیگر از مردم اردبیل، غذاهایی مثل شیربرنج، باقالی‌پلو و سبزی‌پلو با ماهی هم می‌پزند.
شب چله در اردبیل
خوانچه یا در تلفظ آذری «خونچا» به هدیه‌هایی گفته میشود که خانواده داماد در شب چله برای خانواده عروس می‌فرستند. هندوانه و انار که سمبل یلداست هم در خوانچه‌ها دیده میشود. مردم اردبیل در شب چله بعد از خوردن آجیل و میوه‌ها پای صحبت بزرگان خانواده می‌نشینند و از شنیدن حماسه‌های ملی و آذری، بایاتی‌‌خوانی و حکایت ضرب‌المثل‌ها و قصه‌های قدیمی لذت می‌برند.
محرم در اردبیل
سه روز مانده به محرم یعنی در ۲۸ ذی‌الحجه هر سال، مراسم طشت‌گذاری در اردبیل برگزار میشود. در این مراسم دسته‌های عزاداری از محلات شش‌گانه اردبیل با نظم و ترتیب وارد مسجد جامع این شهر می‌شوند و به عزاداری می‌پردازند. این مراسم به نشانه یادبود از رحمت و مهربانی امام حسین علیه‌السلام در مقابل سپاه دشمن انجام میشود. حکایت از این قرار است که با رسیدن سپاه دشمن به کربلا، امام حسین به اصحابشان دستور می‌دهند تا طشت‌های آب را برای سیراب‌کردن سربازها و مرکب‌های سپاه مقابل آماده کنند.
مردم اردبیل همه‌ساله مراسم طشت‌گذاری را در شهرهای خودشان برگزار می‌کنند تا از این منش و کرامت امام حسین علیه‌السلام حتی در مقابل دشمنانشان یاد کنند. همچنین به خودشان یادآوری کنند که پیروان امام حسین هم باید مثل ایشان حتی در مقابل دشمنشان، انصاف و اخلاق را شرط قرار دهند. از جمله آیین‌های مذهبی دیگر مردم اردبیل برای محرم، آئین شمع پایلاما (شمع‌گردانی) و محرم گئجه‌لری (شب‌های محرم) است که اوج محبت و دلداگی این مردم به اهل‌بیت را نشان می‌دهد.
رستوران های اردبیل
در اردبیل هم مثل همه شهرهای ایران، رستوران‌های متعددی وجود دارد که علاوه بر غذاهای مرسوم مردم ایران مثل انواع کباب‌ها و خورش‌ها، غذاهای سنتی شهر را هم به مشتریان عرضه می‌کند. برای شکم گردی در بهترین رستوران های اردبیل دستتان حسابی باز است. مثلاً رستوران سعادت در کنار سرو انواع کباب خوشمزه، آش دوغ نیز سرو می‌کند. رستوران کافی باغ هم در مجموعه شورابیل است که غذاهای لذیذی برای پذیرایی از مهمانانش دارد.
اگر هم دلتان فست‌فود می‌خواهد، به فلافل سلیم اهوازی سری بزنید که بر اساس نظرات کاربران امتیاز خوبی گرفته است. یکی از جاهایی که خود مردم در شب‌های سرد و برفی به آن مراجعه می‌کنند و به قول خودشان انرژی می‌گیرند، حلوای سیاه شیخ صفی است که با دوغ محلی سرو میشود و ترکیب عالی به دست می‌دهد.
اگر تابستان به اردبیل رفتید، به کته کباب رامین سری بزنید و غذای محلی اردبیل یعنی پیچاق قیمه یا پیچاخ قیمه را سفارش دهید. کباب‌های این رستوران کوچک هم بسیار معروف است. برای اینکه دستتان در انتخاب پاتوق برای شکم‌گردی باز باشد، جدولی از اطلاعات بهترین رستوران های اردبیل را برایتان آماده کردیم.
| نام رستوران | شماره تماس | آدرس | محدوده قیمت |
| رستوران خانه تاریخی صادقی | ۰۴۵۳۳۲۴۶۱۳۱ | اردبیل، خیابان سی متری، کوچه سرتیپ آباد، جنب مسجد اوچدکان | لوکس |
| رستوران سعادت | 04533366883 | اردبیل، میدان قیام به سمت مخابرات | لوکس |
| رستوران شیخ صفی الدین | ۰۴۵۳۳۳۶۶۹۶۶ | اردبیل، بازار به طرف عالی قاپو | لوکس |
| باغ رستوران ساوالان | ۰۴۵۳۲۲۴۰۴۷۲ | اردبیل، شهرک آسمان ، در روستای آلوارس، ابتدای جاده پیست اسکی بعد از عوارضی | لوکس |
| کته کبابی رامین | 09364205545 | اردبیل، عالی قاپو روبروی مسجد عالی قاپو به سمت چهارراه | متوسط |
| رستوران گل سرخ | 04533635005 | اردبیل، فاز دو شهرک سبلان | متوسط |
| رستوران ضیافت | ۰۴۵۲۲۴۵۱۶۴ | اردبیل، خیابان امام خمینی، جنب سینما انقلاب | متوسط |
| فلافل سرای سلیم اهوازی | 09149544254 | اردبیل، میدان‌جانبازان، ابتدای‌خیابان‌والی(یسری) | اقتصادی |
سوغات اردبیل
از آنجا که اردبیل شهری تاریخی و اصیل است، سوغاتی‌های بسیاری برای گردشگران دارد که اکثر آنها را حلوا و شیرینی تشکیل می‌دهد. قره حلوا، حلوی سفید، حلوای زنجبیل، باقلوا، قچکورگی و نان برنجی مهم‌ترین این شیرینی‌ها هستند.
مسگری نیز هنر دیرینه این مردم بوده است و وسایل مسی بازار مسگران نیز می‌تواند در سبد سوغات اردبیل قرار گیرد. همچنین به دلیل سرمای همیشگی اردبیل، مردمان آن از قدیم مهارت بسیاری در لباس‌های بافتنی و پشمی داشتند. از سوغاتی‌های دیگر این شهر میشود لباس‌های پشمی و انواع بافتنی را هم نام برد.
هتل های اردبیل
به دلیل تنوع طبیعی استان اردبیل و دارابودن جنگل، کوه و رودخانه، اقامتگاههای بومگردی بسیاری در استان ایجاد شده است که بیشتر در تابستان‌ها پذیرای مسافران است. این اقامتگاه‌ها عموماً در خارج شهر اردبیل قرار دارند. در این بین می‌توان کمپ عشایری دورنا یا ملک سویی را در نزدیکی مشکینشهر و مجتمع اقامتگاههای بومگردی کزج در نزدیکی خلخال را نام برد. در خود شهر نیز به علت کثرت مسافران، هتل‌های بسیاری احداث شده است؛ برای مثال هتل سبلان اردبیل در خیابان شیخ صفی و هتل شورابیل در حاشیه دریاچه شورابیل. برخی دیگر از محبوب‌ترین هتل های اردبیل را در جدول زیر معرفی کرده‌ایم.
| نام هتل | تعداد ستاره‌ها | قیمت هر شب اقامت | آدرس |
|---|---|---|---|
| هتل یاکاموز | پنج ستاره | از ۳,۹۱۰,۵۰۰ تا ۱۳,۷۵۰,۰۰۰ تومان | اردبیل، میدان قدس، خیابان نوعی اقدم |
| هتل نگین | سه ستاره | از 1,218,000 تا 2,520,000 تومان | اردبیل، خیابان سی متری (روبه‌روی شواری شهر) |
| هتل سبلان | سه ستاره | از ۱,۴۲۲,۰۰۰ تا ۲,۱۵۷,۰۰۰ تومان | اردبیل، خیابان امام خمینی، خیابان شیخ صفی (روبه‌روی بقعه شیخ صفی) |
| هتل ملل | سه ستاره | از 2,132,100 تا 3,337,200 تومان | اردبیل، خیابان حافظ، روبه‌روی بوستان حافظ، مجتمع بلوار پارک، طبقه ۶ |
| هتل آپارتمان حسین | سه ستاره | از 1,400,000 تا 6,800,000 تومان | اردبیل، چهار راه باغمیشه، به سمت عالی قاپو، سمت راست |
| هتل دریا | سه ستاره | از 800,000 تا 1,400,000 تومان | اردبیل، میدان بسیج، روبه‌روی فرمانداری |
| مهمانسرای حیات | سه ستاره | از ۷۷۷,۰۰۰ تومان | اردبیل، خیابان پیرعبدالملک، نبش کوچه اوچدکان |
| هتل بوتیک ایده آل | سه ستاره | از 1,510,000 تا 2,418,000 تومان | اردبیل، خیابان شهید مدنی (جمعه مسجد)، اول پل پیرعبدالملک |
| هتل شورابیل | سه ستاره | از ۱,۴۰۰,۰۰۰به ۳,۰۰۰,۰۰۰ تومان | اردبیل، خیابان دانشگاه، مجتمع تفریحی و سیاحتی شورابیل |
| هتل سارای | سه ستاره | از 1,680,000 تا 2,780,000 تومان | اردبیل, نبش میدان پلیس, روبه‌روی دریاچه شورابیل |
مراکز خرید اردبیل
برای خرید اجناس متفاوت و دست‌اول خارجی، یکی از بهترین گزینه‌ها خریدگردی در شهرهای مرزی شمال ایران به‌خصوص مراکز خرید اردبیل است. از طرفی در این مجتمع‌های خرید و پاساژهای اردبیل از شیر مرغ تا جان آدمیزاد پیدا میشود و همین دستتان را برای خرید از لباس تا لوازم خانگی و سوغاتی باز نگه می‌دارد.
رفتن به بازارهایی مثل بازار بزرگ اردبیل با بیش از صد سال قدمت، هم فال است و هم تماشا. در این بازار هم با معماری قدیم اردبیل آشنا می‌شوید و به‌نوعی سیاحت می‌کنید و هم با دست پری از سوغاتی شامل پارچه‌ها، ظرف‌های مسی و خوراکی‌های محلی به شهرتان بر می‌گردید. برای خرید همراه خانواده و بچه‌ها سراغ مرکز خرید الماس شهر اردبیل بروید؛ این مرکز خرید با داشتن شهربازی، رستوران و امکانات رفاهی متنوع خاطرتان را از بابت خریدگردی‌های طولانی راحت می‌کند.
شورا سنتر، بازار آرتا، مرکز خرید پروما، مجتمع تجاری لاله از دیگر پاساژهای خوش‌قیمت اردبیل برای خرید پوشاک زنانه و مردانه هستند. اگر هم به لوازم الکترونیکی و ابزارآلات فناوری نیاز داشتید، بازار مرکزی صدف به داشتن کالاهای باکیفیتی مثل موبایل و کامپیوتر معروف است. مجتمع تجاری اولدوز پاسارگاد هم با عنوان لوکس‌ترین مرکز خرید اردبیل شناخته میشود.
حمل و نقل در اردبیل
مسیرهای اتوبوس درون‌شهری اردبیل به خیابان‌های مرکز این شهر مثل خیابان بازار بزرگ، میدان سرچشمه و میدان شریعتی رفت‌وآمد دارند؛ با این توضیح، شما برای رفتن به هیچ یک از جاذبه‌ها، رستوران‌ها و هتل‌های اردبیل نیازی به هزینه‌های پشت‌سرهم برای گرفتن تاکسی ندارید؛ چراکه در هر نقطه از شهر که باشید، خطوط متنوع اتوبوس درون‌شهری اردبیل شما را به مقصد دل‌خواهتان می‌رسانند.
تاکسی شهری
پایتان را که از فرودگاه اردبیل بیرون بگذارید، قطاری از تاکسی‌های خطی فرودگاه را می‌بینید که منتظر شما هستند تا شما را به مقصدتان در هر نقطه شهر برسانند. شاید هم از گردشگرانی باشید که می‌خواهید از ترمینال اتوبوس‌رانی به محل اقامت یا رستوران بروید. در این صورت باز هم تاکسی‌‌ران‌های معتمد و باتجربه اردبیل شما را تا هرجا که بخواهید، همراهی می‌کنند. اگر هم دوست دارید برنامه سفر دست خودتان باشد، درخواست تاکسی اینترنتی بدهید و آماده شوید تا راننده‌ای سفر شما را قبول کند. خلاصه، برای انتخاب تاکسی در سفر اردبیل، هیچ دشواری و دغدغه‌ای ندارید.
خودروی شخصی
وقتی با خودروی شخصی به اردبیل سفر می‌کنید، فرمان گشت‌وگذارها دست خودتان است. هر ساعت و هر جایی از شهر که باشید می‌توانید پا در رکاب شوید و هر تعداد مسافر که هستید را تا مقصد برسانید؛ اما در کنار ویژگی‌های مثبت این روش، باید حواستان به گیر آوردن جای پارک یا پارکینگ، مصرف بنزین و محدودیت‌های ترافیک شهر اردبیل باشد. به‌عنوان مثال خوب است بدانید ورود اتومبیل شخصی به محدوده دریاچه شورابیل ممنوع است یا پارکینگ‌هایی در اطراف بقعه شیخ صفی در نظر گرفته شده که از ماشین شما در آنجا مراقبت میشود.
گشت رایگان شهری
در روزهای عید نوروز و فصل تابستان، شهرداری اردبیل با همکاری انجمن صنفی گردشگران، طرجی به نام گردش شهری رایگان برگزار می‌کند. برای ثبت‌نام در این طرح باید به انجمن صنفی گردشگران در کنار درب ورودی بقعه شیخ صفی مراجعه کنید. با استفاده از طرح گشت رایگان شهری فرصت دارید تا گوشه و کنار اردبیل را به کمک یک راهنمای اردبیل‌گردی دانا و خوش‌ذوق بگردید و هزینه‌ای هم برای رفت‌وآمد نپردازید.
مترو اردبیل
هنوز در شهر اردبیل، مترو راه‌اندازی نشده است؛ بنابراین بهتر است از روش‌های حمل‌ونقل عمومی دیگر برای جابه‌جایی در سطح شهر استفاده کنید.
هزینه های سفر به اردبیل
اگر شما هم مثل ما از کسانی باشید که دوست دارند با بودجه‌ای که دارند همه خوشی‌ها در مقصد را تجربه کنند و بهترین خاطرات را بسازند، حتماً نیاز دارید تا از هزینه‌های سفر به اردبیل بیشتر بدانید. این هزینه‌ها شامل هزینه‌های رستوران‌گردی، اقامت، بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی و تفریح میشود. هزینه هریک از این خدمات با دیگری متفاوت است؛ اما با یک برنامه‌ریزی دقیق به‌راحتی از هرکدام بهره‌مند می‌شوید.
هزینه سفر به اردبیل با تور
بازار رزرو تور اردبیل در روزهای پایانی بهار تا تابستان پررونق میشود. به همین خاطر اردبیل در این زمان‌ها شلوغ‌تر از همیشه است و ممکن است قیمت پرواز و اقامت هتل‌ها با افزایش و کاهش کمی روبه‌رو شود. تور سفر اردبیل معمولاً با هواپیما، قطار یا اتوبوس بسته میشود و آزادید تا هر روشی که می‌پسندید را برای سفر انتخاب کنید. قیمت تور اردبیل تا حد چشمگیری ارزان‌تر از خرید بلیط و اقامت به صورت جداگانه است؛ چون برنامه تور اردبیل به دست آژانس‌های گردشگری تنظیم میشود و به نفعشان است تا پرواز و هتلی خالی نماند و به سودشان برسند.
بررسی هزینه بلیط هواپیما اردبیل
برای خرید بلیط هواپیما اردبیل باید به نوع بلیط (سیستمی، چارتر و لحظه‌آخری) و کلاس پروازی (اکونومی و بیزینس) توجه کنید. البته شرایطی مثل نوع ایرلاین و تاریخ پرواز هم روی قیمت بلیط مؤثر است. قیمت بلیط هواپیما اردبیل در طول سال تغییر می‌کند و باتوجه‌به اینکه فصل کم‌سفر سال برای اردبیل، زمستان است، احتمال اینکه ارزان‌ترین بلیط را در این فصل بخرید، بیشتر است. همچنین خرید بلیط رفت و برگشت اردبیل از خرید دو بلیط یک‌طرفه این شهر برایتان ارزان‌تر تمام میشود.
| از مبدأ | شروع قیمت (سال 1403) |
| تهران | از ۲.۱۱۰.۰۰۰ تومان |
| مشهد | از ۳.۱۵۶.۰۰۰ |
بررسی هزینه سفر به اردبیل با قطار
با توجه به اینکه مسیر مستقیم ریلی به اردبیل وجود ندارد، با قطار می‌توانید به نزدیک‌ترین ایستگاه راه‌آهن به این شهر یعنی ایستگاه راه‌آهن تبریز برسید. راستش را بخواهید بلیط قطار تبریز به‌خاطر قیمت مقرون‌به‌صرفه و امکانات بیشتر در مقایسه با اتوبوس، مشتریان زیادی دارد؛ پس باید برای خرید یکی از این بلیط‌ها با مسافران دیگر رقابت کنید تا بتوانید بلیط دل‌خواهتان را در تاریخ مناسب بخرید.
بلیط قطار تبریز در دو نوع کوپه‌ای و سالنی ارائه می‌شوند. قطارهای کوپه‌ای به‌خاطر صندلی‌های تخت‌خواب‌شو و اتاق‌های ۴ یا ۶نفره و امتیازبندی ۳ تا ۴ستاره با استقبال بیشتری از طرف مسافران مواجه می‌شوند؛ درنتیجه قیمت بیشتری در مقایسه با قطار سالنی دارند. کوپه دربست و بلیط دوطرفه یا بلیط قطار رفت‌وبرگشت قطار تبریز از دیگر گزینههای سفر با قطار است که سفرتان را راحت‌تر می‌کند و هزینه سفر به اردبیل با قطار را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
| مسیر | شروع قیمت (سال 1403) |
| از تهران به تبریز | کوپه‌ای ۴تخته ۴ستاره طوس: ۳۲۴.000 تومان کوپه‌ای ۴تخته ۴ستاره سبز: ۴۲۳.000 تومان کوپه‌ای ۴تخته ۴ستاره سبز نوین: ۵۴۸.000 تومان |
| از مشهد به تبریز | کوپه‌ای ۴تخته ۳ستاره خلیج‌فارس: از ۵۰۴.۵۰۰ تومان کوپه‌ای ۴تخته ۴ستاره نوین: از ۹۶۰.۰۰۰ تومان کوپه‌ای ۴تخته ۴ستاره آهو: ۱.۱۱۰.۰۰۰ تومان |
بررسی هزینه سفر به اردبیل با اتوبوس
روزانه صدها نفر از طریق پایانه مسافربری اردبیل به دیگر شهرهای اطراف سفر می‌کنند. هزینه سفر به اردبیل با اتوبوس ارزان‌تر از هزینه سفر با قطار یا هواپیما است؛ اما در سفر با اتوبوس باید صبوری بیشتری به خرج دهید و از خیر سریع‌تر رسیدن به مقصد و برخورداری از امکانات رفاهی بگذرید.
| از مبدأ | شروع قیمت (سال ۱۴۰۳) |
| تهران | از ۳۱۰.۰۰۰ تومان |
| اصفهان | از ۴۸۷.۵۰۰ تومان |
| مشهد | از ۵۹۰.۰۰۰ تومان |
بررسی هزینه سفر به اردبیل از نظر هتل
مهمان‌پذیرها، سوئیت‌ها و هتل‌های یک تا چندستاره از شما در اردبیل میزبانی می‌کنند؛ پس بسته به مدت زمانی که قرار است در اردبیل بمانید و خدمات رفاهی که انتظار دارید، یکی از آنها را انتخاب کنید. هزینه اقامت در زمان‌های پیک سفر کمی بیشتر از حالت عادی است؛ اما در کل افزایش قیمت چندانی در طول سال ندارد. نرخ هر کدام از هتل‌ها را با یک جست‌وجوی ساده اینترنتی پیدا می‌کنید. البته قیمت تقریبی هرشب اقامت در هتل‌های اردبیل را بالاتر برایتان گذاشته‌ایم.
روش های کاهش هزینه سفر
سفر به اردبیل در مقایسه با سفر به دیگر شهرهای توریستی ایران، سفر نسبتاً ارزانی است. با وجود این ممکن است با حساب و کتاب هزینه‌های سفر و اقامت، خورد و خوراک و جابه‌جایی‌ها دست و دلتان بلرزد و خیال کنید نمی‌توانید از پس هزینه‌ها بر بیایید. برای اینکه خیالتان را از خرج‌های سفر راحت کنیم، چند راه‌حل برای سفر اقتصادی به اردبیل برایتان آماده کرده‌ایم.
- فصل‌های خلوت را برای سفر به اردبیل انتخاب کنید تا درگیر افزایش نرخ پیک سفر نشوید.
- از بین روش‌های مختلف سفر با هواپیما، قطار، اتوبوس و ماشین شخصی، بهینه‌ترین راه را انتخاب کنید.
- هر چند وعده به‌جای رفتن به رستوران، از غذاهای محلی در رستوران‌های کوچک یا فست‌فودی‌های شهر اردبیل غذا بگیرید.
- وسایل نقلیه عمومی شما را تا بیشتر نقاط مهم شهر اردبیل می‌رسانند؛ برای حمل‌ونقل از آنها بهره ببرید.
- اقامتگاه‌هایی مثل سوئیت، هاستل، اقامتگاه بومگردی یا خانه‌های محلی را برای شب‌مانی امتحان کنید. با این روش هم با فرهنگ بومی بیشتر آشنا می‌شوید و هم هزینه کمتری در مقایسه با هتل می‌پردازید.
- لیستی از وسایل ضروری سفر آماده کنید و طبق آن چمدانتان را ببندید. با این روش نیازی به خرید دوباره آنها در مقصد ندارید.
سخن پایانی
گوشه به گوشه شهر اردبیل را گشتیم، دل به زیبایی‌های طبیعتش دادیم، از مسیرها و مخارج سفرش گفتیم و در یک کلام کامل‌ترین راهنمای سفر اردبیل را تقدیمتان کردیم. این راهنمای سفر با شنیدن تجربه‌های شما از سفر به اردبیل بهتر و کاربردی‌تر هم میشود؛ پس خاطرات و نظراتتان را از همسفران خود در ره بال آسمان دریغ نکنید.
روزهای گرم سال مثل اواخر بهار و تابستان.
دریاچه شورابیل، چندین موزه، بقعه شیخ صفی، بازار تاریخی و مسجد جمعه اردبیل از جمله جاهای دیدنی آن است.
رستوران سعادت، کافی باغ صفی، کته کباب رامین، حلوای سیاه شیخ صفی و فلافل اسالم اهوازی، امتیازهای بیشتری از طرف مسافران و محلی‌ها گرفته‌اند.
قره حلوا، حلوی سفید، حلوای زنجبیل، باقلوا، قچکورگی و نان برنجی، ظروف مسی و لباس‌های پشمی.
کمپ عشایری دورنا یا ملک سویی در نزدیکی مشکینشهر، مجتمع اقامتگاههای بومگردی کزج در نزدیکی خلخال، هتل سبلان و هتل شورابیل گزینههای خوبی برای اقامت هستند.