جاهای دیدنی الموت | راهنمای سفر الموت

امروز قصد دارید به الموت سفر کنیم. خیلی‌ها این شهر را به قلعه بزرگ و تاریخی‌اش می‌شناسند. این منطقه، سرزمینی افسانه‌ای و کهن در استان قزوین است که همواره در مرکز توجه گردشگران، پژوهشگران و جهانگردان بسیاری قرار گرفته است. در الموت، علاوه بر قلعه معروفش  آثار و بقایای باقی‌مانده از قلعه‌های دیگر مثل قلعه لمبسر، شیرکوه، قلادوش، ایلان سپید، نویزر شاه و… هم قرار دارد که در کنار زیبایی‌های طبیعی مانند گرمارود، اندج‌رود، نینه‌رود و رودالموت، ساز هم‌سازی می‌زنند و گردشگران فراوانی را به این طبیعت جذاب و دیدنی می‌خوانند. با ما همراه باشید تا با جاهای دیدنی الموت بیشتر آشنا شوید.

الموت کجاست؟

منطقه الموت که شامل دو بخش الموت شرقی و الموت غربی است، در شمال شرقی استان قزوین در رشته‌کوه البرز قرار دارد. در شمال الموت، مازندران و گیلان در شرق آن طالقان و در غرب آن رودبار زیتون قرار دارند. این منطقه در حاشیه دره بزرگ شاهرود و در دامنه کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده البرز مرکزی قرار دارد. گویش مردم این منطقه، تاتی یا دیلمی است.

بهترین زمان سفر به الموت

در بهار الموت، پوشش رنگینی از گل‌های شاداب بهاری و در فصل پاییز گوناگونی رنگ‌ها، چشمان هر بیننده‌‎ای را به خود خیره ‌‌می‌کند؛ اما بهترین زمان سفر به الموت در اوایل تابستان تا پایان شهریورماه است. این فصل، زمان برداشت گیلاس و دیگر میوه‌های این منطقه است.

طبیعت الموت

الموت پوشیده از انواع درختان سبز و زیباست. فندق، آلبالو، آلو، گیلاس و سنجد در روستاهای الموت به‌فراوانی یافت می‌شود. در این طبیعت بس زیبا و بکر، جانورانی وحشی مثل گرگ، روباه، خرس قهوه‌ای، بز کوهی‌‌، کبک و… زندگی ‌‌می‌کنند.

جاهای دیدنی الموت

• روستای الموت

در نزدیکی قلعه الموت، روستایی با همین نام وجود دارد. راه رسیدن به روستای الموت، یکی از مناطق بسیار شگفت‌انگیز گردشگری است، به‌طوری که هیچ‌کس از طی این مسیر خسته نمی‌شود.

•  روستای گازرخان

روستای گازرخان در فاصله 95کیلومتری قزوین در شمال ایران واقع شده است و قلعه الموت در این روستا قرار دارد. این روستا همواره پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بسیاری است. گازرخانه به معنای رخت‌شورخانه است. این نام، ‌پس از تصرف مغولان روی روستا گذاشته شد. علت آن هم حضور رخت‌شورهای فراوان در اطراف چشمه‌های مختلف روستا بود که امکان شست‌وشوی لباس‌ها را برایشان فراهم می‌کرد.

مردم این روستا باغدارند و عمده درآمدشان از فروش گیلاس است. محصولات این روستا عبارت‌اند از انواع میوه‌های تازه و خشک‌شده فصلی، صنایع دستی، انواع لبنیات و غذاهای محلی. جالب است بدانید این روستا در بهار و تابستان جمعیت بییشتری دارد.

سایر روستاهای دیدنی اطراف گازرخان

زمانی که بالای قلعه الموت باشید، ‌‌می‌توانید کل روستای گازرخان، دره‌های عمیق اطراف آن و باغ‌ها را ببینید. در پایین قلعه و در امتداد جاده، باغ‌ها و روستاهای توان و خشکچال جلوه‌گری ‌‌می‌کنند. البته بعد از روستای خشکچال راه مال‌رویی هست که به منطقه سرسبز تنکابن و الموت می‌رسد و از آن مسیر ‌‌می‌توان به جنگل‌های دو هزار در تنکابن رسید.

در مسیر حرکت از دو راهی لامان، پس از عبور از روستای لامان، یک مسیر انحرافی به سمت روستاهای آتان، هرانک، هنیر و کلایه وجود دارد که خانه‌ها در دامن کوه به شکل پله‌ای ساخته شده‌اند و منظره‌ای بسیار دیدنی ایجاد کرده‌اند. بافت خانه‌ها در این روستاها بسیار شبیه روستای ماسوله در استان گیلان است.

• روستای کامان

روستای ساده و درعینِ‌حال لطیف و زیبای کامان در مسیر جاده قزوین به الموت غربی واقع شده است که منطقه‌ای کوهستانی و سردسیر است. جمعیت ساکن این روستا 60 خانوار است. البته تعداد جمعیت مهاجر در فصل بهار و تابستان به 120 خانوار ‌‌هم می‌رسد. گویش اهالی این روستا تاتی است. اهالی این روستا به جوال‌بافی، کرباس و کشاورزی مشغول‌اند. این روستا، دارای معدن زغال سنگ و پیست اسکی است که در 25کیلومتری قزوین و در منطقه الموت قرار دارد.

اولین دیدنی و جاذبه روستای کامان، به محض ورود، بعد از گذشتن از باغ‌های گیلاس، دیدن خانه‌هایی با بالکن چوبی است که با گلدان‌های شمعدانی تزئین شده‌اند. این مناظر زیبا به‌شدت چشم را ‌‌می‌نوازد و دل را فراخ ‌‌می‌بخشد. چنانچه قصد سفر به این روستا را دارید، باید وارد محور قزوین به بهرام‌ آباد شوید. پس از عبور از بوستان راجین و روستای زرشک به دوراهی کامان ‌‌می‌رسید.

سر دو راهی، پس از خروج از جاده اصلی و طی مسافتی روستای مرگ در مسیر قزوین ـ معلم کلایه و در نزدیکی گردنه قسطین لار قرار دارد. این منطقه همواره پوشیده از مه سنگین و گیاهان بسیاری است. ارتفاعات این روستا به دره الموت و رودخانه‌های زیبا و مصفای شاهرود ‌‌می‌رسد. در بالاترین نقطه آن ‌‌می‌توان چشم‌اندازی زیبا از دره الموت را مشاهده کرد. این روستا شامل قلعه‌های باستانی متعددی است که از جمله جاذبه‌های گردشگری آن محسوب ‌‌می‌شوند.

فضای روستا پوشیده از بیدهای بلند و درختان میوه است که همراهی مه و نسیم، طبیعت بی‌نظیری را در برایش پدید آورده است. همچنین در فاصله 5کیلومتری روستا از سمتی که به دره الموت نزدیک ‌‌می‌شویم، چشمه‌ای زلال و پر آب وجود دارد که تما‌‌می مسافران و گردشگران این منطقه را به خود می‌خواند.

• دریاچه اوان

ویدیویی زیبا از دریاچه اوان

دریاچه اوان در فاصله 70کیلومتری قزوین، با مساحتی حدود ۷هکتار و عمق آن تا 6.8 متر قرار دارد. این دریاچه را روستاهای زوار دشت، زرآباد، وربن و روستای اوان، از چهار طرف در بر گرفته‌اند. هیچ رودی به این دریاچه نمی‌ریزد و آب آن از طریق چشمه‌های درون جوش تأمین ‌‌می‌شود. از سریز آب دریاچه زمین‌های کشاورزی اطراف آن سیراب ‌‌می‌شوند. این دریاچه، در ایام نوروز یک تفرجگاه محبوب محلی است.

در اطراف دریاچه اوان درخت‌هایی مانند سیب، آلبالو، گیلاس، سنجد، گردو، فندق، چنار، تبریزی و بید کاشته شده که چهره این طبیعت زیبا را بیش از پیش زیبا و دل‌انگیز کرده‌اند.

• غار حاجت خانه

غار حاجت خانه در فاصله 5کیلومتری شمال روستای آکوجان واقع شده است. نقاشی‌هایی روی دیواره‌های این غار وجود دارد که نشان از زندگی انسان در آن دارد.

• غار ولی

در 5کیلومتری جنوب غربی روستای گشنه‌رود، غار ولی قرار دارد. قدمت این غار حدوداً 250 میلیون سال است. این غار شامل یک تالار اصلی و چند تالار فرعی است.

• غار سفیدآب

در 5کیلومتری روستای سفیدآب، غاری هست که 290 میلیون سال قدمت دارد. این غار، شامل چاه‌رو‌های فراوان و دهلیزهای عمودی است.

• سرچشمه نینه رود

سرچشمه نینه رود از میان صخره‌ها و سنگ‌های شمال روستای ویار، در دل الموت جاری است.

• سرچشمه خاررود

از به‌هم پیوستن چشمه‌های زلال و پر آب در شمال روستای رشکین، سرچشمه خاررود پدید آمده است.

تاریخچه الموت

سال تأسیس قلعه الموت 246 هـ. ق یعنی در زمان خلافت متوکل، خلیفه عباسی، گزارش شده است. این قلعه به‌عنوان پایگاه مرکزی فعالیت‌های حسن صباح (بنیان‌گذار حکومت نزاریه اسماعیلیان) و رهبران دیگر آن‌ها بوده است. شهرت این قلعه به سبب فعالیت‌های نظا‌‌می ‌و امنیتی حسن صباح در آن است. بر طبق اسناد تاریخی حسن صباح در اواخر قرن پنجم هجری قمری موفق شده این قلعه را تصرف کند و آن را پایگاهی برای مبارزه با سلجوقیان قرار دهد. حفاری‌های انجام‌شده، برای دستیابی به گنج که در دوره قاجار صورت گرفت، متأسفانه به ویرانی این قلعه دامن زده است.

هر چند که برج و باروی این قلعه در طول زمان از بین رفته؛ اما کماکان به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در شرایط فعلی اهالی، خرابه‌های این قلعه را خراز رو، زهیر کفیلی‌‌، دیلمان‌ده و آغوزین ‌‌می‌نامند. قبرستانی نیز در سمت غرب قلعه معروف به «اسبه کله چال» واقع شده است؛ که آثار چند کوره آجرپزی در آن خودنمایی ‌‌می‌کند. همچنین در کوه هودکان، پیه‌سوزهای سفالین کهنی کشف شده است. در قسمت شمال شرقی کوه الموت، غار کوچکی که آب‌روی، مجاری قلعه است وجود دارد. آب قلعه الموت، از چشمه کلدر که در قسمت شمالی قلعه قرار دارد تأمین ‌‌می‌شود.

بناهای تاریخی الموت

• قلعه الموت

همه شهرت الموت به دلیل وجود قلعه تاریخی آن است. اطراف این دژ از هر چهارسو پرتگاه است؛ اما از انتهای ضلع شرقی که کوه هودکان با فاصله تقریباً بسیاری از آن قرار دارد، ‌‌می‌توان وارد قلعه شد. در این نقطه تونلی با 6 متر طول، 2 متر عرض و 2 متر ارتفاع ساخته شده است. همچنین در دامنه جنوبی کوه مشرف به قلعه، یک خندق که 50 متر طول و 2 متر عرض دارد کنده شده است. این خندق با آبی که از قلعه ‌‌می‌آمده، پر ‌‌می‌شده است. البته در قسمت‌های دیگر از دامنه که امکان تهاجم وجود داشته خندق‌های دیگری هم دیده ‌‌می‌شود.

قلعه الموت نزد مردم محل به‌عنوان «قلعه حسن» معروف است و یکی از آثار تاریخی ایران و جزو قلعه‌های منحصر‌به‌فرد ایران است.

•  قلعه نویزر شاه

نویزر شاه، قلعه‌ای باستانی، بسیار مستحکم و نفوذناپذیر در شمال گرمارود است و اتاق‌ها و دیواره‌ها و مخازن سالمی دارد.

• قلعه شیرکوه

قلعه شیرکوه در نزدیکی روستای باغ دشت در محل تلاقی رود الموت و طالقان رود بنا شده و دسترسی به آن دشوار است. برج‌های دیدبانی، دره‌های عمیق پیرامون، تنور بزرگ سنگی، هشت مخزن بزرگ ذخیره آب و آذوقه و… از ویژگی‌های منحصربه‌فرد قلعه شیرکوه است.

• قلعه لمبسر

قلعه لمبسر که یکی از ستبرترین و بزرگ‌ترین دژهای منطقه الموت است، در ۳کیلومتری شمال شرقی رازمیان واقع شده است. از ویژگی‌های ممتاز و منحصربه‌فرد این قلعه، دیوارهای دو لایه سنگی در جبهه شرقی، برج‌های نگهبانی متعدد، مخازن بزرگ غلات و آب، دروازه‌های ورودی شمال و جنوب و اختلاف ارتفاع 150متری و سیستم شگفت‌انگیز آب‌رسانی آن است.

• کاروانسرای سنگی پیچ بن و آرامگاه سنگی حسن آباد

هر دوی این بناها از آثار تاریخی و باستانی منطقه الموت هستند. کاروانسرای سنگی پیچ بن متعلق به عصر صفویه است و در راه قدیمی قزوین به تنکابن در نزدیکی آخرین روستای الموت واقع شده است. آرامگاه سنگی حسن آباد نیز به دوره ساسانی تعلق دارد و در بالای تپه‌ای که به روستای حسن‌آباد مشرف ‌‌می‌شود خودنمایی ‌‌می‌کند.

 

از دیگر جاذبه‌های زیبای این منطقه، ‌‌می‌توان به غار حاجت خان اکوجان، دژهای کهن، درخت چنار خونبار زرآباد و… ‌‌اشاره کرد.

اقامت در الموت

معمولاً یک تا نهایتاً دو روز فرصت لازم است که از قلعه الموت و روستاهای اطرافش بازدید کنید. اگر دوست داشتید شب را در این منطقه بمانید به یکی از اقامتگاه‌های زیر مراجعه کنید:

• در روستای گازرخان، مردم روستا اتاق‌هایی برای کرایه دادن تدارک دیده‌اند. مردم منطقه، بخشی از خانه‌های خود را برای حضور گردشگران به تخت، یخچال، کمد و وسایل پخت و پز تجهیز کرده‌اند و از شبی 20 هزار تومان تا 70 هزار تومان کرایه ‌‌می‌دهند.
• معلم کلایه هم گزینه خوبی برای اقامت است. این منطقه تا الموت ۹ کیلومتر و تا دریاچه اوان ۱۹ کیلومتر فاصله دارد. به این ترتیب می‌توانید در کمترین زمان ممکن به هر دوی این مکان‌ها دسترسی پیدا کنید. در این منطقه خانه‌های روستایی برای اقامت تدارک دیده شده است. همچنین این منطقه، کوچه‌باغ‌های دل‌انگیزی دارد که خودش به‌تنهایی انرژی مضاعفی به گردشگران هدیه می‌کند.
•  اقامتگاه بوم‌گردی نویذر در روستای گرمارود سینا نیز در منطقه‌ای کوهستانی است. این روستا، آب‌وهوایی مطبوع، طبیعتی بکر و کوه‌های صخره‌ای دارد.
• اگر با اقامتگاه های بومگردی میانه خوبی ندارید، هتل را به شما پیشنهاد می‌کنیم. برای اقامت در هتل باید وارد راهی به‌ نام نویذر شوید که نزدیک‌ترین هتل، به قلعه الموت است. این هتل در روستای «گرمارود سینا» در 20کیلومتری قلعه قرار دارد.

سوغات و صنایع دستی

سوغاتی الموت عبارت است از عسل، زیره کوهی، پنیر کوزه‌ای، گردو، فندق، گیلاس، آلبالو، جاجیم و گلیم. صنایع دستی الموت هم شامل صوف‌بافی، گلیم، جاجیم، بن‌بافی، چادرشب و پارچه‌های دست‌بافت می‌شود.

مسیرهای دسترسی

اصلی‌ترین مسیر برای سفر به الموت، از آزادراه شماره 2 یا آزادراه کرج قزوین میسر است. پس از عبور از عوارضی قزوین باید وارد جاده فرعی الموت شد. در این مسیر پس از عبور از رجایی‌دشت، جاده‌ای پر پیچ‌وخم بر سر راه است که رانندگی در آن حدود ۲ تا ۳ ساعت طول ‌‌می‌کشد. در نهایت روستای گازرخان مقصد ماست.

مسیر دیگر از شهر تنکابن در شمال است که از میان رشته‌کوه البرز می‌گذرد و با گذر از روستاهایی مثل «خوبان» و «معلم‌کلایه» به الموت می‌رسد.

الموت به فرودگاه و راه‌آهن سراسری دسترسی ندارد.

به الموت زیبا سفر کنید و در باغ‌ها و مزارع زیبایش عکس بگیرید. در پایان سفر نیز خاطرات بازدید از جاهای دیدنی الموت را با ما به اشتراک بگذارید. دوستان شما در ره بال آسمان، نظراتتان را به نام خودتان منتشر می‌کنند.