راهنمای سفر به سراب | شهری با هزاران سال قدمت

زمانی که صحبت از راهنمای سفر به استان آذربایجان شرقی به میان می‌آید، همه می‌خواهند درباره جاهای دیدنی تبریز صحبت کنند. این در حالی است که تبریز فقط بخشی از جاهای دیدنی آذربایجان شرقی به حساب می‌آید. امروز قصد داریم تا درباره یکی دیگر از شهرهای زیبای این استان، یعنی شهرستان سراب با شما صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا این شهر کوچک و تماشایی را بهتر بشناسید.

سراب کجاست؟

شهر سراب هفتمین شهر پرجمعیت استان آذربایجان شرقی است. این شهر با 45هزار نفر جمعیت در 85کیلومتری غرب اردبیل، 134کیلومتری شرق تبریز و 185کیلومتری میانه قرار دارد. گفتنی است با احداث مسیر جدید سراب – میانه، فاصله بین این دو شهر به حدود یک‌سوم کاهش پیدا کرد. این شهر فقط 13هزار کیلومترمربع وسعت دارد و جزء شهرهای کوچک استان آذربایجان شرقی به حساب می‌آید.

طبیعت سراب

آذربایجان شرقی به‌صورت کلی جزو مناطق سردسیر کشور به حساب می‌آید. اکثر شهرهای این استان نیز هوایی سرد و کوهستانی دارند. ارتفاع این شهر از سطح دریا به حدود 1،650 متر می‌رسد. به همین خاطر، این شهر حدود 150 روز از سال را در یخ‌بندان به سر می‌برد. این یعنی برای حدود 5 ماه، این شهر پوشیده از برف و یخ‌بندان است. میانگین دمای سراب در طول سال به حدود 10 درجه سانتی‌گراد می‌رسد؛ پس حتی در تابستان نیز خبری از گرما و حرارت در این شهر زیبا و دوست‌داشتنی نیست.

تا به اینجای کار شاید از سراب منطقه‌ای شبیه قطب جنوب را با خودتان تصور کنید؛ اما اصلاً این‌طور نیست! طبیعت سراب بسیار دیدنی و تماشایی است. در هر گوشه از این شهر، سرسبزی و دشت‌های زیبا انتظار شما را می‌کشند. همان طور که در طول زمستان و پاییز، این شهر بسیار سرد و پوشیده از برف است، در تابستان و بهار، دشت‌هایی پوشیده از گل‌های شقایق سرخ، علفزارهای سرسبز و مراتع زیبا در آن خودنمایی می‌کنند. دامنه‌های کوهستان در سراب پوشیده از گیاهان دارویی مختلف است. به همین خاطر زنبورداری یکی از مشاغل رایج در بین مردم این شهر به حساب می‌آید.

مردم این شهر رابطه بسیار خوبی با طبیعت برقرار می‌کنند. از‌این‌رو می‌توانید حیوانات زیبایی را در دشت‌ها و مراتع سرسبز آن مشاهده کنید که آزادانه برای خود زندگی می‌کنند. آسمان آبی، هوایی که آن‌قدر پاک و عالی است که انگار همین امروز خداوند زمین را خلق کرده. هر وجب از خاک این شهر، حاصلخیز و پربار است. انگار که خداوند متعال توجه بیشتری به سراب کرده و در هر سانتی‌متر آن یک گیاه سر از خاک بیرون می‌آورد. باغات پربار و زیبا در فصل تابستان به ثمر می‌نشینند. مردم شکرگزار این لطف طبیعت هستند و از همین طریق کسب روزی حلال می‌کنند.

بهترین زمان سفر به سراب

اگر در بخش قبلی با ما همراهی کرده باشید، درباره بهترین زمان سفر به سراب هیچ سؤالی نخواهید داشت. خب وقتی که یک شهر 5 سال را در یخ‌بندان سپری می‌کند، پس بهترین زمان سفر به آن قطعاً بهار و تابستان است. هوای این شهر حتی تا اواسط فروردین‌‍ماه هم کاملاً سرد است. از اواسط فروردین هوا به‌تدریج رو به گرمی می‌رود. درختان شکوفه می‌دهند و دشت‌ها پوشیده از شقایق‌های سرخ می‌شوند. به‌لطف گرمای آفتاب، برف روی کوه‌ها آب می‌شوند و رودهای زلال روی زمین خداوند جاری خواهند شد. در فصل تابستان هم که نگو! باغات میوه به ثمر می‌نشینند.

در بسیاری از باغ‌ها می‌توانید شاهد گیلاس‌ها و آلبالوهای سرخ و زیبا باشید. آلوها و قیصی‌ها روی درختان خودنمایی می‌کنند. آخ که با دیدن این مناظر آب از دهان هر جنبنده‌ای راه می‌افتد. مردم بخشی از بار خود را جمع‌آوری کرده و برای فروش آماده می‌کنند. جالب است بدانید مقداری از بار را روی درختان باقی می‌گذارند تا روزی پرندگان کوچک و بزرگ باشد. کندوهای زنبور پر از عسل می‌شوند و خلاصه که مردم این شهر مشغول جمع‌آوری روزی خداوند هستند. پس تابستان را می‌توان بهترین زمان سفر به سراب دانست.

جاهای دیدنی سراب

• منطقه نمونه گردشگری آغمیون

به تصاویر بالا نگاه کنید. نه نه! اینجا بهشت نیست! اشتباه نگیرید، اینجا بخشی از طبیعت بکر و تماشایی کشور خودمان است. منطقه نمونه گردشگری آغمیون یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی سراب به حساب می‌آید. این منطقه طبیعی و تماشایی در فاصله 10کیلومتری شمال‌شرق این شهر و در مسیر جاده سراب – اردبیل قرار دارد. منطقه آغمیون حدود 50هکتار وسعت دارد و کاملاً بکر و دست‌نخورده باقی مانده است. در طول زمستان، آغمیون پوشیده از برف و یخ‌بندان می‌شود؛ اما تابستان به این بهشتی که مشاهده می‌کنید تبدیل خواهد شد. با مقایسه تصویر زمستان و تابستان این منطقه، می‌توانیم به قدرت خداوند در حیات و ممات پی ببریم. رودخانه آغمیون چای که از کوه سبلان سرچشمه می‌گیرد، از میان این منطقه زیبا عبور می‌کند. هرچه از زیبایی این منطقه بگوییم کم است. چشم می‌بیند و زبان از توصیف زیبایی قاصر است.

• منطقه نمونه گردشگری اسب فروشان

از نام این منطقه می‌توانید کمی درباره زیبایی آن پیش‌بینی کنید. منطقه اسب‌ فروشان، یکی دیگر از جاهای دیدنی سراب محسوب می‌شود. در این منطقه چندین و چند چشمه آب معدنی و چشمه آبگرم وجود دارد. چشمه آبگرم این منطقه را با نام چشمه آبگرم اسب‌فروشان می‌شناسند. تصور کنید در میان مناطق کوهستانی که بلندترین بخش آن حدود 3،200 متر ارتفاع دارد و حداقل ارتفاع آن به 1،650 متر می‌رسد، چشمه‌ای با آب گرم از دل خاک بیرون می‌جوشد.

تصور کنید درون این چشمه غوطه‌ور شده‌اید و نسیمی خنک صورت شما را نوازش می‌کند. به‌درستی که به یاد داستان‌های قدیمی می‌افتیم که یک پادشاه درون حوض دراز می‌کشید و خدمه او را باد می‌زدند! طبیعت با ما چه رفتار شاهانه‌ای دارد و ما همانند قاتل‌های سریالی به جان آن می‌افتیم. بد نیست بدانید در گذشته، مردم این روستا به پرورش اسب مشغول بودند. هنوز هم این شغل جزو مشاغل آبا‌واجدادی آن‌ها به حساب می‌آید. اگر خوش‌شانس باشید، می‌توانید یک گله اسب وحشی را در میان مراتع بکر این منطقه مشاهده کنید.

• منطقه گردشگری و کمپینگ اردها

برخی از جاهای دیدنی سراب به‌حدی زیبا هستند که احساس می‌کنیم با توصیف آن‌ها، در حقشان خیانت کرده‌ایم. هرچه از زیبایی برخی مناظر طبیعی بگوییم، باز هم نمی‌توانیم حق مطلب را ادا کنیم. منطقه گردشگری اردها، دشتی وسیع و سرسبز است که در میان مناطق کوهستانی قرار دارد. برخی از افراد عاشق سرسبزی دشت‌های وسیع هستند. شما را نمی‌دانیم؛ اما ما که با دیدن تصویر این دشت زیبا، از ته دل می‌خواهیم تا با پای برهنه روی این علفزارها بدویم و وزش باد را بین موهای خود احساس کنیم.

این دشت در اواسط فصل بهار، پوشیده از شکوفه‌های گل کلزا می‌شود. در فصل تابستان باغ‌های زردآلو، گردو، آلبالو و گیلاس به ثمر می‌نشینند و زیبایی دشت را دوچندان می‌کنند. همان طور که از نام این منطقه مشخص است، اردها بهترین مکان برای کمپ و چادر‌‌زدن است. پس اگر به پیاده‌روی در طبیعت و نهایتاً استراحت در میان دشت‌های سرسبز علاقه‌مند هستید، منطقه گردشگری اردها را فراموش نکنید.

تاریخچه سراب

سراب در طول عمر خود، تاریخ پرفرازونشیبی را تجربه کرده است. قدمت برخی آثار باستانی که در این منطقه یافت کرده‌اند، به حدود 8هزار سال پیش باز می‌گردد. یعنی به‌خاطر شرایط آب‌وهوایی عالی و مناطق کوهستانی، اولین تمدن‌های بشری در این منطقه به وجود آمده‌اند. در تاریخ ما، از زمانی که جاده ابریشم که مسیر ارتباطی بین آسیای دور و اروپا بود احداث شد، بر اهمیت سراب افزوده شد. این شهر در مسیر راه ابریشم داشت و البته که همین مسئله همانند پر طاووس، بلای جان سراب شد.

در دوران حمله مغول، مصادف با سال 617، بخشی از این شهر به خاک‌وخون کشیده شد. جنگ معروف شاه عباس صفوی و خلیل‌پاشا نیز در دشت‌های وسیع همین شهر رخ داد. یعنی همین دشت‌هایی که امروز سرسبز و تماشایی هستند، روزگاری غرق خون بودند. در سال 1205هجری قمری، شهر سراب به دستور آقامحمدخان قاجار خون‌خوار کاملاً ویران شد. در سال 1242 نیز فتحعلی‌شاه قاجار، سراب را به کارزار جنگ خود با روسیه تبدیل کرد. خلاصه که از دیرباز سراب میزبان تمدن بشری بوده و همیشه نیز با خنجری در پشت به یک ویرانه تبدیل شده است. خوشبختانه چند سالی می‌شود که این شهر روی خوشی و آرامش را دیده است.

بناهای تاریخی و مذهبی سراب

• سنگ نوشته اورارتی قیرخ قیزلار

تلاش نکنید! ما هم به‌سختی می‌توانیم این عبارت عجیب‌وغریب را تلفظ کنیم! سنگ نوشته اورارتی قیرخ قیزلار یکی از قدیمی‌ترین جاهای دیدنی سراب محسوب می‌شود. این کتیبه به خط میخی اوراتویی روی صخره‌ای در دره قراکوه و کنار روستای خیرح‌قیزلار است. کتیبه قیرح‌قیزلار 12 سطر دارد و ابعاد آن 106در 75سانتی‌متر است. این کتیبه به آرگیشتی، پسر روسا ارتباط دارد. در این کتیبه درباره تصرف سرزمین‌های گیردو، توایشدو و گیتو هانی صحبت شده است.

• سنگ‌نوشته رازلیق

سنگ‌نوشته رازلیق یکی دیگر از مهم‌ترین آثار تاریخی و جاهای دیدنی سراب به حساب می‌آید. رازلیق یکی از توابع شهرستان سراب است که از شمال به کوه سبلان محدود می‌شود. در کنار بستر رودخانه پسلر، سنگ‌نوشته‌‌ای دیگر وجود دارد. این سنگ‌نوشته را با نام کتیبه رازلیق می‌شناسند. برای دسترسی به این کتیبه باید عازم روستای دیزهج سفیا شوید. کتیبه در ضلع شمال‌غربی روستا و در کوه زاغلان قرار دارد. این کتیبه 80در120سانتی‌متر است و روی آن 16سطر نوشته به چشم می‌خورد. قدمت این سنگ‌نوشته به سال‌های 685الی730 پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد. در این کتیبه درباره تسخیر سرزمین‌های بوقو، گیتوهانی، گیردو، آرهوفشولو، روتمنی و توایشدو نوشته شده است.

• مسجد جامع سراب

سراب نیز همانند هر شهر دیگری، مسجدی بزرگ و قدیمی را به‌عنوان مسجد جامع خود انتخاب کرده است. مسجد جامع این شهر یکی دیگر از جاهای دیدنی سراب به حساب می‌آید. این مسجد با ظاهری ساده و بی‌آلایش، به قرن نهم هجری تعلق دارد. مسجد جامع این شهر فاقد مناره و گلدسته است. همین مسئله آن را به یکی از مساجد منحصر‌به‌فرد این شهر تبدیل می‌کند. در کنار درب ورودی شرقی، کتیبه‌ای قدیمی به چشم می‌خورد که به سال 875 تعلق دارد. طی سال‌های اخیر، چند باری این مسجد را بازسازی کرده‌اند تا دچار ریزش نشود.

فرهنگ و هنر

مردم این شهر ترک‌زبان و مسلمان هستند. بسیاری از مردم این شهر سالیان سال است که در سراب زندگی می‌کند. به همین خاطر آداب و رسوم مخصوص به خود را دارند. اهالی سراب بیشتر به باغداری، دامداری و البته زنبورداری مشغول هستند. وجود مراتع سرسبز باعث شده تا دام‌هایی پروار و سالم در این منطقه وجود داشته باشد. همچنین گیاهان دارویی متعدد به مردم این شهر کمک می‌کنند تا عسل‌های دارویی و خوشمزه‌ای را تولید کنند. از طرف دیگر هر درخت میوه نیز به‌لطف شرایط عالی خاک و منابع آب کافی، بار فراوانی می‌دهد. در این شهر فقر معنا ندارد. مردم زندگی سالمی دارند و به کار و کسب خود مشغول هستند. جالب است بدانید علامه امینی، یکی از مهم‌ترین علمای شیعه، زاده یکی از روستاهای همین شهر است. صابر آتشین، پدر خواننده معروف پیش از انقلاب نیز در همین شهر سکونت داشت. عزیز نصیرزاده و شاه قاسم انوار نیز جزو مشاهیر این شهر زیبا و کوهستانی به حساب می‌آیند.

اقامت در سراب

سراب شهر چندان بزرگی نیست. به همین خاطر نباید انتظار وجود هتل‌های لوکس بزرگ را در این شهر داشته باشید. هتل جهانگردی یکی از برندهای زنجیره‌ای هتل در ایران به حساب می‌آید. این هتل جزو هتل‌های مقرون‌به‌صرفه است و می‌توانید چندروزی را با خیال راحت از بابت هزینه‌ها در این هتل اقامت کنید. خوشبختانه یکی از شعب این هتل، در شهر زیبای سراب قرار دارد. در کنار این هتل، چندین و چند سوئیت اجاره‌ای و هتل آپارتمان نیز در این شهر وجود دارند. در ضمن، کمپ‌زدن در مناطق گردشگری و مراتع سرسبز این شهر مزه دیگری می‌دهد!

رستوران در سراب

• رستوران دریا: سراب، میدان انقلاب، اول کمربندی؛
• فست‌فود پیتزا زیتون: سراب، خیابان مطهری شمالی، روبروی اداره گاز؛
• رستوران سرچشمه: سراب، روستای طاران؛
• فست‌فود و ساندویچی آذربایجان: سراب، خیابان امام خمینی، روبروی اداره پست، جنب سینمای آزادی؛
• رستوران زعفران: سراب، میدان آزادی.

سوغات سراب

• لبنیات محلی؛
• فطیر؛
• عسل طبیعی؛
• فرش دستبافت؛
• میوه‌های تازه و ارگانیک.

مسیر دسترسی

سراب در فاصله 650کیلومتری شمال‌غرب تهران، 85کیلومتری غرب اردبیل، 134کیلومتری شرق تبریز و 185کیلومتری میانه قرار دارد. در حقیقت از اردبیل، تبریز و میانه امکان دسترسی به این شهر وجود دارد. مسیرهای دسترسی به این شهر همگی مناسب بوده و از کیفیت مطلوبی برخوردار هستند. همچنین همان طور که انتظار دارید، در این شهر کوچک خبری از فرودگاه یا حتی ایستگاه قطار مستقل و اختصاصی نیست. پس باید خودتان را به اردبیل یا تبریز برسانید و از آنجا با تاکسی یا اتوبوس عازم سراب شوید.

خب دوستان عزیز ره بال آسمان، نظر شما درباره سفر به سراب چیست؟ آیا مقاله راهنمای سفر تبریز ره بال را هم مطالعه کرده‌اید؟ به این ترتیب می‌توانید یک تیر و دو نشان بزنید. بعد از سفر به تبریز، سری به سراب بزنید و از زیبایی هر دو لذت ببرید. به عقیده شما در بین جاهای دیدنی سراب، زیباترین منطقه گردشگری کدام است؟ نظرات و تجربیات خود را در زمینه سفر به سراب با ما و سایر دوستان به اشتراک بگذارید.