بندر سیراف بوشهر | محلی برای صلح ملت‌ها

بندر سیراف یا بندر طاهری در استان بوشهر قرار دارد. بندر سیراف با چشم‌اندازی استثنایی در باریکه‌ای میان کوه و دریا، تابلویی است دیدنی. این بندر خاستگاه ناخدایان پرآوازه‌ای چون سلیمان سیرافی و سندباد بحری در روزگار کهن بوده است. در ادامه با ما همراه باشید تا با تاریخچه و جاهای دیدنی بندر سیراف آشنا شویم.

بندر سیراف کجاست؟

بندر سیراف (سیراب یا صیراف) بین بندر کنگان و بندر عسلویه قرار دارد. سیراف شهری باستانی در بخش مرکزی شهرستان کنگان و استان بوشهر در جنوب ایران است. به اعتقاد مورخان و جغرافی‎‌دانان هیچ بندری در سرتاسر خلیج‌فارس، موقعیت طبیعی سیراف را نداشته است. بندر طاهری جدا از موقعیت استراتژیکی و نقش آن در مبادلات اقتصادی در گذشته، از باسابقه‌ترین بندرهای ایران است و از جاهای دیدنی اطراف بوشهر محسوب می‌شود.

راهنمای سفر بوشهر

مسیر دسترسی بندر سیراف

بندر سیراف ترمینال مسافربری اختصاصی ندارد؛ ولی از ۳ مسیر زیر می‌توانید راهی شوید:

مسیر دسترسی بندر سیراف از طریق عسلویه

برای حرکت به سمت بندر سیراف در هر شهری که هستید، فقط کافی است اتوبوس‌های عسلویه را سوار شوید و خودتان را تا پل طاهری برسانید. بعد از اینکه در پل طاهری توقف کردید، از ماشین‌های سواری بخواهید تا شما را تا بندر سیراف همراهی کنند.

مسیر دسترسی بندر سیراف از طریق بوشهر

راه بعدی این است که ابتدا خودتان را تا بوشهر برسانید و بعد، از ترمینال‌ این شهر تا ترمینال شهرستان کنگان بروید. در ترمینال کنگان اتوبوس‌های عسلویه را سوار شده و در پل طاهری پیاده شوید. مسیر پل طاهری تا بندر سیراف را هم با استفاده از ماشین سواری طی کنید.

مسیر دسترسی بندر سیراف از شیراز

فاصله شیراز تا بندر سیراف حدود ۳۱۲ کیلومتر است و تقریباً ۳ ساعت و ۳۵ دقیقه طول می‌کشد. بیشتر این مسیر را جاده‌های بزرگراهی و روستایی تشکیل می‌دهد و از شهرهایی مثل دشت ارژن، قائمیه، کنار تخته، برازجان، بوشهر و کنگان عبور می‌کند. مسیر دیگر از مبدأ شیراز، از جاده کوار و فیروزآباد گذر می‌کند. به فیروزآباد که برسید می‌توانید به راه جم یا قیر بروید تا راهتان را به بندر سیراف ادامه دهید. این مسیر اگرچه طولانی است؛ اما طبیعت خوش‌آب‌وهوا و زیبایی دارد که حسابی سر کیفتان می‌آورد.

اطلاعات بازدید از بندر سیراف

آدرس	استان بوشهر، کنگان، سیراف.
مدت‌زمان پیشنهادی برای بازدید	3 تا 4 ساعت
ساعت بازدید	24ساعته
هزینه	رایگان
سختی سفر	☐ ۱ از ۵  ⬛️ ۲ از ۵    ☐ ۳ از ۵   ☐ ۴ از ۵     ☐ ۵ از ۵
مناسب برای	⬛️ همه افراد   ☐ فقط خانواده ☐ فقط ورزشکاران  ☐ فقط گروه دوستان
بهترین زمان سفر	☐ بهار ☐ تابستان   ⬛️ پاییز   ⬛️ زمستان ☐ تمامی فصل‌های سال
امکانات رفاهی	☐ فاقد امکانات ⬛️ همه امکانات ☐ سوپرمارکت ☐ آلاچیق
وضعیت جاده	☐ خاکی   ☐ آفرود لازم   ⬛️ آسفالت  ☐ فقط مناسب پیاده‌روی و کوهنوردی
وضعیت کمپینگ	⬛️ مناسب برای کمپ شبانه  ☐ نامناسب برای شب‌مانی  ☐ طبیعت وحشی و خطرناک

آب و هوای سیراف

در دو ماه اول فصل بهار یعنی فروردین و اردیبهشت، آب و هوای سیراف معتدل و بهاری است؛ تاجایی‌که بسیاری از گردشگران برای گذراندن تعطیلات نوروزی به این بندر جنوبی می‌آیند. قدم‌زدن در ساحل سیراف آن هم وقتی که نسیم خنک برخاسته از دریا گونه‌هایتان را نوازش می‌دهد، حال خوشی به روح و جانتان می‌بخشد.

فصل تابستان در بیشتر شهرهای ساحلی با آب‌وهوای گرم و شرجی همراه است. آب‌ و هوای سیراف هم از این قائده مستثنا نیست؛ پس بهتر است برای سفر تابستانه خیال رفتن به این بندر را از سرتان بیرون کنید. هرچه از تابستان فاصله بگیریم و به نیمه فصل پاییز نزدیک شویم، آب‌‌وهوا معتدل‌ و مطبوع می‌شود و بهترین اوقات برای سفر به بندر سیراف را می‌سازد. این آب‌وهوا تا پایان زمستان برقرار است و باعث می‌شود سوز و سرمای هوا را چندان احساس نکنید.

بهترین زمان سفر به بندر سیراف | روزهای سرد سال

همان طور که متوجه شدید، بندر سیراف یکی از بخش‌های بوشهر است و این استان در اواخر بهار و تابستان، روزهای بسیار گرمی دارد؛ به همین دلیل اگر قصد سفر به سیراف را دارید، یکی از روزهای نیمه دوم سال یا اوایل بهار را انتخاب کنید.

جاهای دیدنی بندر سیراف | تلفیق تاریخ و طبیعت

بندر سیراف اگرچه از جور زمین و زمان رنج‌ها کشیده؛ اما با قدمت ۲۵۰۰ساله‌اش گردشگران را جذب می‌کند. به‌خاطر قرارگرفتن بندر بین منطقه پارس جنوبی و کنگان این بندر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. دریای زیبا، آثار باستانی و نزدیکی به شیراز باعث شده تا گردشگران فراوانی این نقطه از کشور را برای سفر و گردشگری انتخاب کنند.

هم اکنون ۲۲ اثر تاریخی سیراف شامل سازه‌های آبی و چاه ها، آرامگاه سیبویه، مسجد جامع، قلعه نصوری، مسجد امام حسن بصری، خانه‌های اعیانی، آتشکده و… به ثبت ملی رسیده است. این بندر شرایط ثبت در فهرست آثار جهانی را دارد و به همین دلیل به یونسکو معرفی شده است. در ادامه با هم نگاهی به پیوند طبیعت و تاریخ در بندر طاهری می‌اندازیم.

• دخمه های باستانی سیراف

دخمه های باستانی در کوه های مشرف بر دامنه‌های شمالی سیراف به چشم می‌خورد. این دخمه ها یکی از جاذبه های گردشگری سیراف هستند. زرتشتیان به دلیل حرمت خاک، مرده های خود را دفن نمی کردند؛ بلکه آن‌ها را در دخمه هایی در کوهستان قرار می‌دادند. باستان‌شناسان و محققان معتقدند که این دخمه ها قبور سنگی بوده‌اند. دسترسی به برخی از این دخمه ها بدون تجهیزات امکان‌پذیر نیست. برخی هم می گویند این دخمه‌ها در اصل حوضچه هایی برای نگهداری آب باران در گذشته بوده‌اند.

• آتشکده بندر طاهری

از دیگر جاهای تاریخی بندر سیراف اتاقی تقریباً مربع‌شکل است که روی تپه‌ای مشرف به دره لیر قرار گرفته و دارای گچ‌بری است. از این اتاق به‌عنوان آتشکده استفاده می‌شده است.‎

• مسجد امام حسن سیراف

مسجد امام حسن که یکی از قدیمی‌ترین جاهای دیدنی بندر سیراف است، روی ویرانه‌های یک دژ ساسانی احداث شده. محققان زمان ساخت آن را سال ۱۸۸ هجری قمری می دانند. سکه‌هایی با تاریخ ضرب سال ۱۸۸ از این منطقه کشف شده که سال بنای مسجد را تأیید می‌کند. مسجد از یک صحن مربع‌شکل تشکیل شده است که در سه طرف رواق هایی با ستون های گرد دارد. کشف پایه تک‌مناره مسجد، آن را در ردیف قدیمی ترین مساجد مناره‌دار جا داده است.

• ‎عمارت شیخ جبار نصوری بندر طاهری

عمارت شیخ جبار نصوری یکی دیگر از جاذبه های گردشگری بندر سیراف است که روی تپه ای بلند به سمت دریا و رو به ساحل سیراف قرار دارد. این عمارت یک شاه‌نشین و دو حیاط اندرونی و بیرونی دارد و در دوره قاجار بنا شده است. قدمت عمارت ۲۰۰ سال است و گچ‌بری‌های آن این قدمت را تأیید می‌کند. در ایوان غربی عمارت ۱۸ تابلوی زیبا از داستان‌های شاهنامه فردوسی چشم را می نوازد.

• گورستان تمدن‌ها در قبرستان صخره ای سیراف

قبرستان صخره ای سیراف یا گورستان تمدن‌ها، یکی از شگفت‌انگیزترین جاهای دیدنی بندر سیراف است. این قبرستان شامل گورهای سنگی قدیمی است که به عمق ۴۰ تا ۶۰ سانتی‌متر در سنگ کنده شده‌اند. برای پوشش سطح خارجی قبرها از ملات ساروج استفاده شده است. این قبرها در گذر زمان و با وقوع دو زلزله مهیب هنوز پابرجاست. گورستان صخره‌ای در مقاطع تاریخی مختلف برای ادیان مختلف استفاده شده‌ است. ردیف‌های منظم قبرها در شیب تند دامنه کوه از عجایب این قبرستان است.

• آرامگاه سیبویه

سیبویه دانشمند علم نحو بود که در قرن چهارم زندگی می‌کرد و به روایتی آرامگاهش در بندر طاهری است. البته آرامگاه دیگری هم در شیراز با همین نام هست که به وی نسبت داده‌اند.

تاریخچه | بندر سیراف در گذر زمان

تاریخ وجود بندر سیراف را با کمی اغماض می‌توان هم‌سنگ کشف خلیج فارس دانست. این بندر از هزاران سال پیش یکی از بهترین گذرگاه‌های تجاری جهان به شمار می‌رفته است و به همین دلیل ردپای مرمان بسیاری از روم و یونان گرفته تا آفریقا و چین در این بندر پیداست. در آن زمان‌ها آزادی ادیان در این بخش از گستره ایران عزیز وجود داشت و به همین دلیل بازرگانان بسیاری به‌راحتی در اینجا داد و ستد می‌کردند. اگر سری به گورستان‌های تاریخی شهر زده باشید و قبرهای گوناگون با شیوه‌های دینی متفاوت را دیده باشید، متوجه منظور ما می‌شوید.

این روابط تجاری در دوره ساسانیان و پس از آن در دوره اسلامی هم ادامه داشت. بندر سیراف تا قرن‌های ۴ (۳۶۷هجری قمری) به اوج شکوفایی خود در حاشیه خلیج‌فارس رسید؛ اما یک زمین‌لرزه هفت‌روزه باعث شد همه شهر زیر خاک دفن شود. به همین دلیل است که سیراف را به پمپئی ایران می‌شناسند. البته این پایان کار سیراف نبود و با تلاش مردمانش توانست بار دیگر رونق خود را بازیابد.

در سال ۱۹۶۶ میلادی هیئت مشترک ایران و انگلیس به مدت ‏۷ سال در سیراف فعالیت‌های باستان‌شناسی انجام دادند. کشف سفال‌هایی با نقش‌های مختلف و پارچه‌ها و زیورآلات گوناگون از این منطقه گویای عظمت این منطقه در روابط تجاری بین کشورها بود. همچنین معماری‌های گچی و اتاق‌های منقش و تزیین‌شده و ساختمان‌هایی در ۲ و ۳ طبقه، همه آثار تمدنی بازمانده از بندر طاهری است که در کانون توجه محققان است.

سیراف در قرن سیزدهم میلادی به‌عنوان مکان تعامل اندیشه‌ها بوده است. متفکران سیرافی، دانشمندان خارجی فراوانی را به این شهر دعوت می‌کردند. تاریخ‌نگارانی مانند استخری، ابن خلدون، ابن حوقل و مقدسی از زیبایی شهر، ثروت فراوان، دریانوردان مشهور و ساختمان‌سازی سیرافیان یاد کرده‌اند. بندر تاریخی سیراف سرآغاز راه دریایی ابریشم بوده که خود بیانگر تاریخ و تمدن کهن این شهر است. اگر به تاریخ علاقه‌مند هستید، کتاب سکه‌های سیراف اثر مرتضی قاسم بگلو را حتماً بخوانید. نویسنده در این کتاب از تاریخ بندر سیراف و رابطه تجاری بین‌المللی آن به‌تفصیل سخن گفته است.

غذاهای محلی سیراف | سخاوت دریا سر سفره غذا

غذاهای معروف سیراف قلیه ماهی، ماهی سرخ‌کرده و میگو پلو است. بی‌شک اگر یک بار غذاهای محلی بندر سیراف را امتحان کنید، طعمش تا مدت‌ها زیر زبانتان می ماند.

سوغاتی سیراف | یادگاری سفر جنوب

از این بندر زیبا می توانید ماهی، میگو، خرما و انواع صنایع دستی را بخرید. صنایع دستی سیراف متنوع است. گلابتون‌دوزی، منجوق‌دوزی و حصیربافی بندر سیراف بسیار زیبا و دل‌پسند است و گوشه‌گوشه خانه شما را زیباتر می کنند.

اقامت در بندر سیراف | جایی برای شب‌مانی

گزینه های متعددی برای ماندن در سیراف ندارید. پیشنهاد ما به شما اقامتگاه بوم گردی نصوری سیراف است. به این ترتیب می‌توانید لذت زندگی در خانه ای جنوبی را بچشید. فاصله اقامتگاه از فرودگاه یا بندر بوشهر حدود ۳ ساعت است. این اقامتگاه در ساحل بندر سیراف، خیابان ساحلی و روبه‌روی اسکله قرار دارد. همان‌طور که احتمالاً بدانید فاصله شیراز تا سیراف ۳۱۲ کیلومتر است و با این حساب، فاصله اقامتگاه از راه‌آهن شیراز حدود ۴.۵ ساعت می‌شود. اگر هم دوست دارید در بوشهر جایی پیدا کنید تا به جاهای دیدنی سیراف نزدیک باشید، می توانید از هتل سیراف، هتل دلوار و هتل آپارتمان پاسارگاد استفاده کنید.

سخن پایانی

جنوب ایران جهانی متفاوت است با ترکیبی از فرهنگ های مختلف. اگر به بوشهر سفر کردید و جاهای دیدنی بندر سیراف را از نزدیک دیدید، به‌عنوان سوغاتی برای ره بال آسمان، خاطراتتان را در بخش نظرات بنویسید.