جاهای دیدنی مسجدسلیمان | راهنمای سفر مسجدسلیمان

اگر در روزهای سرد سال هوس سفر کردید و هوای مسافرت به سرتان زد، مسجدسلیمان در استان خوزستان، یکی از مقصدهای خوب گردشگری می‌تواند باشد.

مسجد سلیمان کجاست؟

مسجدسلیمان از شهرهای استان خوزستان، در میان رشته‌کوه‌های زاگرس و در جنوب غرب ایران قرار دارد و ساکنان آن از بختیاری‌های ایران هستند. نکته‌ مهم درباره‌ شهر مسجد سلیمان این است که اولین‌بار استخراج نفت در خاورمیانه، در این نقطه از کشور ایران صورت گرفته است. مسجدسلیمان قدمتی تاریخی دارد و از شهرهای اولیه‌ای است که ساکنانش پارسی بوده‌اند.

روستاهای لالی، اندیکا، هفت شهیدان و عنبر از بخش‌های این شهر هستند. عامل اصلی ترقی شهر و گسترش آن، استخراج نفت بوده است.

بهترین زمان سفر به مسجد سلیمان | روزهای سرد سال

همان طور که گفتیم، مسجدسلیمان در استان خوزستان قرار دارد و مانند دیگر شهرهای این استان، آب‌وهوای خشک و گرم دارد. تابستان‌های این شهر گرم و زمستان‌های آن مدیترانه‌ای است. بهترین زمان سفر به مسجدسلیمان، در فصل‌های پاییز و زمستان است.

طبیعت مسجدسلیمان

متغیربودن آب‌وهوا سبب شده که پوشش گیاهی این شهر متنوع باشد. این منطقه را از نظر رویش گیاهان باید منطقه‌ گذر اسم‌گذاری کرد؛ به‌خاطر اینکه هم گونه‌های زاگرسی و هم صحرایی در آن یافت می‌شود. از گونه‌های زاگرسی می‌توان به بادام کوهی اشاره کرد و از گونه‌های صحرایی به نخل.

وجود جانوران ویژه‌ زاگرس سبب شده که این منطقه از کشور ایران تنوع زیستی جالبی داشته باشد. از جمله جانورانی که در این منطقه زندگی می‌کنند می‌توان به خرس، تیهو، کبک، بز و کل، پلنگ ایرانی و سنجاب اشاره کرد. دشت شیمبار در این شهر، از نقاطی است که جاذبه‌های طبیعی فراوانی دارد.

جاهای دیدنی مسجدسلیمان | بهاری سرسبز در دل زمستان

• دشت شیرین بهار

حدود ۱۰۰ کیلومتر از مسجدسلیمان به سمت شمال شرق که رانندگی کنید، با دشتی سرسبز و زیبا مواجه می‌شوید که شیرین بهار نام دارد. البته مردم محلی به آن شیمبار می‌گویند. این منطقه برای طبیعت‌گردان حکم بهشت را دارد. البته باید بدانید که بخشی از جاده خاکی است و در آنجا هم خبری از امکانات تفریحی نیست؛ اما دیدن این دشت، یک دنیا می‌ارزد. در نزدیکی این منطقه کوه‌های بلندی نیز وجود دارد که از جمله آن‌ها کوه آسماری، کوه‌های گینو، منار و دلا را می‌توان نام برد. هر کدام از این کوه‌ها زیبایی‌های خاص خودشان را دارند.

• منطقه‌ گردشگری تاراز

منطقه‌ گردشگری تاراز قله‌ای برف‌گیر دارد که جنگل‌های بلوط اطرافش را پوشانده‌اند و در حدِ فاصل دو استان خوزستان و چهارمحال ‌و بختیاری قرار گرفته است. در فصل زمستان از این منطقه برای ورزش‌های زمستانی استفاده می‌کنند.

• منطقه‌ حفاظت شده‌ شیمبار

منطقه‌ حفاظت شده‌ شیمبار تالابی بزرگ و در ضمن تاکستان‌های زیبایی دارد. آبشار زیبای شلا نیز در این منطقه واقع شده است. گیاهان و جانورانی نیز در این منطقه وجود دارند که تحت مراقبت و حفاظت هستند.

• پارک جنگلی تمبی

پارک جنگلی تمبی در کنار رودخانه‌ تمبی است و پشت آن دریاچه‌ای است که در آن می‌توان شنا و قایق‌سواری کرد.

• جزیره‌ کوشک

جزیره کوشک، جزیره‌ای زیبا و رؤیایی است که در دریاچه‌ سد عباسپور واقع است. در این جزیره ویلاهایی ساخته‌اند و امکانات رفاهی متعدد ایجاد کرده‌اند تا یک پیک نیک بی‌نظیر برای علاقه‌مندان به طبیعت ایجاد شود.

• چشمه‌ آبگرم گُل گیر

چشمه‌ آبگرم گُل گیر مقادر قابل‌توجهی گوگرد دارد و در زمستان‌ها نیز آب آن گرم است. این چشمه خواص درمانی فراوانی نیز دارد.

• تنگه‌ لیموها

تنگه‌ لیموها ما بین کوه‌های پشت سد عباسپور قرار دارد. در ضمن غار زیبایی نیز در انتهای تنگه وجود دارد و چشمه‌ای نیز از دل آن جاری است.

• چم آسیاب

چم آسیاب در آغاز جاده‌ اندیکا قرار دارد و شامل چشمه و آبشاری زیباست که برای شنا و تفریح بسیار مناسب است.

• غار پبده

در کوه‌های بختیاری و در اطراف لالی، غار پبده قرار دارد. برای رسیدن به آن باید مسافتی را در کوه طی کرد. ضمن اینکه این غار سندی بر قدمت سکونت انسان در این نقطه از جغرافیای ایران است. غار پیده آهکی است و قدمت آن به ماقبل تاریخ بر می‌گردد.

تاریخچه مسجدسلیمان | شهر در گذر زمان

مسجدسلیمان شهری تاریخی و کهن است و قدمت آن به دوران تمدن عیلام بر می‌گردد. در آن دوران این شهر آساک خوانده می‌شد؛ اما پس از شکست عیلامیان از پارسیان، نام آن به پارسومانش تغییر یافت. بنا بر شواهد تاریخی، 7 تا 9 قرن پیش از میلاد مسیح اقوامی از دامنه‌های کوه‌های زاگرس، به جلگه‌ مسجدسلیمان آمدند و در آن سکونت گزیدند. اقتصاد این اقوام مبتنی بر دام‌هایشان بود و به‌ویژه در تربیت اسب تبحر داشتند.

در شمال شرقی این شهر تاریخی، آتشکده‌ای وجود دارد که گیرشمن، باستان‌شناس مشهور، آن را متعلق به دوران پارسیان دانسته و در ضمن به‌عنوان زادگاه جدِ بزرگ کوروش از آن یاد می‌کند. این آتشکده، سرمسجد نامیده می‌شده است. در حمله‌ اعراب، این محل در معرض تخریب قرار گرفت. اهالی آنجا به دروغ آن را مسجدی ساخت دست سلیمان نبی خواندند و به این ترتیب آن را نجات دادند.

نام‌گذاری مسجدسلیمان به دوران رضاشاه بر می‌گردد که در سال 1305 در مجلس شورای ملی و بنا بر نظر شاه وقت این نام را بر شهر نهادند.

بناهای تاریخی | یادگاری از اجداد و نیاکان

شهر مسجدسلیمان به خاطر قدمت باستانی، آثار تاریخی ویژه‌ای دارد که در ادامه به این آثار اشاره خواهیم کرد:

• سر مسجد

آتشکده‌ای کهن مربوط به زمان پارس‌ها در شمال‌ شرق این شهر قرار گرفته است که با نام سر مسجد شناخته می‌شود. داستان این آتشکده و علت نام‌گذاری‌اش را در بخش قبلی برایتان توضیح دادیم و گفتیم که برخی مورخان قدمت آن را متعلق به دوران ساسانیان و برخی متعلق به اشکانیان می‌دانند.

• معبد برد نشانده

پلکان و تخت سنگی در نزدیکی شهر است که قدمت آن به دوره‌ هخامنشیان بر می‌گردد و یک آتشکده‌ کهن و باستانی دارد. این معبد قدیمی‌ترین معبد روباز ایران است که به نام معبد برد نشانده می‌شناسندش. در گویش محلی برد به معنای سنگ است و برد نشانده یعنی سنگ ایستاده.

• تپه‌ باستانی کلگه زرین

در محله‌ای قدیمی به نام کلگه زرین، تپه‌ای باستانی قرار دارد. سنگ‌نبشته و مجسمه‌های فراوانی هم از این منطقه کشف شده است. قدمت این تپه را به عصر عیلامیان نسبت می‌دهند. اکتشافات باستان‌شناسان در این منطقه نشان‌دهنده‌ پذیرش آئین ابراهیمی از سوی مردم منطقه است.

• تپه‌ باستانی گلگیر

تپه‌ باستانی گلگیر شهری کهن در منطقه گلیگر در 30کیلومتری از جنوب مسجدسلیمان است که جزو آثار ملی محسوب می‌شود. قدمت این تپه را مربوط به پیش از تاریخ می‌دانند.

• قلعه بردی

قلعه بردی بنایی کهن است و از سنگ‌هایی تشکیل شده که با نظم خاصی روی هم قرار گرفته‌اند. حتی با گذر زمان زیاد از دوره پارسیان، این قلعه زیبایی خود را حفظ کرده است. برخی این مکان را زادگاه کوروش می‌دانند.

• پل نگین

از دیگر آثار تاریخی این منطقه باید پل نگین را نام برد که قدمت آن به دوره‌ ساسانیان بر می‌گردد. این پل در نزدیکی تالاب منطقه‌ حفاظت شده‌ شیمبار قرار دارد و کار آن تنظیم آب تالاب است.

بناهای مذهبی | قراری برای اهل دین

آثار مذهبی شهر مسجدسلیمان شامل آثار پیش و پس از اسلام است. از آثار مذهبی مربوط به آئین زرتشتی، می‌توان به تصویری کنده‌کاری شده در تنگه‌ صعلوک اشاره کرد. ضمن اینکه در اندیکا، بازفت و دشت شیمبار هم آثار بسیاری وجود دارند که برخی از آن‌ها مربوط به دوران هخامنشی هستند. اما سوای این آثار کهن، می‌توان به آثار دوره‌ پس از اسلام نیز اشاره کرد.

منطقه‌ کوهستانی که مسجدسلیمان را فراگرفته، سبب شده که در زمان حکومت عباسیان، این منطقه پذیرای بسیاری از صحابه و اولاد پیامبر و خاندان ایشان باشد. از این جهت امامزاده‌ها، بقاع متبرکه و قدمگاه‌های بسیاری در این منطقه وجود دارد. بقاع متبرکه‌ امامزاده سید صالح، امامزاده سلطان ابراهیم، هفت شهیدان، امامزاده قطب‌‌الدین، امامزاده احمد و امامزاده بویر از جمله‌ این اماکن مذهبی هستند. از قدمگاه‌های معروف این منطقه نیز می‌توان به قدمگاه امام علی، قدمگاه امامزاده عبدالله و نیز قدمگاه امام رضا اشاره کرد.

فرهنگ و هنر | تجلی تمدن در شهر

• موسیقی

موسیقی بختیاری، بخشی از موسیقی لری است و سازهایی نظیر کرنا، کوس و سُرنا را شامل می‌شود. موسیقی محلی در مراسم عروسی و عزا نواخته می‌شود. گاگریو گونه‌ای موسیقی عزاست که زنان در این مراسم آن را اجرا می‌کنند. این موسیقی ویژه‌ عزاداری، روال ویژه‌ای دارد و اجرای آن ممکن است ساعت‌ها به طول بینجامد.

• لباس محلی

مردمان بختیاری پوشش خاص خود را، هم برای زنان و هم برای مردان، دارند. پوشش زنان دربرگیرنده‌ پوشش سر شامل لچک و مینا؛ تن پوش شامل جلیقه و پوشش پایین‌تنه شامل شلوار و گیوه است. پوشش مردان نیز از کلاه نمدی، معروف به کلاه خسروی، بالاپوشی معروف به چوقا، شلوار و کفش بختیاری تشکیل شده است.

• غذاهای محلی

غذاهای محلی بختیاری، عمدتاً با گوشت دام تهیه می‌شوند که این به پیشینه‌ کوچ‌نشینی این اقوام و نیز وابستگی اقتصادی آن‌ها به دامداری بر می‌گردد. از غذاهای سنتی بختیاری می‌توان به این گزینه‌ها اشاره کرد: کباب بختیاری، آش برنج، آش برنج سوری، آش رشته، قورمه، برشتوک و… . البته برخی غذاهای محلی بختیاری ویژه‌ این قوم نیستند و طبخ آن‌ها در میان دیگر اقوام هم رایج است.

رستوران | جایی برای تجربه جدید

برای تجربه طعم متفاوت غذاهای محلی مسجدسلیمان، رستوران سنتی بوی کاهگل را به شما پیشنهاد می‌کنیم. این رستوران در فضای باز و محیطی باغ‌گونه از مهمانان خود پذیرایی می‌کند.

اقامت | شبی در میان مردم خونگرم

مسجدسلیمان دو هتل، یک مهمانسرا عمومی و مهمانسراهایی ویژه‌ شرکت نفت دارد. هتل فرهیختگان و هتل جهانگردی دو هتل 3 ستاره‌ این شهر هستند. مهمانسرای والفجر نیز در ابتدای شهر قرار دارد و برای استفاده عموم آزاد است. مهمانسراهای شرکت نفت، ویژه‌ بازیکنان تیم فوتبال نفت این شهر و نیز کارکنان شرکت نفت هستند.

سوغات | یادگاری سفر

اقوام بختیاری به صنایع دستی توجه ویژه‌ای دارند و این امر از گذشته‌های دور تا کنون تداوم داشته است. جاجیم، نمد، کلاه و گیوه از جمله سوغاتی‌های ویژه‌ این شهر هستند.

مسرهای دسترسی

• مسیر زمینی

فاصله‌ مرکز استان خوزستان با مسجد سلیمان، 125 کیلومتر است. این فاصله با ساخت جاده‌ جدید به حدود 80 کیلومتر کاهش می‌یابد. مسجدسلیمان از طریق جاده‌ شوشتر  مسجدسلیمان به شوشتر و از آ‌نجا از طریق جاده‌ 39 به دزفول و اهواز می‌رسد. حالا انتخاب با شما. می‌خواهید با خرید بلیط اتوبوس مسجدسلیمان راهی این شهر شوید یا با اتومبیل شخصی خود؟

• مسیر هوایی

مسجدسلیمان یک فرودگاه در شمال شرقی خود دارد که نام آن فرودگاه شهید آسیایی است. این فرودگاه در دوران دفاع مقدس در اختیار هوانیروز ارتش قرار داشت و آسیب‌هایی جدی هم به آن وارد شد. البته در سال 1387 بودجه‌ای برای بازسازی آن اختصاص یافت و تا حدی تعمیر شد.

• راه آهن

جالب است بدانید اولین راه آهن ایران نیز در مسجدسلیمان قرار داشت که طی دوران جنگ ایران و عراق خسارت‌های زیادی دید و از بین رفت.

امیدواریم در سفر مجازی و حقیقی به مسجد سلیمان به شما خوش گذشته باشد. نمی‌دانیم قبلاً به این شهر سفر کرده‌اید یا نه. اگر تجربه این سفر را دارید، با دوستانتان در ره بال آسمان به اشتراک بگذارید.