راهنمای سفر به بندر دیلم | قدیمی‌ترین بندر ایران

بنادر از گذشته اهمیت بسیاری داشتند. در بنادر انواع مبادلات اقتصادی انجام می‌شد. همچنین بسیاری از کشتی‌های جنگی از بندرهای ایران عازم جنگ می‌شدند. امروز قصد داریم تا یکی مهم‌ترین و قدیمی‌ترین بنادر ایران، یعنی بندر دیلم را به شما معرفی کنیم. پس با ما امروز در این مقاله همراه باشید تا بندر دیلم را به‌خوبی بشناسید.

بندر دیلم کجاست؟

بندر دیلم یکی از شهرهای استان بوشهر است. این بندر در جنوب ایران قرار دارد. بندر دیلم یکی از قدیمی‌ترین مناطق ایران است؛ اما جالب است بدانید این بندر در سال 1374 به شهر تبدیل شد. این بندر از جنوب با بندر گناوه، از غرب با خلیج همیشه فارس، از شرق با استان کهگیلویه و بویراحمد و نهایتاً از شمال با شهرستان بهبهان و بندر ماهشهر همسایه است.

طبیعت بندر دیلم

شاید تصور بسیاری از افراد از مناطق جنوبی کشور، نواحی بسیار گرم و بدون پوشش گیاهی باشد. این در حالی است که بندر دیلم دارای طبیعتی بسیار پویا و غنی است. زمانی که صحبت از طبیعت و اکوسیستم بندر دیلم به میان می‌آید، باید طبیعت را در دو بخش مجزای آب و خشکی بررسی کنیم. از نظر خشکی باید بدانید که در مناطق غربی بندر، سواحل بسیار زیبا، تمیز و با شن‌های طلایی انتظار شما را می‌کشند. در اطراف بندر دیلم نیز جنگل‌های مختلف و پارک‌های جنگلی متعدد همانند پارک جنگلی عامری، کوه بیکس، جنگل بیدو و جنگل دره امیری وجود دارند؛ پس باید انتظار طبیعتی پویا و بکر را از بندر دیلم داشته باشید.

طبیعت زیر آب این بندر نیز که نیاز به توضیح و معرفی ندارد. در آب‌های اطراف این بندر انواع حیوانات دریایی مشغول زندگی هستند. اگر سوار قایق شوید و به دل خلیج بزنید، شاید خوش‌شانس باشید و بتوانید از دلفین و سایر حیوانات دریایی دیدن کنید. غواصی در نزدیکی بندر دیلم شاید کمی خطرناک باشد؛ زیرا حیواناتی همانند کوسه نیز در این منطقه زندگی می‌کنند!

بهترین زمان سفر به بندر دیلم

بندر دیلم همانند سایر شهرهای جنوبی کشور، دارای آب‌وهوای گرم و شرجی است. این گرما و شرجی‌بودن هوا در طول تابستان افزایش می‌یابد. در طول تابستان بیشینه دما به حدود 40 درجه سانتی‌گراد می‌رسد. شاید با خودتان بگویید که بیشینه دمای این شهر حتی از شهری همانند اصفهان یا تهران کمتر است؛ اما شرجی‌بودن هوا به‌مراتب تحمل گرما را دشوارتر می‌کند. پس اصلاً گرمای هوای مناطق جنوبی کشور را نباید با سایر شهرهای ایران مقایسه کرد. در طول تابستان آفتاب به‌صورت مستقیم به این بندر می‌تابد و رطوبت هوا تنفس را دشوار می‌کند. تعریق فراوان باعث کم‌آبی بدنتان می‌شود و واقعاً تحمل شرایط برای مسافران دشوار خواهد بود. پس به‌هیچ‌وجه تابستان را برای سفر به این بندر انتخاب نکنید.

از اواسط مهر ماه، هوا به‌تدریج بهتر می‌شود. هرچه به انتهای پاییز نزدیک شویم، هوا خنک‌تر خواهد شد. در چله زمستان، کمترین دمای هوای بندر دیلم، به حدود 18 درجه سانتی‌گراد می‌رسد! این دما شاید دمای بهار شهرهای دیگر باشد! پس به همین خاطر می‌توان گفت که فقط فصل‌های پاییز و زمستان بهترین زمان سفر به بندر دیلم خواهند بود. از اوایل بهار هوا به‌تدریج گرم می‌شود؛ اما گرمای هوا همانند تابستان نیست. به همین خاطر است که در طول ایام تعطیلات نوروز، گردشگران بسیاری به این شهر سفر می‌کنند.

توجه داشته باشید که از 2 هفته مانده به عید تا آخر بهار، بازارچه‌های این بندر بسیار شلوغ می‌شوند. در این بازارچه‌ها اجناس عالی برای فروش وجود دارد که بیشتر شامل لباس می‌شوند. پس از انتهای زمستان تا اوایل بهار حتماً سری به این بندر زیبا بزنید.

جاهای دیدنی بندر دیلم

• تفرجگاه‌های مختلف دیلم

پیش‌تر هم گفتیم که در بندر دیلم می‌توانید شاهد تفرجگاه‌های مختلف از جمله پارک جنگلی عامری، کوه بیکس، جنگل بیدو و جنگل دره امیری باشید. اکثر این تفرجگاه‌های طبیعی در طول ایام تعطیلات نوروزی بسیار شلوغ می‌شوند. شهرداری دیلم نیز امکانات کافی برای کمپینگ و چادر‌زدن مسافران را فراهم کرده است. پس علاوه‌بر تفریح و طبیعت‌گردی، می‌توانید برای اقامت و کمپینگ نیز سری به این تفرجگاه‌ها بزنید. پارک جنگلی عامری را می‌توان یکی از معروف‌ترین تفرجگاه‌های دیلم دانست. در این پارک جنگلی انواع امکانات رفاهی و خدماتی در اختیار مسافران قرار می‌گیرد. از آبخوری تا سرویس بهداشتی، نمازخانه، بوفه، کافه و رستوران در این پارک جنگلی به چشم می‌خورند؛ پس می‌توانید با خیال آسوده از این تفرجگاه دیدن کنید.

• کمپ ساحلی

همان طور که اشاره کردیم، بندر دیلم از غرب به خلیج همیشه فارس منتهی می‌شود. این بندر دارای سواحلی بسیار تمیز و زیبا با شن‌های طلایی است. در بندر دیلم می‌توانید شاهد سه کمپینگ اقامتی باشید. کمپینگ اول در خیابان ساحلی، کمپینگ دوم کنار بازارچه ساحلی و کمپینگ سوم در خیابان گلزار شهدای گمنام قرار دارند. این کمپینگ‌ها دارای امکانات کاملی از جمله پارکینگ، آبخوری، آلاچیق، تانکر مخصوص شستشو، مسجد، اقامتگاه امن، رستوران، بوفه و حمام عمومی هستند. پس چه برای تفریح و چه برای اقامت می‌توانید از این کمپ‌های ساحلی دیدن کنید.

• اسکله صیادی

بسیاری از مردان دیلم، به شغل صیادی مشغول هستند. خلیج همیشه فارس علاوه‌بر منابع فراوان نفت، یک منبع طبیعی عالی برای صید انواع ماهی و میگو نیز به حساب می‌آید. در اسکله صیادی می‌توانید شاهد حضور صیادانی باشید که به‌تازگی با صید کامل به اسکله رسیده‌اند و یا آنکه می‌خواهند عازم دریا شوند. برخی دیگر نیز در حال نظافت کشتی خود هستند. در این میان، بعضی از صیادان، صید روز خود را به‌صورت مستقیم به مردم عرضه می‌کنند. معمولاً این اتفاق در ساعات ابتدایی صبح می‌افتد؛ با این حساب شما نیز دست بجنبانید تا از قافله عقب نمانید و خریدی عالی داشته باشید.

تاریخچه بندر دیلم

جالب است بدانید در تاریخ ۹مهر۱۳۷۴، این بندر از تجمیع چند شهرستان مختلف، به یک شهر مستقل تبدیل شد. از آن پس شهردار مستقل داشت و آن را به‌عنوان یک شهر با امکانات کامل شناختند. البته این فقط تاریخ معاصر بندر دیلم است. تاریخچه این بندر زیبا به حدود 2،300 سال پیش بازمی‌گردد.

اگر سری به کتاب‌هایی همانند سفرنامه ناصرخسرو و همچنین صوره الارض ابن حوقل بزنیم، متوجه خواهیم شد که این بندر تاریخ طول‌ودرازی دارد. البته کاملاً هم منطقی به نظر می‌رسد. در گذشته همواره تمدن کنار منابع کافی آب شکل می‌گرفت. حال اگر این منابع آب، شیرین بودند، برای شرب استفاده می‌شدند، اگر هم شور بودند، اغلب دسترسی به آب‌های آزاد را برای ساکنین فراهم می‌کردند. دسترسی به آب‌های آزاد از بندر دیلم باعث شده است تا همیشه کشتی و بازرگان‌های متعدد برای تجارت راهی این بندر شوند. به همین خاطر بندر دیلم همیشه رونق بسیاری داشته است. هنوز هم اکثر مردم این شهر، در مشاغل مرتبط با دریا فعالیت می‌کنند.

بناهای تاریخی و مذهبی بندر دیلم

• قلعه آقا خان حصار

قلعه آقاخان حصار یکی از جاهای دیدنی دیلم است. این قلعه در فاصله 23کیلومتری شمال دیلم قرار دارد. در حقیقت برای دسترسی به آن باید حدود نیم ساعت پشت فرمان بنشینید و از دیلم دور شوید. قدمت این قلعه تاریخی، به دوران ساسانیان بازمی‌گردد. همین قلعه نشان از آن دارد که بندر دیلم بیش از ۲۲۰۰ سال قدمت تاریخی دارد. برای تماشای این قلعه تاریخی، باید خودتان را به روستای حصار برسانید. این روستا نیز به‌تنهایی دارای جاهای دیدنی بسیاری است. پس سعی کنید یک تیر و چند نشان بزنید و از جاهای مختلف روستا نیز دیدن کنید.

• بندر تاریخی حماد

بندر تاریخی حماد در کنار بندر دیلم یکی دیگر از جاهای دیدنی دیلم به حساب می‌آید. قدمت این بندر به دوران صفویه بازمی‌گردد. این مسئله اهمیت منطقه جنوب غرب ایران را از نظر استراتژیک نشان می‌دهد. در آن دوران بندر دیلم برای انجام مبادلات کافی به نظر نمی‎‌رسید. به همین خاطر اقدام به ساخت یک بندر دیگر با نام بندر تاریخی حماد کردند. بسیاری از ساختمان‌های این بندر، ظاهری قدیمی دارند و از گذشته دست‌نخورده باقی‌ مانده‌اند. بخشی دیگر را بازسازی کرده‌اند؛ اما باز هم اصالت آن‌ها حفظ شده است.

• قلعه حصار

قلعه حصار با قلعه آقا خان تفاوت دارد. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که قلعه آقا خان حصار همان قلعه حصار است. در حقیقت قلعه آقا خان حصار که در بخش اول به آن اشاره کردیم، به دوران ساسانی تعلق دارد؛ اما این قلعه، قلعه آقاخان لیروای حصار است که آن را به قلعه حصار نیز می‌شناسند. این قلعه متعلق به دوران قاجار است و ظاهر نسبتاً سالمی دارد. در برنامه سفرتان به دیلم، حتماً بازدید از این قلعه را نیز قرار دهید.

• بازار تاریخی دیلم

بازار تاریخی دیلم را می‌توان یکی از زیباترین جاهای دیدنی دیلم دانست. در این بازار دست‌فروشان انواع اجناس ایرانی و خارجی را در غرفه‌های کوچک و بزرگ عرضه می‌کنند. این اجناس قیمت بسیار مناسبی دارند. اکثر اجناس موجود در این بازار، اجناس ته‌لنجی هستند. هر لنج می‌تواند همراه خود تعدادی اجناس خارجی به‌عنوان کالای مصرفی وارد کند. ملوان‌ها نیز همان اجناس را در بازار با قیمت مناسب به مسافران عرضه می‌کنند. در این بازار می‌توانید از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را پیدا کنید. هیاهوی این بازار به عرش هفتم نیز می‌رسد. هرکس مشغول تبلیغ محصول خود است و مشتریان در حال چانه‌زنی هستند. با کمی جستجو در این بازار قدیمی و تاریخی می‌توانید خریدی بسیار اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه داشته باشید. این بازار در طول ایام تعطیلات نوروز و اواخر اسفند‌ماه بسیار شلوغ می‌شود.

• سایر جاهای تاریخی بندر دیلم

امامزاده حسن، عمارت تاریخی حاج رئیس‌التجار، عمارت دیلمی‌پورد، امامزاده بی‌بی حلیمه، قلعه چاه تلخ، کاروانسرای حاج حسن خان لیراوی، قلعه آقاخان مسیح خان واقع در روستای باستین، آب انبارهای ساروج و سنگ که در محوطه تاریخی اسلجان واقع در روستای شیهرویران قرار دارند و همچنین خرابه‌های بندر مهروبان واقع در 24کیلومتری شمال دیلم نیز جزو ابنیه تاریخی این شهر به حساب می‌آیند. پس می‌توانید با یک برنامه‌ریزی دقیق و کامل، از اکثر جاهای دیدنی تاریخی این بندر زیبا دیدن کنید.

فرهنگ و هنر

مردم بندر دیلم مسلمان و اکثراً پیرو اهل سنت هستند. البته جمعیت شیعه نیز در این بندر زندگی می‌کنند. آن‌ها به زبان لری صحبت می‌کنند و دارای گویش منحصر‌به‌فرد هستند. یکی از نکات جالب، تأثیر کشورهای عربی بر فرهنگ و حتی زبان مردم منطقه است. به‌دلیل مبادلات فراوان با کشورهای دیگر، فرهنگ آن‌ها بر فرهنگ مردم این بندر تأثیر گذاشته است. این تأثیر را می‌توان بر زبان، گویش، لهجه، فرهنگ، لباس و حتی غذاهای سنتی منطقه مشاهده کرد.

اقامت در بندر دیلم

دیلم شهر نسبتاً کوچکی است. پس نباید انتظار وجود هتل‌های بزرگ و مجلل را از این بندر داشته باشید. برای اقامت در این بندر، باید به سراغ کرایه خانه‌های محلی بروید. خانه‌های محلی در روستاهای دیلم بسیار باصفا هستند. البته باید بدانید که متأسفانه این خانه‌های محلی امکانات کافی برای اقامت ندارند. گزینه دیگر برای اقامت در بندر دیلم، اقامتگاه‌های بوم‌گردی است. این اقامتگاه‌ها امکانات نسبی را در اختیار مسافران خود قرار می‌دهند. معمولاً در این اقامتگاه‌ها باید بخش‌های مختلفی همانند سرویس بهداشتی یا حمام را به‌صورت اشتراکی استفاده کنید.

این بندر تا گناوه، اهواز یا بوشهر فاصله کمی دارد. اگر به‌دنبال اقامت در هتل‌هایی باکیفیت و با امکاناتی نسبتاً کامل هستید، بهتر است خودتان را به یکی از این 3 شهر برسانید. البته در نظر داشته باشید که این بندر دارای تفرجگاه‌های ساحلی و جنگلی مختلفی است. در ایام تعطیلات نوروز، امکانات کمپ و چادر‌زدن در این اقامتگاه‌های طبیعی وجود دارد.

رستوران در بندر دیلم

• کبابی سید در خیابان آزادگان؛
• رستوران سنتی اکبر خیابان آزادگان؛
• رستوران حجت در خیابان دیلم.

سوغات بندر دیلم

• انواع ماهی و میگو؛
• گلیم؛
• گبه؛
• پارچه‌های سنتی رنگارنگ؛
• خرما؛
• فرآورده‌های مختلف خرما.

مسیر دسترسی

برای دسترسی به بندر دیلم روش‌های مختلفی وجود دارد. در وهله اول اینکه می‌توانید دلتان را به جاده بزنید و راهی سفر جاده‌ای شوید. این بندر در فاصله هزار‌ کیلومتری تهران، 650کیلومتری اصفهان، 370کیلومتری شیراز، 250کیلومتری اهواز و 185‌کیلومتری بوشهر قرار دارد. اگر از تهران یا سایر شهرهای شمال ایران عازم بندر دیلم می‌شوید، باید خودتان را برای یک سفر جاده‌ای سخت و طولانی آماده کنید. اگر حوصله رانندگی ندارید، می‌توانید مستقیم یک بلیط اتوبوس بندر دیلم را تهیه کرده و به دل جاده بزنید و در طول مسیر استراحت کنید. سفر با اتوبوس بهترین، ارزان‌ترین و ساده‌ترین روش سفر به بندر دیلم محسوب می‌شود.

همچنین در صورتی که عاشق سفر ریلی و هوایی هستید، می‌توانید ابتدا خودتان را به اهواز یا بوشهر برسانید. از فرودگاه اهواز یا ایستگاه قطار اهواز، اتوبوس و تاکسی برای شهر دیلم وجود دارد. البته توجه داشته باشید که به این ترتیب هزینه سفرتان در مقایسه با سفر اتوبوسی بیشتر خواهد شد. از اهواز تا بندر دیلم نیز حدود 3 ساعت راه است. البته می‌توانید ابتدا خودتان را به بوشهر برسانید. بوشهر در مقایسه با اهواز در فاصله کمتری تا بندر دیلم قرار دارد. از بوشهر می‌توانید در عرض 1 ساعت خودتان را به دیلم برسانید.

خب دوستان عزیز ره بال آسمان، نظرتان درباره سفر به بندر دیلم چیست؟ آیا دوست دارید تا از این بندر گرم و زیبای جنوب کشورمان دیدن کنید؟ یا اینکه اصلاً تجربه سفر به این بندر را داشته‌اید و به‌دنبال مرور خاطرات بودید؟ اگر این طور است، تجربه سفرتان را با ما و سایر دوستان به اشتراک بگذارید.