جاهای دیدنی ماهان | راهنمای سفر ماهان

از شهر ماهان، به خاطر زیبایی‌های چشم‌نواز و طبیعت زیبایش به‌عنوان بهشتی در دل کرمان و مرواریدی در دامان کویر یاد می‌شود. این شهر بنا‌های تاریخی و باغ‌های فراوانی دارد که هرکدام از آن‌ها علاوه بر جلوه خاص، یادآور فرهنگ و هنر این سرزمین برای گردشگران است. برنامه امروز ما، سفر به شهرستان ماهان است. همراه ما شوید تا با جاهای دیدنی ماهان بیشتر آشنا شوید.

ماهان کجاست؟

شهرستان ماهان در 35 کیلومتری کرمان قرار دارد. این شهر در جنوب شرقی ایران واقع شده است. شاید تصور کنید چنین جایی یعنی کویر مطلق؛ اما این گفته کاملاً بر این شهر صدق نمی‌کند. ماهان در دامنه کوه پناه گرفته است و آب‌وهوایی معتدل‌تر از کرمان دارد.

بهترین زمان سفر به ماهان

گفتیم که ماهان در دامنه کوه‌های جوپار و پلوار قرار گرفته است. همین موضوع نشان می‌دهد که این شهر در اغلب اوقات سال معتدل است. البته محلی‌ها می‌گویند که بارندگی در این شهر در طی سال اندک است. با این توضیح بهترین زمان سفر به ماهان اوایل بهار یا نیمه دوم سال محسوب می‌شود.

طبیعت ماهان

متناسب با آب‌وهوای این شهر پوشش گیاهی متنوعی پدید آمده است. این پوشش شامل گیاهانی مانند آویشن، لاله، بید و پسته وحشی است. از گونه‌های جانوری حیات‌وحش هم می‌توان بز، شغال و روباه را نام برد. همچنین از گونه‌های پرندگان می‌توان به کبک، عقاب طلایی و کبوتر وحشی اشاره کرد. این شهر جاذبه‌های طبیعی فراوانی دارد و زیبایی‌های چشم‌نواز این فضا‌ها، درمانی برای خستگی جسم و روح است.

جاهای دیدنی ماهان

• آبشار جوپار

آبشار جوپار از جمله جاهای دیدنی ماهان است که در منطقه‌ای ییلاقی واقع شده و حتی در تابستان آب‌وهوایی معتدل و خنک دارد. آبشار جوپار از رشته کوه‌های جوپار سرازیر می‌شود و از میان دره‌ای باریک فرو می‌ریزد. جاری‌شدن آبشار از این رشته کوه، صحنه دلربایی را به وجود می‌آورد. برای دسترسی به این آبشار و لذت‌بردن از جلوه‌های آن باید از طریق جاده ماهان به روستای خندق خرپران بروید و از آنجا تا جانپناه جوپار که پناهگاهی برای کوه‌نوردان در زمستان است، کوهپیمایی کنید.

• تیگران

در حوالی شهر ماهان، بلندی‌ها و دره‌های تیگران وجود دارد که صحنه‌ها و چشم‌اندازی زیبا در این مکان خلق کرده است. این فضای سرسبز در شمال باغ شاهزاده واقع شده و آب فواره‌های باغ از چشمه‌های این مکان دل‌چسب تأمین می‌شود.

تاریخچه

در سراسر استان کرمان در دوره‌های ابتدایی اسلامی و تا زمان خلفای عباسی شورش‌های مکرری رخ داد؛ اما نتیجه‌ای حاصل نشد. این سرزمین سال‌ها در زیر سلطه حکومت‌های قدرتمندی همچون سامانیان و آل بویه قرار گرفت. در زمان سلاطین صفوی مدت زمان کوتاهی، شهر ترقی کرد و آباد شد؛ اما در عصر افول این حکومت، نادرشاه افشار دستور قتل عام مردم ماهان را صادر کرد و سرزمین به خاک‌وخون کشیده شد. بعد از مدتی با اعزام مدیران لایق و مدبر از سوی حکومت‌ها به این شهر، آرامش دوباره به قلب و خانه‌های مردم بازگشت و به مرور زمان توانستند تلخی‌های گذشته را با شیرینی‌های زمان حالشان به بایگانی تاریخ بسپارند.

بناهای تاریخی ماهان

• باغ شازده (شاهزاده)

باغ شازده از بهترین باغ‌های تاریخی ایران محسوب می‌شود که سر در ورودی آن، بسیار زیبا و ستودنی است و جلوه‌ای خاص برای تمامی گردشگران در بدو ورود دارد. علاوه بر طبیعت زیبا، عمارت‌ها و کوشک‌های موجود در این باغ نیز سهم چشمگیری در زیبایی و شکوه این مکان دارند.

باغ شاهزاده تمامی زیبایی‌هایی همچون فواره‌های چشم‌نواز، میوه‌های سنگی جالب و جریان آرام آب حوض‌ها و… را در تمامی ‌فصل‌های سال در دل خود جای داده است. یکی از بهترین بناهای باغ، کوشک اصلی در انتهای باغ است که در نوع خود دیدنی است.

• یخدان لنگر

یخدان لنگر واقع در روستای لنگر و مربوط به دوره قاجار است و یکی از آثار ملی ایران نیز محسوب می‌شود. با توجه به هوای گرم منطقه، این اثر تاریخی در معرض توجه گردشگران قرار گرفته است. در زمان‌های گذشته مردم از این یخچال برای سالم نگه داشتن مواد غذایی خود استفاده می‌کردند.

روش استفاده‌اش نیز به این گونه بود که در شب‌های سرد فصل زمستان دیوار‌های قطور در اطراف آن می‌ساختند و مقداری آب تمیز به درون آن هدایت می‌کردند. این آب یخ می‌زد و هر روز بر حجم لایه‌های یخ زده افزوده می‌شد.

• آرامگاه شاه نعمت الله ولی

معماری آرامگاه شاه نعمت الله ولی در ابتدا به شکل یک تک بنا با گنبدی بلند بر فراز باغ وسیعی بود. به مرور زمان عمارت‌های دیگری نیز در کنار این بنا ساخته شد. صحن‌های اتابکی، میرداماد و رواق‌های بسیاری در اطراف این مرقد تاریخی وجود دارد. نکته قابل توجه در معماری بدیع و زیبای این بنا، استفاده از مضرب عدد ۱۱ در ساخت گنبد آن است که رموز خاص خود را دارد.

در نمای بیرونی این آرامگاه از هنر کاشی‌کاری استفاده شده و روی گچ‌های داخلی آن نقاشی‎های زیبایی خودنمایی می‌کنند. موزه شاه نعمت الله در بخش زیرین دالان ورودی جای گرفته و اشیایی چون سپر‌های گوناگون از جنس پوست کرگدن، ظروف چینی و بلور، کتاب‌های خطی و چاپ‌های سنگی و… در آن نگهداری می‌شود. در قسمت شمال این آرامگاه کتابفروشی و در سمت جنوب آن آرامگاه امیرنظام گروسی سیاست‌مدار و ادیب سرشناس دوره قاجار قرار دارد.

• حمام خان ماهان

بنای تاریخی حمام خان ماهان در زمان قاجار ساخته شده است و دارای رختکن، خزینه و گرمخانه است. این حمام و حتی خزینه آن، امروز نیز استفاده می‌شود.

فرهنگ و هنر

• مشاهیر

با وجود همه سختی‌ها و خاطرات تلخ، افراد موفق و فرهیخته‌ای در دل کرمان و شهرهای این استان پرورش یافته‌اند که هرکدام توانسته‌اند تأثیر بسزایی در زمینه فرهنگی، تاریخی و سیاسی این سرزمین داشته باشند. از میان تعداد بی‌شمار آن‌ها می‌توان به میرزا علی اکبر خان نفیسی پزشک ادیب، خواجوی کرمانی شاعر و نویسنده سرشناس، مجد الاسلام سیاستمدار و چهره سرشناس علم و ادب اشاره کرد.

• زبان

زبان مردم خونگرم ماهان، فارسی با لهجه کرمانی است.

• لباس محلی

مردم ماهان نیز لباس‌های محلی زیبایی همچون دیگر مناطق دارند که شامل لباس‌های مخصوص مردان، زنان و حتی نوزادان است و به سه دسته بلوچی، محلی و زرتشتی تقسیم می‌شوند. پوشاک محلی زنانه شامل چارقد‌ها؛ پیچه؛ چادر دلاغ؛ شلیت؛ پیرن؛ یل و کفش‌های گیوه‌ای و ساغری و گالش است.

پوشاک مردان از کلاه‌های نمدی، پیراهن (نسبتاً بلند)، قبا (کت بلند و بدون یقه)، گیوه و ارسی و قندر (پاپوش‌ها) و مچ پیچ و پا پیچ تشکیل می‌شود. برای پوشاندن نوزادان نیز از دورگوشو (پارچه سه گوش یا چهارگوش)، چارقد، کلاچینو، لچک (روسری‌های سه گوش) و شمیلوی کلاه‌دار (شنل کلاه‌دار) استفاده می‌کنند.

• غذای سنتی ماهان

از به‌یاد‌ماندنی‌ترین لذت‌هایی که در مسافرت به هر شهر می‌توان تجربه کرد، چشیدن طعم غذا‌های سنتی آن منطقه است. از جمله غذا‌های سنتی ماهان می‌توان زیره پلو، کشک کدو، خورشت بز قورمه، اوماچ آش، آبگوشت زیره، لپه پلو با زیره و … را برشمرد. زیره از جمله مواد اصلی اکثر غذاها و شیرینی‌های استان کرمان است. این محصول کشاورزی برای مردمان این شهر بسیار مهم است.

رستوران در ماهان

رستوران سنتی شازده ماهان واقع در باغ شاهزاده ماهان، رستوران‌های باغ ارم و باغ بهشت و شب‌های تیگران، هر سه واقع در بلوار تیگران از جمله بهترین رستوران‌های شهر ماهان هستند که با انواع غذا‌های ایرانی و سنتی آماده پذیرایی از گردشگران و مسافران هستند و مسلماً خاطرات خوشمزه‌ای را برایتان رقم خواهند زد.

اقامت در ماهان

اقامتگاه بومگردی گدین در شهر ماهان در نزدیکی باغ شاهزاده و آرامگاه نعمت الله از مکان‌های اقامتی است. اگر به فضای سبز علاقه دارید، می‌توانید در آن‌ اقامت کنید؛ چرا که در میان انبوهی از باغ‌های سرسبز ماهان واقع شده و دارای درختان انگور و انار است. آلاچیق‌هایی در این مکان قرار داده‌اند که فضایی دل‌نشین و آرام را ایجاد کرده است. علاوه بر زیبایی فضای داخلی، پشت بام این اقامتگاه نیز چشم‌انداز زیبایی دارد.

اگر مایل به اقامت در این مکان‌های بومگردی نیستید، می‌توانید هتل باغ سنتی متولی باشی، هتل سنتی ایوان و هتل جهانگردی و… را برای اقامت خود انتخاب کنید.

صنایع دستی و سوغات ماهان

صنایع دستی هر شهری به دلیل هنرنمایی مردمان آن، بسیار مهم است و در مراتب بعدی، فرهنگ هر سرزمین را معرفی می‌کند. حتی فروش این کار‌های با ارزش به گردشگران داخلی و خارجی درآمدی برای روستاییان و عشایر محسوب می‌شود. قالی بافی، پته دوزی، خورجین بافی و غیره از هنرهای این مردمان است.

در کنار صنایع دستی، شیرینی‌های خوش‌طعم هم از جمله سوغاتی‌های پرطرفدار محسوب می‌شوند. از شیرینی‌های ماهان می‌توان به کماچ سهن، قطاب و قاووت اشاره کرد. این شیرینی‌ها را می‌توانید از اکثر قنادی‌های شهر تهیه کنید. برای بازدید از صنایع دستی و خریدن آن‌ها به‌عنوان سوغاتی برای عزیزانتان می‌توانید به مراکز خرید یا غرفه‌های برگزارشده در بعضی از مکان‌های گردشگری همچون باغ شاهزاده و… مراجعه کنید.

مسیرهای دسترسی به ماهان

متأسفانه در مسیر‌های مختلف استان کرمان، مجتمع‌های بین راهی و استراحتگاه‌های کافی وجود ندارد؛ ولی با وجود این‌ها، نزدیکی ماهان به کرمان باعث شده دسترسی به آن سخت نباشد.

• راه زمینی

ماهان در مسیر اصلی استان سیستان و بلوچستان است و با فاصله 40 کیلومتر از کرمان دسترسی آسانی به آن وجود دارد. لازم به ذکر است که جاده خلیج فارس که تهران را به بندرعباس وصل می‌کند از شهرستان انار عبور می‌کند که در فاصله‌ 235کیلومتری ماهان قرار دارد.

• راه هوایی و ریلی

خود شهر ماهان ایستگاه راه آهن یا فرودگاه ندارد؛ اما نزدیکی آن به شهر کرمان باعث می‌شود که سفر هوایی و ریلی به این شهر، چندان سخت نباشد.

گشت‌وگذار ما در جاهای دیدنی ماهان به پایان رسید. امیدوارم از همسفر‌شدن با ره بال آسمان لذت برده باشید. شما قبلاً به ماهان سفر کرده‌اید؟ نظرتان درباره این شهر چیست؟ برای شروع سفر، چه توصیه‌ای برای دوستان خود دارید؟ در بخش نظرات برای ما بنویسید.