راهنمای سفر نوش آباد | شهر تاریخ و قهوه

1

حتماً شنیده‌اید که می‌گویند اصفهان، نصف جهان است. راستش را بخواهید این توصیف واقعی اصفهان است. به‌ویژه، وقتی فقط شهر اصفهان را در نظر نگیریم و کل استان اصفهان را بگردیم. در این استان، حتی شهرستان‌ها و شهرها هم برای خودشان نصف جهانی هستند. مثلاً همین نوش آباد با شهر باستانی زیرزمینی پررمز و رازش، نمونه‌ای از جاذبه‌های فراوان استان اصفهان است. همراه ما شوید تا با جاهای دیدنی نوش آباد بیشتر آشنا شویم.

فهرست مطالب

نوش آباد کجاست؟

آران و بیدگل، شهرستانی است در شمال اصفهان. این شهرستان از ۴ شهر تشکیل شده که یکی از این شهرها نوش آباد است. نوش آباد در غرب شهرستان آران و بیدگل قرار گرفته است. البته کاشان نیز در همسایگی این شهر است و برخی به اشتباه، نوش آباد را جرئی از کاشان می‌شناسند.

 بهترین زمان سفر به نوش آباد

Connection Error

No any data received from Forecast.io!.

نوش آباد مثل شهرستانی که در آن واقع شده است، روزهای بهاری و پاییزی چندانی را تجربه نمی‌کند. تابستان و زمستان در نوش آباد، زودتر از دیگر مناطق، از راه می‌رسند. در فصل گرما، هوایی گرم و خشک در انتظار مسافران این شهرستان است و در فصل سرما، زمستان‌هایی سرد و خشن بر این منطقه حاکم است.

نوش آباد، در اقلیمی کویری و در حاشیه کویر مرکز ایران قرار گرفته است؛ بنابراین اگر می‌خواهید به پارک ملی کویر، دریاچه نمک و کویر مرنجاب سفر کنید، تا این مناطق مسیر چندانی نیست.

تاریخچه نوش آباد

عکس تاریخچه نوش آباد

منابع تاریخی موجود، نشان‌دهنده قدمت کهن نوش آباد است. اولین سندی که در آن به این شهر اشاره شده، کتاب «الاعلاق النفيسه»، نوشته ابن رسته (290 هجری) است. نویسنده در این کتاب اشاره می‌کند که نوش آباد یکی از منزل‌گاه‌های بین اصفهان و ری است و جالب این است که به کاشان اشاره‌ای نمی‌کند.

آیا نوش آباد واقعاً پایتختی از پایتخت‌های ساسانیان بوده است؟ اجازه دهید پاسخ به این سؤال را به تاریخ‌پژوهان بسپاریم. ما فقط می‌دانیم که در منابع مختلف، مثل تذکره‌های زیارات نوش آباد و تذکره امامزاده محمد هلال بن علی، این شهر به عنوان‌های دارالخلافه انوشيروان، دارالملک انوشيروان، پايتخت خاقان انوشيروان و شهر انوشيروان، نامیده شده است؛ اما برای روشن‌تر شدن موضوع، بد نیست قسمت کوتاه از کتاب «تاریخ قم» (نوشته شده در سال ۳۷۸ هـ. ق) که در آن به تاریخ پیدایش و علت نام‌گذاری این شهر، اشاره شده است را با هم بخوانیم:

«انوشاباد، این دیه را از بهر آن بدین نام کردند که یکی از اکاسره بدان ناحیت بگذشت؛ به چشمه‌ای که آنجاست فرود آمد و آن چشمه و موضع را خوش یافت. بفرمود تا به آنجا دیه بنا نهادند و انوشاباد نام کردند.»

بناهای تاریخی نوش آباد

احتمالاً هر گردشگری در سفر به کاشان، آن‌قدر مسحور زیبایی‌های خانه‌های کاشان می‌شود که حتی تصورش را هم نمی‌کند که با طی کمتر از یک ساعت مسیر، می‌تواند به شهری برسد که دارنده آثار تاریخی متعددی از دوره‌های مختلف است. بافت تاریخی این منطقه، آثار مختلفی از دوره‌های سلجوقی تا پهلوی را در خود جای داده است. این منطقه بیش از صد اثر تاریخی دارد که حدود 17 اثر از این میان به ثبت ملی رسیده‌اند.

  • آثار تاریخی کویر

کویرگردی، گردش محبوب بسیاری از مسافران است. بعد از گردشی یک‌روزه در شهر نوش آباد، می‌توان از کویر مرنجاب، دریاچه نمک و دشت کویر هم بازدید کرد. در این مسیر و در قسمتی از کویر که راهنمایان گردشگری محلی آن را کویر نوش آباد می‌نامند، علاوه بر زیبایی‌های طبیعی کویر، می‌توان سازه‌های تاریخی را هم مشاهده کرد. البته برای سفرهای کویری باید نکات مهم آن را بدانید تا به دردسر نیفتید. ما در مقاله راهنمای کمپ زدن در کویر همه این نکات را برایتان گفته‌ایم.

  • محوطه تاریخی و زیارتگاه فیض آباد

محوطه تاریخی و زیارتگاه فیض آباد یکی از این بناهای تاریخی است. این بنا که با مهارت بسیاری ساخته شده، شامل بقعه، ایوان، رواق و اتاق‌هایی مخصوص زائران است. در مسیر نوش آباد به سمت آران و بیدگل هم قلعه تقی آباد قرار دارد. قلعه شجاع آباد، تپه‌های باستانی مرزن آباد، تپه کهریز و قلعه وزیر نیز از دیگر آثار تاریخی این قسمت از کویر هستند که همگی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند.

  • شهر زیرزمینی نوش آباد (اویی)

عکس شهر زیرزمینی نوش آباد

شهر زیرزمینی نوش آباد در اوایل دهه هشتاد خورشیدی، به‌صورت کاملاً اتفاقی کشف شد. یکی از اهالی در حال حفاری در حیاط خانه‌اش بوده که می‌بیند‌ جایی از زمین زیر پایش خالی می‌شود. این شهر زیر زمینی اویی، بعد از کشف‌شدن، به‌خاطر بسیاری از مشخصات منحصربه‌فردش برای کاوشگران و باستان‌شناسان حیرت‌انگیز بود.

شهر زیرزمینی اویی که سال 1385 در فهرست آثار ملی ثبت شد، در سه طبقه زیر زمینی، ساخته شده است. شهر با راهروهایی تنگ که ارتفاعی به اندازه قد یک مرد نسبتاً بلند قد ایرانی دارند، به هم متصل شده است. این شهر زیرزمینی پر از اتاق‌های متعدد است و حتی سرویس بهداشتی هم دارد. احتمالاً اهالی 1500 سال پیش این ناحیه، به این فکر کرده‌اند که جان‌پناه برای خود بسازند، آن هم به شیوه دست‌کند. به هر حال شهر در شاهراه ارتباطی فلات ایران قرار داشته و تاریخ ایران پر از حوادث بوده است؛ شاید شهر را ساخته‌اند تا هنگام هجوم دشمنان به آن پناه ببرند و شایدهای بسیار دیگری که م‌توان به همه‌شان فکر کرد.

بیشتر درباره شهر زیرزمینی

در ساختن این شهر، زیرکی خاصی به کار رفته است، اگر کسی نقشه شهر را بلد نباشد، در آن گُم می‌شود. مکان‌های متعددی برای پنهان‌شدن در پناه دیوارها یا مسیرهای ارتباطی برای کمین‌کردن طراحی شده است. حتی ممکن است دشمن، ناگهان در یکی از چاه‌های تله‌مانند شهر سقوط کند. این شهر به گونه‌ای طراحی شده که اگر دشمن راه به درون آن می‌یافت، قطعاً هلاک می‌شد.

عکس شهر زیرزمینی اویی

بر دیواره‌های راهروها، جایگاه برای چراغ‌های پیه‌سوز تعبیه شده است که برای تأمین روشنایی شهر کاربرد دارند. کافی است دستتان را بلند کنید تا کف آن را به سقف بالای سرتان بچسبانید و خنکی و رطوبت آن را حس کنید. تصور کنید که چند ده متر زیر زمین هستید و هیچ صدایی از شهر روی زمین نمی‌شنوید، لحظه‌ها را می‌شمارید و منتظرید تا یکی از نگهبان‌ها، از راه‌های ورودی شهر زیر زمینی خبر دهد که دشمن را شکست دادیم، زمان بازگشت به خانه است.

  • قلعه سی زان

در شرق نوش آباد، در محدوده‌ای یک‌هکتاری، دیوارهای بلند گلی که ضخامتشان بیش از 6 متر است، 9 برج دیدبانی را به هم وصل کرده‌ و حدود قلعه خشتی گلی سی زان را مشخص کرده‌اند. باستان‌شناسان ساخت این قلعه را به معماران دوره سلجوقی و تیموری نسبت می‌دهند، هرچند روزگار پر رونق این قلعه را در دوران صفوی می‌دانند. به نظر می‌رسد در دوره‌های بعدی این قلعه کاربری‌های دیگری هم داشته است؛ مثلاً زمانی که یاغیان یا دشمنان به شهر حمله می‌کرده‌اند، مردم از اموال ارزشمند و خانواده خود، در پناه دیوارهای ضخیم این قلعه، حفاظت می‌کردند. یا در دوران قاجار این قلعه محل زندگی خاندان فرزین بوده است. قلعه خشتی نوش آباد اوایل دهه هشتاد خورشیدی در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

  • پل تاریخی اسحاق آباد

عکس پل تاریخی اسحاق آباد

اگر کمی از شهر فاصله بگیرید، حدود یک‌کیلومتری شرق نوش آباد به یکی دیگر از آثار تاریخی ثبت‌شده این منطقه می‌رسید. پلی بر پایه‌های سنگ و کاهگل سوار است. این پل از آجر و ملات ساروج ساخته شده است و مردم به نام پل تاریخی اسحاق آباد می‌شناسندش.

  • بنای تاریخی شترخان

موزه مردم‌شناسی نوش آباد، در بنایی متعلق به دوران قاجاریه ساخته شده است. این بنا به نام شترخان در گذشته محل نگهداری شترها، چهارپایان و بارانداز کاروان‌ها بوده است. بنای تاریخی شترخان هم در دهه هشتاد شمسی در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

  • خانه ارباب

یکی از خانه‌های تاریخی نوش آباد که ساخت آن را به دوره پهلوی نسبت می‌دهند، خانه ذبیح‌الله ارباب، معروف به خانه ارباب است. در حال حاضر این خانه، پایگاه یگان حفاظت میراث فرهنگی است.

  • قنات های نوش آباد

عکس قنات های نوش آباد

یکی از نشانه‌های نبوغ ایرانیان برای آب‌رسانی، مخصوصاً در مناطق خشک و کویری، ساختن قنات است. نوش آباد هم از جمله شهرهایی است که از این معماری شگفت‌آور بسیار استفاده کرده است و تبدیل شده به شهری پر از قنات. از قدیم معروف بوده که نوش آباد 33 قنات دارد. بیشتر این قنات‌ها در دشت‌های پیرامون شهر و کویر شمالی و شمال‌غربی قرار داشته‌اند. پایاب‌ها و حوض‌خانه‌های موجود در سطح شهر هم وجود قنات را گواه می‌دهند. تعدادی از این قنات‌ها از شهر رد می‌شدند و مردم برای تأمین آب آشامیدنی خود، کنار پایاب‌ها می‌رفتند.

آب قنات‌ها از زیر زیارتگاه‌های داخل شهر هم عبور می‌کرد و مردم در زیارتگاه‌ها حوض‌خانه‌هایی ساخته بودند تا از آب آن، برای وضو و طهارت استفاده کنند. معروف‌ترین حوضخانه‌های این‌چنینی، در مسجد موسی بن جعفر (ع)، مسجد دربريک، زيارتگاه شاهزاده اسحاق (س)، امامزاده محمد (س) و… قرار داشته‌اند.

  • حوض خانه تاریخی نوش آباد

عکس حوض خانه تاریخی شهر زیر زمینی نوش آباد

در مردادماه سال 1394 طی کاوش‌های باستان‌شناسی شهر زیر زمینی، در خروجی دوم آن، حوض‌خانه‌ای کشف شد. این حوض‌خانه، در مسیر یکی از قنات‌های شهر، در عمق ۷متری و به شکل یک هشت ضلعی ساخته شده است. اطراف حوض‌خانه، سکوهایی برای نشستن و شست‌وشو ساخته شده است. این بنا، مخزنی برای تأمین آب آشامیدنی شهر زیرزمینی هم بوده است. این بنا، بزرگ‌ترین و عمیق‌ترین حوض‌خانه منطقه کاشان و آران و بیدگل است.

  • آب انبارهای نوش آباد

عکس آب انبارهای نوش آباد

در زمان‌های گذشته سیستم لوله‌کشی وجود نداشت. برای همین هم مردم آب را یا از چاه تأمین می‌کردند یا از آب‌انبار. آب‌انبارها سازه‌هایی بودند که در اعماق زمین وجود داشتند و آب خنک را به دست مردم می‌رساندند. آب در این سازه‌ها به دست بادهایی که در بادگیرهای آب‌انبار می‌پیچند، خنک می‌شد.

شهر نوش آباد همان طور که قنات زیاد دارد، آب‌انبار هم زیاد دارد. از میان آب‌انبارهای این شهر، آب‌انبارهای مرکزی، چاله سی و درب ریگ به ثبت ملی رسیده‌اند. در مسیر بازدید از شهر زیرزمینی اویی هم می‌توانید از آب‌انبارها دیدن کنید. بین آب‌انبار و شهر زیرزمینی ارتباط مستقیمی وجود ندارد؛ اما چون کف آب‌انبار تقریباً با اویی هم سطح است، باستان‌شناسان، برای دسترسی راحت‌تر، تونل‌هایی بین این دو حفر کرده‌اند.

آثار مذهبی نوش آباد

  • مسجد جامع نوش آباد

مناره بلند مسجد عتیق نوش آباد، شاید روزگاری راهنمای ساربانان و کاروان‌هایی بوده است که از ری به اصفهان می‌رفتند. این مسجد عظیم و باشکوه در مرکز شهر قرار دارد و اواخر دهه هفتاد خورشیدی به ثبت ملی رسیده است. بنای مسجد ساخته دست معماران خوش‌ذوق دوره سلجوقی است. این مسجد دو ایوان اصلی شمالی و جنوبی دارد. ایوان شمالی، طاق‌نمای ظریفی دارد و با آجرکاری تزئین شده و ایوان جنوبی با تزئینات آجری، کاشی‌کاری و کتیبه‌های قرآنی، پوشیده شده است. مسجد سه در برای ورود و خروج دارد. این درها به‌تنهایی از آثار هنری عصر صفوی و قاجار به حساب می‌آیند.

  • مسجد امام علی (ع)

عکس مسجد امام علی کاشان

در همان نزدیکی مسجد عتیق، مناره بلند مسجد دیگری جلوه‌گری می‌کند. این مناره‌ هشت‌ضلعی با گنبدی مخروطی‌شکل، متعلق به مسجد امام علی است. ساخت این مسجد را هم به دوره سلجوقی نسبت می‌دهند؛ اما در دوره‌های بعدی، به خصوص قرون هفتم و هشتم، بازسازی و حتی بخش‌هایی به آن اضافه شده است.

مسجد امام علی دو شبستان دو طبقه دارد. شبستان بالایی بدون پنجره است که به نظر می‌رسد این نبودن پنجره، از تمهیدات معماران برای خنک‌شدن شبستان در تابستان کویر است. شبستان پایینی یکی دو متر پایین‌تر از کوچه است و در آن محرابی وجود دارد که مزین به کتیبه‌ای با خط کوفی است. بخشی از این مسجد تخریب شده بود که در سال‌های اخیر مرمت شد و به فهرست آثار ملی راه یافت.

  • امامزادگان شاهزاده سلیمان و حسن (ع)

بقعه‌ای نسبتاً کوچک با ساختمانی بدون گنبد که تقریباً ۱۰۰ساله است، در کنار مسجد قائمیه، مدفن دو فردی است که به اعتقاد مردم نسبشان به امام حسین (ع) می‌رسد.

  • امامزاده محمد (ع)

گنبد بلند فیروزه‌ای مخروطی‌شکل بارگاه امامزاده محمد (ع) که با 14 ساقه به نشانه چهارده معصوم ساخته شده است، حدود 13 متر طول دارد و جزء بلندترین گبندهای شهر نوش آباد است. این بنا در دوران صفویه، بر مزار امامزاده محمد (ع) ساخته شده است. هر چند نشانه‌هایی از دوره‌های ایلخانی و قاجار نیز در آن دیده می‌شود. می‌گویند ایشان از نوادگان امام حسن (ع) هستند.

  • امامزادگان قاسم و محمود (ع)

در ورودی شهر نوش آباد، در میان بنایی 400ساله، در حرمی با زیربنای ۱۰۰ متر، ضریحی از جنس آلومینیوم و شیشه بر مزار دو امامزاده قاسم و محمود بنا شده است.

  • امامزادگان ابراهیم و رقیه خاتون (ع)

عکس امامزادگان ابراهیم و رقیه خاتون

بقعه رقیه بانو و شاهزاده ابراهیم، از مکان‌های گردشگری نوش آباد است. سن این ساختمان قدیمی به عهد صفویه قد می‌دهد. این دو امامزاده، خواهر و برادری هستند که نسبشان به امام موسی بن جعفر (ع) می‌رسد. مدفن هرکدام، در دو بخش مجزا قرار دارد و بین دو مدفن، مسجد و شبستانی ساخته‌اند که رفت و آمد را ساده‌تر می‌کند.

  • امامزاده اسحاق (ع)

عکس امامزاده اسحاق

امامزاده اسحاق (ع)، از نوادگان امام موسی‌بن‌جعفر (ع)، یکی از امامزادگانی است که مردم بسیار برایش احترام قائل‌اند. بارگاه هم که بر مزار ایشان ساخته شده، کار دست معماران صفوی است. همچنین بنای امامزادگان سید قاسم (ع) و فرزندان امام صادق (ع) ساختمانی ساخته شده از خشت و گل، با ضریحی از جنس آلومینیوم است که بر مزار امامزادگان سلطان سید علی، سلطان سید محمد، سلطان سید تاج‌الدین، شاهزاده سید ابوالقاسم، شاهزاده سید فاضل و مادر مکرمه شاهزاده ابوالقاسم (ع)، ساخته شده است.

  • امامزاده محمد بن موسی (ع)

عکس امامزادگان حسن و سلیمان

امامزاده محمد بن موسی (ع) بقعه‌ای داشته است از جنس خشت و گل؛ اما این بقعه تخریب شده و در سال 1383 بقعه جدیدی برای آن ساخته‌اند.

آداب و رسوم

  • قهوه انوشه

عکس قهوه انوشه نوش اباد

هنگامی که در اعصار گذشته، قهوه و کاکائو به ایران وارد شد، در نوش آباد، به دلیل اینکه سر راه تجاری بود، استفاده از این دو سوغات فرنگ، رایج شد؛ اما مردم این شهر، روش خاصی برای دم کردن قهوه درست کرده بودند. شاید بتوان گفت این روش منحصربه‌فرد، یکی از معدود روش‌های دم‌کردن قهوه به شیوه ایرانی است.

دستور آماده‌سازی این قهوه از این قرار است که ابتدا قهوه را به همراه کاکائو و شکر به مدت 40 دقیقه می‌گذارند دم بکشد. بعد هل و دارچین را به این مخلوط اضافه می‌کنند و ۵ ساعت دیگر، دم کشیدنش طول می‌کشد. اضافه‌کردن هل و دارچین به‌خاطر طبع گرمشان است که سردی ذاتی قهوه را تعدیل کند.

عکس قهوه انوشه

گفته می‌شود این معجون به‌خاطر شیرینی شکر، گرمی هل و دارچین و نشاط‌آور بودن کاکائو، برای فرد عزادار مناسب است. به همین دلیل این قهوه را در مجالس عزا سرو می‌کنند و از اینجاست که قهوه شیرین نوش آباد، به قهوه عزا هم معروف است. این نوع قهوه که حدود 200 سال قدمت دارد، از سال 1395 به همت جمعی از جوانان نوش آباد، دوباره احیا شد و اکنون در کنار جاذبه‌های تاریخی نوش آباد سرو می‌شود.

  • هوربابایی

رمضان که به نیمه می‌رسد، کودکان شهر گروه‌هایی تشکیل می‌دهند که در هر گروه یک تک‌خوان و یک میان‌دار وجود دارد. گروه، به میان کوچه‌ها می‌روند و جلوی منازل شعر یا سوره شمس را می‌خوانند. تک‌خوان شعر می‌خواند و گروه در جواب هر مصراع می‌گویند: هوربابا، هوربابا. اهالی منزل به کودکان و نوجوانان هدایایی می‌دهند. این هدایا معمولاً اقلامی مثل انواع خوراکی، شیرینی و شکلات است. خوراکی‌ها به جعبه‌‌ای که دست میان‌دار است، می‌رود و در آخر بین همه گروه تقسیم می‌شود. این رسم اقتباسی است از داستان هدیه‌دادن پیامبر به امام حسن و امام حسین (ع).

  • سقاخوانی

عکس سقا خوانی محرم

اگر اهل گردشگری مذهبی هستید، نوش آباد برای این هدف هم مقصد بسیار خوبی است؛ به‌ویژه زمانی که محرم هم از راه می‌رسد. آئین‌های عزاداری محرم در نوش آباد، زودتر از دیگر شهرها شروع می‌شود. درست زمانی که عید غدیر تمام می‌شود، از همان شب، آئین سقاخوانی آغاز می‌شود. در این رسم، سه گروه از سقاخوانان در رتبه‌های استاد، پیشکسوت و شاگرد، به‌صورت حلقه‌های عزا می‌نشینند و شعرهای غمگین مناسب این ماه را می‌خوانند. این شعرخوانی با نواهایی برگرفته از دستگاه‌های موسیقی سنتی اجرا می‌شود.

  • خیمه کوبی

عکس خیمه کوبی محرم کاشان

مردم نوش آباد در عصر روز هشتم محرم، آئین خیمه‌کوبی را انجام می‌دهند. این تعزیه‌ ورود کاروان امام حسین (ع) به دشت کربلا را باز آفرینی می‌کند. گروه شبیه‌خوان کاروان امام و کاروان اشقیا از خیابان اصلی به طرف ضلع غربی بارگاه امامزاده محمد (ع) می‌روند. گروه کودکان در حالی که لباس‌های فرشتگان را پوشیده‌اند، خیمه‌هایی را بر طبق‌هایی حمل می‌کنند. وقتی کاروان‌ها به محل مدنظر برسند، خیمه‌های اولیا و اشقیا بر بالای یک بلندی، به‌صورت یک نیم‌دایره روبه‌روی همدیگر برپا می‌شود.

  • سقاخوانی روز نهم

عکس سقاخوانی روز نهم

صبح روز تاسوعا، سقاخوان‌ها در کوچه‌های شهر می‌گردند و برای افرادی که از محرم سال گذشته، فوت کرده‌اند، فاتحه‌خوانی می‌کنند. صاحب عزا هم به نشانه احترام به عزای حسینی و سپاس‌گزاری از هیئت، پرچمی به همراه خیرات و نذروات به هیئت سقاخوانان، اهدا می‌کند؛ اما سقاخوانی در روز عاشورا کمی متفاوت است. در این روز سادات شال‌های سبز بر گردن می‌اندازند و جلوی هیئت عزاداری شروع به راه‌رفتن می‌کنند. پیشاپیش آن‌ها تابوتی نمادین حمل می‌شود و آن‌ها با اشعاری که می‌خوانند، فلسفه حماسه حسینی و بخش‌هایی از رجز اصحاب امام (ع) را روایت می‌کنند.

  • کُتل بندی

عکس کُتل بندی محرم

خانواده‌های نوش آبادی که فرزند خردسال دارند، به نشانه تکریم کودکان کربلا، او را کُتل می‌کنند. آن‌ها می‌خواهند بگویند رسم مهمان‌داری، پذیرایی و احترام است، نه شمشیر کشیدن و بستن آب. در این مراسم اسبی که معمولاً سفید است انتخاب می‌شود. روی آن قالیچه‌ای می‌اندازند و بر پیشانی او دو آیینه می‌بندند. بر قسمت جلوی زین دو چاقو را به‌صورت ضرب‌دری قرار می‌دهند و برای حفاظت از کودک، تیغه آن را با پارچه می‌پوشانند و بر سر آن‌ها میوه‌هایی مانند سیب و پرتقال می‌گذراند و بقیه بدن اسب را هم رنگ قرمز می‌مالند.

مردی بر اسب سوار می‌شود. کودکی که لباس سفید عربی پوشیده و سربندی از یکی از اسماء مقدس به سر بسته و گونه‌هایش سرخ شده است را در آغوش او می‌نشانند؛ مرد با یک دست او را بغل کرده و با دست دیگر چتری بر روی سرش می‌گیرد. در اطراف اسب، سه نوجوان با لباس‌هایی از جنس مخمل در حالی که چوب به دست دارند، راه می‌روند. پدر کودک هم همراه آن‌ها می‌رود و با ظرفی شربت، از مردم پذیرایی می‌کند.

  • خیمه برداری

عکس خیمه برداری محرم

خیمه‌برداری مثل آئین خیمه‌سوزانی عصر دهم محرم است. در این آئین مردم برای دیدنش از صبح، دور میدان تعزیه می‌نشینند و تماشاگران بسیاری هم از دیگر شهرها برای تماشای آن به نوش آباد می‌آیند. خیمه‌برداری، تعزیه‌ای است که با روایت شهادت امام حسین (ع) شروع می‌شود و وقایع بعد از آن، مانند سوزاندن خیمه‌ها و به‌اسارت‌گرفتن خانواده امام (ع) را نشان می‌دهد.

  • پنجه‌بندان

پنجه‌ها معمولاً در حسینیه‌ها قرار می‌گیرند. زنان نوش آباد، دو قطعه چوب را به شکل صلیب به هم وصل می‌کنند و مسی شبیه دست بر چوب عمودی آن می‌گذارند، سپس پنجه را با پارچه‌های رنگی تزئین و بر آن آئینه‌ای نصب می‌کنند.

  • توغ برداری

عکس آئین های عاشورایی توغ برداری

توغ برداری هم یکی دیگر از آئین های عاشورایی مردم نوش آباد است که رو به فراموشی گذاشته. توغ یک تیغه فولادی است که دو قسمت دارد. بخش بالایی آن، شبیه تیغه میانی علم است که تصاویر زیبای قلم‌زنی‌شده دارد و بخش پایین آن یک میله آهنی است که چند روز مانده به محرم با پارچه‌های ارزشمند تزئین و به حسینیه محل اهدا می‌شود.

صنایع دستی و سوغات نوش آباد

زمانی که قنات‌های نوش آباد هنوز زنده بودند، باعث رشد باغ‌ها می‌شدند و شهر را به نگینی سبز در میان کویر تبدیل می‌کردند. یکی از شغل‌های رایج در این شهر، پرورش کرم ابریشم بود. آن‌ها محصول به‌دست‌آمده را به کاشان صادر می‌کردند؛ اما امروزه این صنعت از بین رفته است. جولابافی هم یکی دیگر از صنایع این شهر بود. این کار را با پنبه و پشم انجام می‌دهند و برای تولید لباس و شال از آن استفاده می‌کنند. در سال‌های اخیر هم قالی‌بافی از کاشان به این شهر وارد و به صنعت غالب در این شهر تبدیل شده است.

اقامت در نوش آباد

برای اقامت در نوش آباد گزینه‌های بسیاری پیش روی شماست. از آنجا که این شهر تا آران و بیدگل حدود ۷ کیلومتر راه دارد و تا کاشان حدود ۱۴ کیلومتر، می‌توانید از هتل‌های این دو شهر برای اقامت استفاده کنید. خود نوش آباد هم یک هتل سنتی به نام سرای طاق چشمه و یک اقامتگاه بومگردی به نام خانم تاج دارد که برای اقامت بسیار مناسب هستند.

مسیرهای دسترسی به نوش آباد

نوش آباد در غرب آران و بیدگل و شمال کاشان قرار دارد. از بلوار ملاصدرای کاشان، سپس جاده کاشان به سمت نوش آباد 8 کیلومتر راه است. آزادراه شماره 7 یا آزاد راه اصفهان ـ قم، اصلی‌ترین مسیر دسترسی به این شهرستان است.

نوش آباد فاقد فرودگاه و ایستگاه راه‌آهن است.

سفر به نوش آباد شما را به دل تاریخ می‌برد و از نبوغ و هوش سرشار ایرانیان قدیم آگاه می‌کند. با تفکر در جاهای دیدنی نوش آباد گاهی آه حسرت می‌کشیم و گاه امیدوار می‌شویم که می‌توانید چونان اجداد باهوش و هنرمندمان، باز هم هنرهای عظیم و شگفت خلق کنیم. نظر شما چیست؟ برای ما بنویسید. تیم ره بال آسمان خوشحال می‌شود که دیدگاه‌های شما را درباره این شهر بشنود.

استان اصفهان

[

1 نظر
  1. سارا می گوید

    من تا حالا نوش اباد نرفتم؛ اما شهر زیر زمینیش چقد جالب بود. کاش عکس بیشتری میزاشتین.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.