راهنمای سفر به امامه | روستای سوگولی ناصرالدین شاه

امروز قصد داریم تا با هم سری به جاهای دیدنی اطراف تهران بزنیم. گاهی همه ما به جایی آرام برای کمپینگ اطراف تهران نیاز داریم؛ اما یافتن فضای مناسب می‌تواند بسیار دشوار باشد. امروز با ما همراه باشید تا شما را با روستای امامه، یکی از زیباترین جاهای دیدنی اطراف تهران آشنا کنیم. این روستا فضایی بکر، طبیعت دست‌نخورده و محیطی بسیار آرام دارد؛ پس خودتان را برای استراحت و آرامش آخر هفته آماده کنید.

امامه کجاست؟

امامه یکی از زیباترین روستاهای ییلاقی اطراف تهران به حساب می‌آید. این روستا در فاصله 10کیلومتری شرق شهر فشم و در میان منطقه حفاظت‌شده ورجین قرار دارد. امامه از یک سمت به لواسان کوچک راه دارد؛ اما جزو منطقه رودبار قصران و شمیرانات به شمار می‌آید. این روستا یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین روستاهای ییلاقی اطراف تهران است. بسیاری از جمعیت ساکن این منطقه، جزو مردمان بومی و محلی آن هستند.

طبیعت امامه

زمانی که به امامه رسیدید، ابتدا چشمان خود را ببندید و زیباترین تصور خود از بهشت را در ذهنتان مجسم کنید. وقتی چشمان خود را باز کنید متوجه می‌شوید که طبیعت امامه با تجسم شما تفاوت چندانی ندارد. این توصیف واقعاً اغراق نیست. چشمه‌های جوشان، باغات پربار میوه، رودهای خروشان و پرآب، آبشارهای کوچک و بزرگ، دشت‌های سرسبز، مراتع دیدنی و مناظر کوهستانی پوشیده از برف، هر آنچه از زیبایی انتظار دارید را می‌توانید در این روستای تماشایی بیابید.

برای درک بهتر طبیعت امامه، باید به دل کوهستان بزنید. یک جفت کفش ورزشی مخصوص پیاده‌روی به پا کنید، یک کوله‌پشتی کوچک بردارید و به اعماق طبیعت بروید. لازم نیست که جای دیدنی خاصی را به شما معرفی کنیم. در هر قدم با یک زیبایی خاص و منحصر‌به‌فرد رو‌به‌رو خواهید شد. هر مسیری که طی می‌کنید، می‌تواند بهترین مسیر پیاده‌روی در این منطقه باشد.

نسیم خنک کوهستان صورت شما را نوازش می‌دهد. انگار که جراح هستید و کوهستان با دستمال مخصوص خود، عرق پیشانی شما را پاک می‌کند. پرندگان زیر گوشتان آواز می‌خوانند. هر از چند گاهی یک خرگوش بازیگوش یا یک روباه کوچک از کنارتان عبور می‌کنند. طبیعت این منطقه هیچ بویی از زندگی شهری پایتخت نبرده است. انگار هنوز انسان به این منطقه دست‌درازی نکرده و طبیعت آن تا حد بسیاری بکر و دست‌نخورده باقی مانده است. خلاصه که طبیعت این روستا برای فرار از دل‌مشغولی‌های زندگی شهری جان می‌دهد. می‌توانید به آن پناه بیاورید و از آواز پرندگان، نجوای باد و خروش رود آرامش بگیرید.

بهترین زمان سفر به امامه

به نظرتان بهترین زمان سفر به یک منطقه ییلاقی واقع در دل کوه چه فصلی است؟ وقتی به تصاویر امامه دقت کنید، متوجه می‌شوید که این روستا دقیقاً در یک قدمی کوهستان قرار دارد. پس می‌توانید انتظار داشته باشید که امامه زمستان‌های بسیار سردی را تجربه کند و دقیقاً هم همین طور است. البته طی چند سال اخیر به‌دلیل دست‌کاری‌های انسان و گرمایش هوا، دیگر خبری از بارش برف‌های قدیم نیست. همان برف‌هایی که وقتی پای صحبت ریش‌سفیدهای این منطقه می‌نشینید، از آن برای شما حکایت می‌کنند.

• زمستان امامه

در گذشته در این منطقه به‌حدی برف می‌بارید که برای دسترسی از یک خانه به خانه دیگر، باید در دل برف تونل حفر می‌کردند. در آن دوران خبری از جاده ماشین‌رو نبود. مردم فقط می‌توانستند با چهارپایان خودشان را از این روستا به روستای دیگر برسانند. گویا در آن دوران حتی مال هم به‌سختی از میان این برف و کولاک شدید عبور می‌کرد و عملاً مردم هر روستا در همان جا محبوس می‌شدند! اما این روزها دیگر طبیعت دل‌ودماغ سابق را ندارد. فقط هوا خیلی سرد می‌شود و گاهی شاهد بارش برف هستیم. این برف برای ساکنین شهر تهران شاید خیلی سنگین به نظر برسد؛ اما مردم محلی آن را برفک هم نمی‌دانند! خلاصه که فصل زمستان برای بازدید از این روستا مناسب نیست. البته اگر دلتان برف‌بازی می‌خواهد و در شهر تهران از آن محروم هستید، می‌توانید سری به این روستا بزنید.

• پاییز امامه

در فصل پاییز شب‌های امامه بسیار سرد می‌شود. سرمای این روستا با مناطق دیگر تفاوت دارد. در حقیقت انگار که سرما مستقیم به مغز استخوان شما نفوذ خواهد کرد. با وجود این، کوچه‌باغ‌هایی که در پاییز از برگ درختان به هزاران رنگ تبدیل می‌شوند، ارزش تحمل این سرمای شدید را دارند! هرچه از زیبایی امامه در پاییز بگوییم کم است! پس فقط باید این زیبایی را با چشم خود ببینید.

• تابستان و بهار

تابستان و بهار هم که بهترین زمان بازدید از امامه محسوب می‌شود. در تابستان خبری از گرمای هوا نیست و حتی شب‌ها باید یک پتو روی خود بکشید! بهار نیز رودها پرآب می‌شوند و دشت‌های پر از لاله‌های وحشی مخصوص منطقه خودنمایی می‌کنند. بد نیست بدانید به‌دلیل سرمای شدید هوا، بسیاری از مردم این روستا در زمستان خانه‌های خود را ترک می‌کنند و بهار دوباره عازم امامه می‌شوند. به همین خاطر در فصل بهار و تابستان در مقایسه با روزهای دیگر سال، جمعیت امامه افزایش پیدا می‌کند. پس یافتن ویلای اجاره‌ای سخت‌تر خواهد بود و باید بهای بیشتری برای آن بپردازید.

جاهای دیدنی امامه

• باغ تنگه

باغ تنگه نام یک باغ نیست، بلکه نام یک منطقه بزرگ و زیباست که در بخش شمالی امامه قرار دارد. این منطقه یکی از زیباترین جاهای دیدنی امامه به حساب می‌آید. این منطقه را به درختان انبوه و هوای عالی می‌شناسند. تراکم درختان در این منطقه آن‌قدر فراوان است که آن را به یک باغ بزرگ تشبیه می‌کنند. رودخانه زیبای امامه از میان این باغ عبور می‌کند و در حقیقت عامل اصلی این آبادانی و سرسبزی است. نکته جالب اینجاست که برای صعود به قلعه مازیار که در بخش بعدی به شما معرفی می‌کنیم، خواسته یا ناخواسته از باغ تنگه عبور می‌کنید. در حقیقت این منطقه هدیه‌ای از جانب طبیعت است که شما را به ادامه راه ترغیب می‌کند.

• چشمه مقدس پیرحمزه

اینکه چشمه مقدس پیرحمزه را در بخش جاهای دیدنی امامه یا جاهای تاریخی آن معرفی کنیم، تصمیم بسیار دشواری است. این چشمه در ارتفاعات مهر چال قرار دارد. در کنار این چشمه، یک کتیبه تاریخی به چشم می‌خورد. همان طور که از نام این چشمه مشخص است، چشمه پیرحمزه یکی از چشمه‌های مقدس برای مردم امامه به حساب می‌آید. مردم محلی بر این باور هستند که با نوشیدن آب این چشمه، بیماران شفا پیدا می‌کنند.

این چشمه در نزدیکی روستای کوچکی با همین نام قرار دارد و آب شرب این روستا از همین چشمه تأمین می‌شود. برای دسترسی به این چشمه باید خودتان را به جاده امامه بالا برسانید. بعد از رسیدن به پل باغ تنگه، باید مسیر را به سمت غرب ادامه دهید. بعد از 3 ساعت پیاده‌روی، به این چشمه خواهید رسید. زمانی که سر برگردانید و به مسیری که پیمودید نگاه کنید، شاهد مناظری تماشایی خواهید بود.

تاریخچه امامه

منابع آب کافی، زمین حاصلخیز و وجود مناطق کوهستانی برای فرار از دست دشمنان، سه رأس مثلث حیات به حساب می‌آیند. به همین خاطر می‌توان حدس زد که قدمت این منطقه به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. درباره تاریخچه این منطقه روایات ضدونقیض بسیاری به گوش می‌رسد؛ اما داستان دوره قاجار امامه بسیار شنیدنی است.

فاطمه نام دختری بود که در امامه به دنیا آمد. وی زندگی سختی را در کنار عمه و عموی خود سپری کرد. فاطمه در کودکی پدرش را از دست داد. مادر او دوباره ازدواج کرد و پس از تجدید‌فراش مادرش، فاطمه برای عموی خود چوپانی می‌کرد. ناصرالدین‌ شاه قاجار در آن دوران برای شکار و استراحت تابستانی به روستای امامه می‌آمد. در یکی از روزهای تابستانی، چشم ناصرالدین شاه قاجار به این درختک چوپان افتاد و یک دل نه صد دل عاشق او شد. در آن دوران فاطمه 16 سال داشت. ناصرالدین شاه فاطمه را به دربار قاجار برد و او را به جیران یعنی سوگولی خود سپرد.

پس از مرگ جیران، فاطمه جایگزین سوگولی دربار شد و انیس الدوله نام گرفت. انیس الدوله اولین ملکه ایران بود که به اروپا سفر کرد. در حقیقت می‌توان گفت که عشق ناصرالدین شاه قاجار به انیس الدوله در طول تاریخ مثال‌زدنی است. گویا پادشاه با آن همه جلال و جبروت، همانند موم در دستان انیس بود. انیس تأثیر بسیاری بر شاه داشت و حتی او بود که شاه را مجبور کرد تا فتوای میرزای شیرازی درباره منع تنباکو را قبول کند. انیس نقش مهمی در تغییر آرایش و لباس زنان حرم‌سرای ناصرالدین شاه داشت. همچنین وی خدمات بسیاری را در حق محل تولد خود یعنی امامه انجام داد.

بناهای تاریخی و مذهبی امامه

• امامزاده شاه حسین

امامزاده شاه حسین در روستایی با نام کلوگان قرار دارد. این روستا در فاصله کمی از امامه واقع شده است. به همین خاطر می‌توان آن را در فهرست جاهای دیدنی امامه نیز قرار داد. این امامزاده در بافت سنتی روستا قرار دارد. بر اساس روایات تاریخی، این امامزاده یکی از نوادگان امام موسی کاظم است. امامزاده شاه حسین مقبره‌ای بسیار ساده با ضریحی چوبی دارد. درباره قدمت این امامزاده اطلاعاتی در دست نیست؛ اما گویا انیس الدوله، سوگولی ناصرالدین شاه در دوران قاجار دستور مرمت آن را صادر کرده است. بسیاری از افراد بر این باور هستند که مقبره اصلی امامزاده شاه حسین، بیش از هزار سال قدمت دارد.

• امامزاده نور

امامزاده نور یکی دیگر از جاهای دیدنی امامه به حساب می‌آید. این امامزاده در پایین جاده امامه قرار دارد. بر اساس اسناد تاریخی، این امامزاده هم از نوادگان امام موسی کاظم است. متأسفانه اطلاعات دقیقی مبنی بر صحت این ادعا وجود ندارد. در محوطه این امامزاده یک کتیبه تاریخی وجود داشت که درباره قدمت تاریخی آن صحبت می‌کرد. چند سال پیش، این کتیبه به‌دست فرد یا افرادی ناشناس ربوده شد. در کنار این امامزاده یک درخت سرو قدیمی وجود دارد. این درخت، تاریخی 400‌ساله را در سینه چوبی خود حفظ می‌کند. کاش می‌شد خاطرات او را روی یک دیسک ریخت و به‌صورت دور تند آن را مشاهده کرد. چه داستان‌هایی که در سینه چوبی این درخت سرو 400‌ساله محفوظ است.

• قلعه مازیار

قلعه مازیار که به قلعه امامه نیز معروف است، در بخش شمال‌شرقی روستای امامه قرار دارد. قدمت این قلعه به قرن سوم هجری یعنی حدود 1،200 سال پیش باز می‌گردد. بر اساس روایات تاریخی، این قلعه به دست فردی با نام مردآویج زیاری یا همان مازیار ساخته شده است. مازیان، بنیان‌گذار سلسله زیاریان بوده‌اند. این قلعه جزء قلعه‌های نظامی به حساب می‌آید و حدود 900 مترمربع وسعت دارد. قلعه مازیار را در ارتفاع 2،500متری از سطح دریا بنا کرده‌اند. پس همان طور که انتظار دارید، دسترسی به آن بسیار دشوار است. بر اساس روایات تاریخی، از این قلعه به‌عنوان تبعیدگاه مبارزان مازندرانی نیز استفاده می‌کردند. این قلعه از جنس ساروج، سنگ و ملات گچ ساخته شده است.

همان طور که اشاره کردیم، دسترسی به این قلعه بسیار دشوار است. پس برای بازدید از این قلعه مرموز قدیمی، باید راهی مسیر کوهستانی شوید و حداقل 2 ساعت پیاده‌روی در مسیری با شیب تند را به جان بخرید. البته وقتی خودتان را به ارتفاعات امامه برسانید، هدیه طبیعت به شما فقط این قلعه قدیمی نیست. در حقیقت شما از فراز این صخره، شاهد مناظری خیره‌کننده خواهید بود. بر اساس نظر تمام گردشگران، زمانی که به این صخره برسید، چند لحظه نفستان در سینه حبس خواهد شد و محو تماشای زیبایی منطقه می‌شوید. متأسفانه بسیاری از بخش‌های این قلعه آسیب دیده است؛ اما هنوز هم با کمی قدرت تخیل می‌توانید آن را در ذهن خود تجسم کنید.

تفریحاتی که می‌توانید در امامه تجربه کنید

• مسیر پیاده‌روی امامه – کلوگان

طبیعت‌گردی یکی از بهترین تفریحاتی است که می‌توانید در امامه تجربه کنید. به همین خاطر یافتن بهترین مسیر پیاده‌روی در طبیعت از اهم واجبات است. مسیر پیاده‌روی امامه – کلوگان یکی از زیباترین مسیرهای پیاده‌روی در بین جاهای دیدنی اطراف تهران محسوب می‌شود. برای پیمودن این مسیر، باید خودتان را برای 5 ساعت پیاده‌روی آماده کنید. این مسیر از بالای میدان امامه آغاز می‌شود و به‌سمت دره کلوگان ادامه پیدا خواهد کرد. در میان راه از کوچه‌باغ‌های زیبای امامه، دره‌های سرسبز، رودخانه و دشت‌های تماشایی عبور خواهید کرد. در نهایت به آبشار کلوگان تهران با 30 متر ارتفاع خواهید رسید که یکی از زیباترین جاهای دیدنی امامه است. به یاد داشته باشید در این مسیر بهتر است از یک راهنمای محلی کمک بگیرید. این مسیر به‌خوبی مهارت و آمادگی جسمانی شما را به چالش می‌کشد.

• دروازه ورود کوهنوردان

امامه از مناطق محبوب در میان کوه‌نوردان است. این روستا دارای ارتفاعاتی بسیار زیبا و کم‌نظیر است. به همین خاطر بسیاری از کوه‌نوردان برای فتح قلل مختلف همانند مهرچال، کلون، پیرزن کلوم و همهن عازم امامه می‌شوند. البته فراموش نکنید مسیر صعود به برخی از این قلل بسیار دشوار است و همچنین باید از راهنمای محلی کمک بگیرید. در ضمن بهتر است فصل تابستان را برای صعود انتخاب کنید. در فصل زمستان مسیر صعب‌العبور خواهد شد و باید از میان یخ‌بندان عبور کنید.

• قدم‌زدن در میان کوچه‌باغ‌ها

کوچه‌باغ‌های امامه از زیباترین کوچه باغ های اطراف تهران هستند. همین طور که در بافت قدیمی امامه قدم می‌زنید، با چندین و چند کوچه‌باغ مختلف مواجه خواهید شد. انگار درختان برای شما فرش قرمز پهن می‌کنند و هنگام عبورتان کمر خم می‌کنند. زیبایی کوچه‌باغ‌ در فصل پاییز چندین برابر می‌شود و می‌توان آن را «دالان عشاق» دانست.

• عکاسی

اگر عاشق عکاسی در طبیعت هستید، حتماً باید سری به روستای امامه بزنید. در این روستا به هر سمت که نگاه می‌کنید، یک کادر زیبا برای عکاسی خواهید یافت. لحظه غروب آفتاب، کوچه‌باغ‌های پاییزی، ارتفاعات کوهستانی، تنگه باغ، قلعه مازیار، تمامی این‌ها سوژه‌های مناسبی برای عکاسی شما خواهند بود.

• پیک‌نیک خانوادگی

اگر به‌دنبال یکی از زیباترین جاهای دیدنی اطراف تهران هستید، چرا نباید امامه را انتخاب کنید؟ شما می‌توانید باروبندیل خود را بردارید، به این روستا بروید و کنار رودخانه کمپ بزنید. هوای امامه بسیار عالی است و می‌توانید ساعت‌ها از آرامش آن لذت ببرید. این منطقه بی‌تردید یکی از بهترین مناطق برای کمپ و پیک‌نیک نیم‌روزی به حساب می‌آید.

فرهنگ و هنر

مردم امامه اصالتاً تهرانی هستند. آن‌ها به زبان فارسی و گویشی مشابه مازندرانی صحبت می‌کنند. مردم امامه اکثراً در مشاغلی همانند دامداری، باغداری و زنبورداری فعالیت می‌کنند. البته در حال حاضر بافت امامه تغییر بسیاری کرده است. ویلاسازی در این منطقه رواج پیدا کرده و بسیاری از اهالی قدیمی زمین‌های خود را به ویلاسازها فروخته‌اند. در حال حاضر کرایه ویلاهای شخصی به مسافران و گردشگران یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین مشاغل در بین مردم امامه به حساب می‌آید. اهالی این روستا همگی مسلمان و شیعه هستند. از نظر رسم و رسوم نیز شباهت بسیاری بین مردم این روستا و ساکنین پایتخت وجود دارد.

اقامت در امامه

برای اقامت در امامه باید ویلاهای شخصی را کرایه کنید. برخی از ویلاها بسیار لوکس و گران‌قیمت هستند. البته برخی دیگر ظاهری بسیار ساده و روستایی دارند. در بافت روستایی امکان کرایه خانه‌های قدیمی و سنتی نیز وجود دارد. بسیاری از ساکنان پایتخت برای سپری‌کردن تعطیلات آخر هفته، سری به امامه می‌زنند و در کنار دوستان و اعضای خانواده خود، یک ویلای لوکس با امکانات کامل را کرایه می‌کنند. در طول تعطیلات نوروز و تابستان، قیمت کرایه این ویلاها به‌صورت نجومی افزایش پیدا می‌کند. در فصل پاییز قیمت‌ها بسیار مناسب هستند و در فصل زمستان یافتن فردی که ویلای خود را کرایه دهد بسیار دشوار خواهد بود. البته کمپ‌های تابستانی در طبیعت امامه نیز گزینه مناسبی برای افراد ماجراجو خواهد بود.

رستوران در امامه

• رستوران رسم نو: تهران، جاده فشم؛
• رستوران سایه: تهران، جاده فشم؛
• رستوران کاکتوس: تهران، میدان فشم.

سوغات امامه

• گردو؛
• گیلاس؛
• آلبالو؛
• فطیر.

مسیر دسترسی

برای دسترسی به این روستا باید از طریق جاده تلو یا جاده لشگرک به‌سمت فشم حرکت کنید. حدود 10‌کیلومتر مانده به فشم، با تابلوی ورودی روستای امامه رو‌به‌رو خواهید شد. برای دسترسی به این روستا باید وارد جاده فرعی شوید که در سمت راست شما قرار دارد. از زمانی که وارد جاده می‌شوید، بعد از حدود 15 دقیقه به روستای امامه خواهید رسید.

خب دوستان عزیز ره بال آسمان، نظر شما درباره جاهای دیدنی اطراف تهران چیست؟ به نظر شما کدام یک از ییلاقات تهران برای کمپینگ اطراف تهران مناسب‌تر هستند؟ آیا تاکنون تجربه سفر به امامه را داشته‌اید؟ نظرات خود را درباره کمپ در نزدیکی تهران با ما و سایر دوستان به اشتراک بگذارید.